Bệnh hiếm gặp Takayasu là gì?

Bệnh viêm động mạch Takayasu là một loại bệnh hiếm gặp. Đây là dạng hiếm của bệnh lý viêm mạch (vasculitis) – tên gọi chung các rối loạn viêm mạch máu.Trong bệnh viêm động mạch Takayasu, tình trạng viêm chủ yếu ảnh hưởng động mạch chủ – động mạch lớn vận chuyển máu từ tim đi khắp cơ thể – và các nhánh lớn của động mạch chủ.

Bệnh nhân bị viêm mạch máu thâm nhiễm bạch cầu hạt mạn tính gây tổn thương lan tỏa động mạch chủ - động mạch phân nhánh mang máu từ tim tới phần còn lại của cơ thể, tạo thành hẹp hoặc phá hủy lớp áo giữa gây phình động mạch.

Bệnh viêm động mạch Takayasu không có triệu chứng rõ ràng, có thể dẫn đến yếu hoặc đau cánh tay, chân khi gắng sức, giảm khi nghỉ ngơi, chóng mặt và đau đầu, mạch yếu, khó thở và mệt mỏi, sốt, đổ mồ hôi đêm, mờ mắt… đặc biệt là tăng huyết áp và đau ngực kéo dài, và cuối cùng là suy tim hoặc đột quỵ nếu không được phát hiện kịp thời.

Hình ảnh tổn thương lan tỏa động mạch chủ với rất nhiều chỗ phình và hẹp được ghi nhận (Ảnh: BV Hoàn Mỹ Sài Gòn)

Với rất nhiều triệu chứng tổng hợp và dễ nhầm lẫn với các chứng bệnh phổ biến khác, bệnh Takayasu thường bị bỏ sót nếu không chủ ý kiểm tra và chẩn đoán.

Ví như mới đây, một bệnh nhân tại Hải Phòng mới được phát hiện ra căn bệnh này mặc dù đã đi khám nhiều nơi và sống chung với căn bệnh được 3 năm. Bệnh nhân đến khám tại Bệnh viện Đa khoa quốc tế Hải Phòng với các biểu hiện đau tức và yếu một bên tay, ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt hàng ngày và chất lượng cuộc sống.

Trước đó, Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn cũng từng phát hiện một ca bệnh Takayasu tương tự ở bé gái 16 tuổi.

Trả lời trước truyền thông, BS. Nguyễn Thanh Nhân, khoa Tim mạch, Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn cho biết: “Bệnh này chủ yếu xảy ra trẻ em gái và phụ nữ (80%); thường ở châu Á trong độ tuổi dưới 40, các tổn thương thường kéo dài nhiều năm trước khi có triệu chứng nặng để bệnh nhân tìm đến bác sĩ” 

Người mắc Takayasu dễ gặp phải những biến chứng khó lường như:

- Tắc nghẽn hoặc hẹp động mạch chủ, hoặc động mạch giãn nở bất thường, gọi là chứng phình động mạch chủ.

- Huyết áp cao, thường là do hẹp động mạch thận.

- Suy tim do hẹp động mạch vành hay tăng huyết áp.

- Đột quỵ do thiếu máu cục bộ gây ra bởi việc bị hẹp hoặc tắc động mạch dẫn máu lên não.

- Nhồi máu cơ tim do giảm lưu lượng máu đến tim khi hẹp hay tắc động mạch vành.

- Hẹp động mạch phổi, tổn thương mắt…

Bệnh Takayasu rất khó điều trị dứt điểm bởi ngay cả khi đã thuyên giảm, bệnh có thể vẫn tiếp tục hoạt động âm thầm. Ngoài ra, một số bệnh nhân khi được chẩn đoán mắc bệnh, các biến chứng với tổn thương đã trầm trọng, khó có thể đảo ngược kết quả. Điều trị thường bao gồm phối hợp nhiều loại thuốc, và trong một số trường hợp phải phẫu thuật hay đặt stent.

Thực tế, khi bệnh viêm động mạch Takayasu được xác định và điều trị sớm, tiên lượng thường là tốt. Do đó, theo lời khuyên của bác sĩ, với những người trẻ tuổi, khi thấy có những biểu hiện bất thường với sức khỏe cần đến ngay những cơ sở y tế lớn để kiểm tra thăm khám.

Dương Nhung (tổng hợp)