Lupus là bệnh gì và bệnh lupus nguy hiểm thế nào

Lupus là bệnh gì và bệnh lupus nguy hiểm thế nào, đây là căn bệnh ảnh hưởng trực tiếp đến hệ miễn dịch của cơ thể. Lupus có nhiều loại nhưng loại bệnh thường gặp nhất là Lupus ban đỏ hệ thống.
08/10/2016 11:07

Lupus là bệnh gì và bệnh lupus nguy hiểm thế nào

Lupus là bệnh biểu hiện ngoài da, người bị mắc bệnh này hệ miễn dịch thường rất kém có thể nói các tế bào khỏe của cơ thể sẽ bị tấn công gây tổn thương nhiều bộ phận trên cơ thể người bệnh như khớp, da, thận, tim, phổi, mạch máu và cả não.

lupus la benh gi (1)

Lupus là bệnh gì và bệnh lupus nguy hiểm thế nào: Lupus là bệnh biểu hiện ngoài da

Lupus có nhiều loại nhưng thường gặp và nguy hiểm nhất vẫn là Lupus ban đỏ hệ thống hay còn được gọi tắt là lupus (SLE- Systemic Lupus Erythematosus). Đây là một bệnh tự miễn trong đó chính hệ thống miễn dịch của cơ thể sẽ tấn công vào các cơ quan, tế bào của cơ thể làm chúng bị tổn thương và rối loan chức năng.

Lupus là bệnh gì và bệnh lupus nguy hiểm thế nào: Nguyên nhân gây bệnh

lupus la benh gi (1)

Lupus là bệnh gì và bệnh lupus nguy hiểm thế nào: Hiện nay, nguyên nhân và cơ chế gây bệnh chính xác của lupus vẫn chưa được xác định rõ

Hiện nay, nguyên nhân và cơ chế gây bệnh chính xác của lupus vẫn chưa được xác định rõ. Đó là một quá trình bệnh phức tạp với sự tham gia của nhiều yếu tố như di truyền, miễn dịch thể dịch, miễn dịch tế bào và cả yếu tố môi trường tác động. Trong đó, một số gen quy định phức hợp kháng nguyên phù hợp tổ chức như HLA-DR2,3,8, các gen mã hóa bổ thể C1q, C2, C4 và một số cytokin là nguyên nhân dẫn đến tỷ lệ mắc bệnh cao.

Nguyên nhân gây bệnh lupus được chia làm 2 nhóm:

lupus la benh gi (16)

Lupus là bệnh gì và bệnh lupus nguy hiểm thế nào: Lupus có thể do di truyền hoặc do môi trường

Nhóm thứ nhất là do di truyền, theo đó trong một gia đình nếu có người mắc phải lupus thì những người ở thế hệ sau, đặc biệt là những người ở thế hệ thứ nhất kế cận sẽ dễ bị mắc phải.

Nhóm thứ hai là do các yếu tố môi trường tác động. Những yếu tố môi trường không chỉ là nguyên nhân gây bệnh mà còn tác động khiến bệnh nặng thêm. Việc sử dụng các loại thuốc như trầm cảm, kháng sinh, phơi nắng, hoóc môn và viêm nhiễm là một trong những nguyên nhân gây bệnh.

Ngoài ra, tia UV trong nắng mặt trời sẽ góp phần hình thành các vùng phát ban lupus, một số bằng chứng còn cho thấy tia UV còn thay đổi cấu trúc ADN, dẫn đến hình thành các kháng thể tự miễn là nguyên nhân hình thành bệnh. Hoóc môn sinh dục cũng có vai trò quan trọng gây bệnh.

lupus la benh gi (2)

Lupus là bệnh gì và bệnh lupus nguy hiểm thế nào: khi bị lupus hệ thống miễn dịch sẽ bị ảnh hưởng

Bình thường, hệ thông miễn dịch là hệ thống phòng vệ của cơ thể trước những tác nhân bên ngoài. Khi hệ thống này khỏe mạnh nó sẽ sinh ra các kháng thể để chống lại những vi khuẩn lạ và tế bào ung thư. Tuy nhiên khi bị lupus, hệ thống này sẽ không còn tác dụng nữa thay vì sinh ra các kháng thể chống bệnh nó bắt đầu sinh ra "các tự kháng thể" chúng tấn công ngược trở lại chính các mô của bệnh nhân. Tình trạng này thường được gọi là "mất khả năng tự dung nạp".

Khi bị tấn công liên tục, các tế bào miễn dịch sẽ tham gia vào cuộc chiến này, chính điều đó dẫn đến viêm mạch máu bất thường. Các kháng thể này sau đó sẽ đi đến các tế bào của các cơ quan, tại đó chúng sẽ bắt đầu làm tổn thương các mô. Hiện tại, nguyên nhân dẫn đến phản ứng viêm vẫn chưa rõ.

lupus la benh gi (3)

Lupus là bệnh gì và bệnh lupus nguy hiểm thế nào: Người mắc bệnh lupus khả năng đào thải các tế bào già ra ngoài cơ thể sẽ yếu đi

Người mắc bệnh lupus khả năng đào thải các tế bào già ra ngoài cơ thể sẽ yếu đi hoặc không còn điều này sẽ gây ra những phản ứng miễn dịch bất thường ảnh hưởng trực tiếp đến cơ thể người bệnh. Giai đoạn tuổi dễ mắc bệnh là từ 20 - 30, đặc biệt bệnh phổ biến hơn với một số nhóm sắc tộc chủ yếu là ở người da đen và người châu Á.

Một vài nguyên nhân khác cũng liên quan đến bệnh lupus là dùng các thuốc như hydralazin, procainamid. Đặc biệt khi hút thuốc quá nhiều, trong thuốc lá có chứa procainamid, một số loại thức ăn có mầm chứa L-cavananin có thể gây ra bệnh giống lupus (Lupus-like).

Một số nghiên cứu cũng chứng minh rằng tỷ lệ bệnh nhân bị SLE nhuộm tóc trước khi chẩn đoán bệnh khá cao.

lupus la benh gi (5)

Lupus là bệnh gì và bệnh lupus nguy hiểm thế nào: Ngoài ra giới nữ có khả năng mắc bệnh cao hơn nam giới, tỷ lệ nữ:nam = 9:1 

Ngoài ra giới nữ có khả năng mắc bệnh cao hơn nam giới, tỷ lệ nữ:nam = 9:1 nguyên nhân là do sự khác biệt giữa hoóc môn của nam và nữ.

Lupus là bệnh gì và bệnh lupus nguy hiểm thế nào: Triệu chứng bệnh

Lupus là một bệnh có triệu chứng gần giống với các bệnh khác do đó người bị bệnh rất khó phát hiện sớm, thậm chí nhiều người phải chịu những triệu chứng bệnh nhiều năm với những phương pháp điều trị không đúng mà không hề hay biết.

30,5% bệnh nhân có các triệu chứng về da liễu, chủ yếu là phát ban má

lupus la benh gi (6)

Lupus là bệnh gì và bệnh lupus nguy hiểm thế nào: Lupus là một bệnh có triệu chứng gần giống với các bệnh khác do đó người bị bệnh rất khó phát hiện sớm

Triệu chứng tiếp theo là đau khớp, những khớp nhỏ ở tay và cổ tay là nhiều nhất

50% các ca bệnh bị thiếu máu, số lượng tiểu cầu và bạch cầu thấp có thể do bệnh gây ra hoặc do tác dụng phụ của các loại thuốc điều trị gây ra.

Bệnh nhân lupus ban đỏ hệ thống có thể bị viêm các phần khác nhau ở tim, ví dụ như viêm màng ngoài tim, viêm cơ tim, và viêm màng trong tim.

Viêm phổi và màng phổi có thể gây ra bệnh viêm màng phổi, tràn dịch màng phổi, viêm phổi lupus, bệnh xơ cứng khe phổi mãn tính.

Huyết niệu (có máu trong nước tiểu) hoặc protein niệu (có protein trong nước tiểu) là dấu hiệu về thận duy nhất báo hiệu bạn có thể bị lupus.

lupus la benh gi (4)

Lupus là bệnh gì và bệnh lupus nguy hiểm thế nào: Đau nhức là một trong những biểu hiện của lupus

Những hội chứng về thần kinh - tâm thần có thể xuất hiện khi bệnh lupus ban đỏ hệ thống ảnh hưởng tới hệ thần kinh trung ương hoặc hệ thần kinh ngoại biên.

Cụ thể một số biểu hiện dễ phát hiện và phổ biến như:

Đau hoặc sưng khớp

Đau cơ

Sốt không rõ nguyên nhân

Ban đỏ, thường ở trên mặt

Đau ngực khi hít thở sâu

Rụng tóc

Ngón tay hoặc ngón chân tái nhợt hoặc tím bầm

Nhạy cảm với ánh sáng mặt trời

lupus la benh gi (8)

Lupus là bệnh gì và bệnh lupus nguy hiểm thế nào: Lở loét tay là một trong những biểu hiện

Sưng ở chân hoặc xung quanh mắt

Miệng loét

Phình tuyến

Cảm thấy rất mệt.

Một số trường hợp ít gặp nhưng là biểu hiện báo hiệu bệnh như:

Thiếu máu (giảm tế bào hồng cầu)

Nhức đầu

Chóng mặt

Cảm thấy buồn

lupus la benh gi (15)

Lupus là bệnh gì và bệnh lupus nguy hiểm thế nào: Buồn nôn cũng là một biểu hiện

Bối rối

Co giật

Lupus là bệnh gì và bệnh lupus nguy hiểm thế nào: Phương pháp điều trị

Lupus là một loại bệnh mãn tính hiện chưa có cách chữa khỏi nhưng có thể điều trị được, tuy nhiên việc điều trị bệnh cũng phải tuân theo hệ thống. Cách duy nhất là cố gắng chống lại các đợt bộc phát bệnh và giảm mức độ cũng như thời gian ảnh hưởng bệnh.

Có thể điều trị bệnh bằng các thuốc như corticosteroid và thuốc chống sốt rét. Một số loại viêm cầu thận lupus như viêm cầu thận tăng sinh lan tỏa cần phải có thuốc gây độc cho tế bào như cyclophosphamide và mycophenolate mới đảm bảo.

lupus la benh gi (9)

Lupus là bệnh gì và bệnh lupus nguy hiểm thế nào: Lupus là một loại bệnh mãn tính hiện chưa có cách chữa khỏi nhưng có thể điều trị được

Sử dụng thuốc ức chế miễn dịch

Sử dụng Cyclophosphamid (endoxan) sẽ làm giảm triệu chứng protein niệu, giảm creatinin máu, cải thiện các triệu chứng về thận.Thông thường khi sử dụng thuốc này chỉ nên dùng với liều thấp (100mg/ngày) khác với khi dùng chống thải loại (trong ghép thận), khi bệnh tương đối ổn định có thể chuyển sang dùng loại nhẹ ít độc hơn (azathiopin) sẽ giảm bớt các tác dụng phụ do thuốc gây ra.

Cyclosporin A gây ức chế chọn lọc trên tế bào lympho T, giúp cải thiện tổn thương nội tạng, đặc biệt là thận. Thông thường chỉ dùng liều thấp (2-4mg/ngày) khác với khi dùng chống thải loại (trong ghép thận) nên giảm bớt độc tính do thuốc gây ra với người bệnh.

Dùng Methotrexat giúp giảm các tổn thương ở khớp, da, niêm mạc kể các trường hợp dùng glucocorticoid, chống sốt rét chloroquin không đáp ứng.

lupus la benh gi (10)

Lupus là bệnh gì và bệnh lupus nguy hiểm thế nào: Dùng các loại thuốc hỗ trợ điều trị

Còn Mecophenolatmofetyl làm giảm hầu hết các triệu chứng nặng, đặc biệt là các tổn thương ở thận, thuốc có tác dụng ngay khi các thuốc khác không đáp ứng. Tác dụng phụ của thuốc rất ít và nhẹ.

Thalidomid có hiệu quả khi bị các tổn thương da dai dẳng mà các thuốc khác không đáp ứng.

Dapson (diaminodiphenylsulfon) có hiệu quả tốt với các tổn thương da, loét miệng, giảm tiểu cầu, bạch cầu. Chỉ dùng cho người có tổn thương da và máu khi không đáp ứng với các thuốc khác. Liều thường dùng 25 -100mg.

Không nên dùng các loại thuốc ức chế miễn dịch vì nó làm cho người bệnh giảm sức đề kháng, dễ nhiễm khuẩn. Theo cơ chế, chúng ức chế sự tăng miễn dịch (có hại) nên được coi như thuốc đặc trị nhưng lại không phải là chọn lựa đầu tiên mà chỉ dùng khi các thuốc khác không hoặc đáp ứng kém (do tác dụng phụ nói trên và một số độc tính khác).

lupus la benh gi (7)

Lupus là bệnh gì và bệnh lupus nguy hiểm thế nào: Không nên dùng các loại thuốc ức chế miễn dịch vì nó làm cho người bệnh giảm sức đề kháng

Chọn lựa thuốc căn cứ vào hiệu quả cải thiện triệu chứng với từng cơ quan tổ chức trong cơ thê, đồng thời căn cứ vào độ độc, lúc dùng cần chú ý làm giảm bớt độ độc bằng cách dùng liều vừa đủ, cho đến khi bệnh ổn định thì chuyển sang dùng một loại nhẹ, ít độc hơn...

Sử dụng thuốc Glucocorticoid

Glucocorticoid sẽ làm giảm lympho bào, giảm bạch cầu đơn nhân, giảm sự đáp ứng của lympho bào T với interleukin-1, ức chế tăng sinh lympho bào B, làm giảm sinh ra gbulobin miễn dịch (IgG), góp phần tạo ra nhân tố hoại tử khối u cytokin, ức chế interferon và TNF, kết quả cuối cùng là giảm viêm và ức chế miễn dịch.

Glucocorticoid có nhiều cách sử dụng, căn cứ vào tình trạng bệnh mà thay đổi liều, dạng dùng hay cách phối hợp thuốc. Trường hợp nhẹ, có thể dùng riêng glucocorticoid hay phối hợp glucocorticoid với thuốc chống sốt rét chloroquin hoặc thuốc giảm đau, kháng viêm. Khi dùng phối hợp thì liều dùng cho glucocorticoid phải bắt đầu với liều thấp.

lupus la benh gi (18)

Lupus là bệnh gì và bệnh lupus nguy hiểm thế nào: Khi có dấu hiệu tổn thương cơ quan nội tạng nặng, có thể dùng glucocorticoid truyền tĩnh mạch liều cao

Mục đích khi dùng Glucocorticoid là làm giảm các triệu chứng nhẹ và ngăn đợt bùng phát cấp tính. Trong trường hợp bệnh vừa, dùng cách phối hợp này nhưng liều glucocorticoid cao hơn. Trường hợp nặng có thể phối hợp thêm thuốc ức chế miễn dịch nhưng liều glucocorticoid phải giảm.

Khi có dấu hiệu tổn thương cơ quan nội tạng nặng, có thể dùng glucocorticoid truyền tĩnh mạch liều cao trong thời gian ngắn. Cách dùng này sẽ làm giảm lympho bào rõ rệt hơn (giảm tới 75%, kéo dài hơn tới 48 giờ); giảm sự sinh sản và ức chế sự hoạt hóa lympho bào hơn; làm giảm kéo dài glubolin miễn dịch (IgG) và các phức miễn dịch khác... nên cho hiệu quả tức thời và cao hơn khi dùng dạng uống.

lupus la benh gi (19)

Lupus là bệnh gì và bệnh lupus nguy hiểm thế nào: Vì thuốc có tác dụng ức chế miễn dịch nên làm cho người bệnh giảm sức đề kháng

Vì thuốc có tác dụng ức chế miễn dịch nên làm cho người bệnh giảm sức đề kháng, dễ bị nhiễm khuẩn, biến chứng nhiễm khuẩn nặng có thể tử vong. Nguy hiểm hơn có thể gây động kinh, cơn trầm cảm, loạn thần kinh cấp, đau khớp cơ, viêm tụy, loét và xuất huyết đường tiêu hóa... Chỉ dùng phương pháp này khi bệnh gây các tổn thương nội tạng nặng (phổi, thận, tim mạch, máu..). Ví dụ như tràn dịch màng phổi, tràn dịch màng tim...

Sử dụng thuốc chống sốt rét chloroquin:

Thuốc chống sốt rét chloroquin có tác dụng làm giảm tổn thương khớp, da (sau 3 tuần hay vài tháng). Thường phối hợp với corticoid, hay kháng viêm không steroid, có khi kết hợp thêm thuốc ức chế miễn dịch. Người bệnh thường phải dùng thuốc kéo dài nên chọn dạng hydrochloroquin ít độc hơn.

lupus la benh gi (17)

Lupus là bệnh gì và bệnh lupus nguy hiểm thế nào: Ngoài ra thuốc kháng viêm không steroid có tác dụng giúp giảm triệu chứng viêm, đau

Ngoài ra thuốc kháng viêm không steroid có tác dụng giúp giảm triệu chứng viêm, đau. Thường kết hợp với corticoid hoặc có khi kết hợp thêm thuốc chế miễn dịch. Loại này khi kết hợp hiệu quả sẽ kháng viêm, giảm đau đạt được tốt hơn.

Lupus là bệnh gì và bệnh lupus nguy hiểm thế nào: Tên gọi Lupus bắt nguồn từ đâu

Lupus erythematosus, trong đó lupus trong tiếng Latinh có nghĩa là chó sói còn "erythro" bắt nguồn từ chữ ερυθρός, trong tiếng Hy Lạp có nghĩa là "đỏ." Hầu hết các cách giải thích về tên bệnh đều bắt nguồn từ phát ban má màu đỏ, hình bướm trên mũi và má đặc trưng của bệnh.

Theo một số ý kiến, bác sĩ nghĩ rằng phát ban giống như đặc điểm lông trên mặt chó sói.

Một số ý kiến khác cho rằng các phát ban đó (biểu hiện nặng hơn ở những thế kỷ trước), tạo ra các tổn thương giống như vết chó sói cắn hay cào.

lupus la benh gi (14)

Lupus là bệnh gì và bệnh lupus nguy hiểm thế nào: Theo một số ý kiến, bác sĩ nghĩ rằng phát ban giống như đặc điểm lông trên mặt chó sói.

Một số khác lại cho rằng từ "lupus" không phải bắt nguồn trực tiếp từ tiếng Latinh, mà từ một từ có nghĩa là mặt nạ theo kiểu của Pháp mà phụ nữ hay đeo để che đi vết phát ban trên mặt. Mặt nạ gọi là "loup," là tiếng Pháp của từ "chó sói."

Một cách giải thích phổ biến khác là tiến triển bệnh có liên quan đến những lần phát bệnh lặp đi lặp lại giống như sự tấn công của loại thú ăn thịt phàm ăn, và để lại những vết đỏ.

Lupus là bệnh gì và bệnh lupus nguy hiểm thế nào: Câu chuyện cảm động về sự phi thường của người mẹ bị lupus

Đó là câu chuyện cảm động của một gia đình người Trung Quốc mà người kể chuyện chính là chồng bệnh nhân. Nhiếp ảnh gia Đức Vương chồng của chị Huyên bị lupus khi mang thai đứa con đầu lòng đã kể lại câu chuyện bằng hình ảnh mang tên "Ba kể con nghe" gây rúng động cộng đồng mạng.

Cả gia đình vui mừng khôn tả khi hay tin vui, chị Huyên mang thai 4 tuần, tin vui cho cả nhà ngoại và nhà nội khi đứa trẻ là đứa cháu ngoại đầu tiên và cũng là đứa cháu đích tôn của nhà nội. Thế nhưng chưa hoan hỉ được bao lâu thì tin sét đánh ập xuống gia đình: Chị Huyên mắc phải căn bệnh lupus ban đỏ.

lupus la benh gi (13)

Lupus là bệnh gì và bệnh lupus nguy hiểm thế nào: Câu chuyện cảm động của một gia đình người Trung Quốc

Bác sĩ nói rằng căn bệnh sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của chị Huyên và quá trình hình thành đứa trẻ, nhiều lựa chọn được đưa ra một là bỏ đứa trẻ và điều trị; hai là giữ đứa trẻ và người mẹ phải gánh chịu đau đớn thậm chí là ảnh hưởng đến tính mạng. Và cuối cùng chị Huyên đã quyết định giữ lại đứa con.

Chỉ vài tuần sau, căn bệnh bùng phát và bắt đầu hành hạ người mẹ trẻ. Cơ thể, các bộ phận của chị Huyên hoàn toàn biến đổi, nứt rách, chảy máu khắp tay chân. Dù nhiều lần bác sĩ khuyên nên điều trị nhưng chị Huyên vẫn mạnh mẽ vượt qua bệnh để tiếp tục thai kì.

Dù đau đớn nhưng vẫn cố gắng vui vẻ để chồng đi làm và để đứa con khỏe mạnh, đau không kêu và một mình chịu đựng. Trong một lần khám vì quá yếu nên chị Huyên đã nhất xỉu. Bác sĩ nói rằng chị Huyên có thể bắt đầu điều trị vì giai đoạn này không ảnh hưởng đến đứa trẻ.

Từ nứt nẻ chân tay đến rụng tóc và phải uống hàng trăm viên thuốc cuối cùng thì căn bệnh cũng thuyên giảm tuy nhiên những vết sẹo vẫn hằn trên cơ thể và có thể không thể mờ đi. Cuối cùng sau một hành trình dài mang thai cũng là hành trình vượt khó của người mẹ trẻ đứa trẻ đã ra đời khỏe mạnh.

lupus la benh gi (11)

Lupus là bệnh gì và bệnh lupus nguy hiểm thế nào: Niềm hạnh phúc khi chào đón đứa con khỏe mạnh

Câu chuyện được chính người chồng kể lại vô cùng chân thực thông qua 20 hình ảnh đã phần nào giúp chúng ta hình dung được sự nguy hiểm của căn bệnh quái ác này. Sâu xa hơn căn bệnh còn nói lên tình mẫu tử, tình yêu gia đình của con người, yêu con của bố mẹ.

Mang thai chín tháng mười ngày

Bao nhiêu vất vả hôm nay đã tròn

Tương lai của mẹ là con

Dương con khôn lớn héo mòn tuổi xuân

Con ơi hãy nhớ trong lòng

Công cha nghĩa mẹ chẳng đong vơi đầy

Mai này con lớn dựng xây

Sinh con sẽ biết công thầy mẹ cha

comment Bình luận

largeer