Bệnh hồng cầu hình liềm là gì và các triệu chứng nhận biết của chúng

Bệnh hồng cầu hình liềm là gì?

Bệnh hồng cầu hình liềm đề cập đến một số tình trạng ảnh hưởng đến các tế bào hồng cầu trong cơ thể.

Hình thức nghiêm trọng nhất của bệnh hồng cầu hình liềm được gọi là thiếu máu hồng cầu hình liềm. Những người mắc bệnh tạo ra các tế bào hồng cầu có hình dạng bất thường. Sự bất thường này sau đó tạo ra các vấn đề y tế vì chúng không sống lâu như các tế bào máu khỏe mạnh và có thể bị mắc kẹt trong mạch máu.

Hồng cầu hình liềm là thứ mà bạn sinh ra và là một tình trạng nghiêm trọng suốt đời cần được điều trị lâu dài.

Ai có thể mắc bệnh hồng cầu hình liềm?

Bất kỳ ai có cha mẹ mang gen bị lỗi gây ra hồng cầu hình liềm đều có thể sinh ra với căn bệnh này. Nếu cả cha và mẹ đều có gen bị lỗi thì 25% cơ hội cho mỗi đứa trẻ mà họ sinh ra mắc bệnh này.

Bản thân cha mẹ đôi khi sẽ không biết rằng họ là người mang mầm bệnh vì họ có thể không mắc phải căn bệnh này.

Mặc dù hồng cầu hình liềm có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai, nhưng nó phổ biến hơn ở những người từ châu Phi, Caribe, Trung Đông, Đông Địa Trung Hải và châu Á.

Ở Anh, nó đặc biệt phổ biến ở những người có gốc Phi hoặc Caribe.

Các triệu chứng của bệnh hồng cầu hình liềm là gì?

Các triệu chứng có thể bắt đầu từ khi trẻ mới vài tháng tuổi. Phát hiện sớm là chìa khóa vì trẻ có ít hoặc không có triệu chứng liên tục nếu bắt đầu điều trị sớm.

Các cơn đau được gọi là khủng hoảng hồng cầu hình liềm là một trong những dấu hiệu cảnh báo phổ biến nhất, chúng xảy ra khi một mạch máu bị tắc nghẽn do hình dạng bất thường của các tế bào hồng cầu.

Những 'khủng hoảng' này có thể ảnh hưởng đến các vùng khác nhau của cơ thể, bao gồm:

• Tay hoặc chân (đặc biệt ở trẻ nhỏ)
• Xương sườn và xương ức
• Xương sống
• Xương chậu

Tần suất và mức độ nghiêm trọng của các đợt này thay đổi tùy theo từng người.

Không phải lúc nào cũng rõ ràng những gì gây ra những triệu chứng đau đớn, một số nguyên nhân phổ biến bao gồm: thời tiết (gió, mưa hoặc lạnh), mất nước, căng thẳng hoặc hoạt động gắng sức.

Những người bị hồng cầu hình liềm cũng dễ bị nhiễm trùng hơn đặc biệt là nếu họ còn trẻ vì tình trạng này có nghĩa là cơ thể không thể chống lại vi khuẩn và vi rút một cách hiệu quả.

Các bệnh nhiễm trùng nhỏ như cảm lạnh có thể phát triển thành các tình trạng có thể đe dọa tính mạng như viêm màng não.

Có những phương pháp điều trị nào cho bệnh hồng cầu hình liềm?

Bệnh hồng cầu hình liềm là một bệnh kéo dài suốt đời, cần điều trị lâu dài.

Phương pháp điều trị này có nhiều hình thức khác nhau, từ ngăn ngừa khủng hoảng hồng cầu hình liềm đến chăm sóc cấp cứu cho bệnh thiếu máu đột ngột.

Nếu bạn bị bệnh hồng cầu hình liềm thì việc tiêm phòng là rất quan trọng để ngăn ngừa các bệnh nhiễm trùng nhỏ tăng tốc trở nên tồi tệ hơn. Có thể ngăn ngừa các đợt đau bằng cách tránh các tác nhân có thể xảy ra.

Uống nhiều nước, mặc quần áo phù hợp với thời tiết và tránh thay đổi nhiệt độ đột ngột (nhảy xuống nước lạnh chẳng hạn).

Thuốc cũng có thể được kê đơn để giảm đau liên tục. Các phương pháp điều trị thiếu máu nói chung là không cần thiết, nhưng thực phẩm chức năng như axit folic có thể giúp kích thích sản xuất các tế bào hồng cầu.

Có cách nào chữa khỏi bệnh hồng cầu hình liềm không?

Cấy ghép tế bào gốc hoặc tủy xương là cách duy nhất để chữa bệnh hồng cầu hình liềm. Chúng không được sử dụng thường xuyên vì những rủi ro lớn liên quan đến các thủ tục.

Các phương pháp điều trị khắc nghiệt như thế này chỉ được sử dụng khi lợi ích lâu dài của việc cấy ghép được coi là lớn hơn nguy cơ ngắn hạn của thủ thuật.

Phạm Huyền (Tổng hợp)