Nhà báo Hồ Quang Lợi ra mắt sách “Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút”: Dấn thân và khát vọng phụng sự sự thật

Buổi lễ ra mắt sách được tổ chức trang trọng với sự tham dự của nhiều nhà báo, nhà nghiên cứu, cán bộ lão thành, đồng nghiệp và độc giả thân thiết của tác giả. Trong không khí ấm áp nhưng sâu lắng, ông Hồ Quang Lợi chia sẻ: “Tôi chọn ra mắt sách đúng dịp kỷ niệm 100 năm báo chí cách mạng như một sự tri ân nghề nghiệp, và cũng là cách để đối thoại lại với chính mình – với những trải nghiệm, trăn trở và khát vọng của một đời cầm bút”.

Ở tuổi 66, với hơn 45 năm làm báo, Hồ Quang Lợi không chỉ là người chứng kiến nhiều bước chuyển của đất nước, mà còn là nhân chứng sống động cho sự vận động không ngừng của truyền thông Việt Nam. Ông từng kinh qua nhiều cương vị lãnh đạo trong lĩnh vực báo chí – truyền thông: từ Tổng Biên tập Báo Hà Nội Mới, Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội, đến Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam và Tổng Thư ký Liên đoàn Nhà báo ASEAN.

Không chỉ là một nhà lãnh đạo báo chí, Hồ Quang Lợi còn là một cây bút giàu tư duy, sắc sảo trong ngôn ngữ, và đầy chất nhân văn. Những bài viết, bình luận, và phỏng vấn của ông luôn thể hiện sự gắn bó máu thịt với thời cuộc, đồng thời dày dặn về lý luận – một phẩm chất hiếm thấy ở không nhiều người làm báo hiện nay.

Cuốn sách “Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút” gồm 66 bài viết và cuộc phỏng vấn, chia thành tám chương với các chủ đề lớn: “Mạch đập thời đại”, “Tâm thế cầm bút”, “Ánh sáng nhân văn”, “Đạo đức báo chí”, “Mạnh hơn bảo kiếm”, “Đồng hành cùng thắng lợi”, “Mạng xã hội, AI và báo chí”, và “Trái tim và Ngọn lửa”. Những cái tên chương đã phần nào gợi mở hành trình tư tưởng và hành động xuyên suốt trong tác phẩm – một hành trình mà người viết luôn lựa chọn đứng về phía sự thật và công lý.

Ở chương đầu tiên, “Mạch đập thời đại”, tác giả đề cập đến những biến động lớn mang tính toàn cầu như cuộc xung đột Nga – Ukraine, sự dịch chuyển trật tự quốc tế, và cả những vấn đề nội tại như xây dựng Đảng, chỉnh đốn bộ máy, hay niềm tin xã hội. Điều đáng quý là các bài viết không chỉ mang tính phản ánh mà còn thể hiện năng lực phân tích, đánh giá thấu đáo, kèm theo đó là tinh thần công dân rõ ràng.

Quang cảnh sự kiện

Điểm nhấn của cuốn sách nằm ở phần viết về báo chí – nghề mà ông đã sống, yêu và tận hiến. Trong các chương “Đạo đức báo chí” và “Tâm thế cầm bút”, Hồ Quang Lợi khẳng định: nghề báo không đơn thuần là ghi chép sự kiện mà còn là hành vi đạo đức. “Người cầm bút không được sống hai mặt. Ngòi bút là khí giới của lương tri. Một tờ báo sai có thể làm tổn thương niềm tin xã hội” – ông viết.

Đặc biệt, trong bối cảnh truyền thông số và mạng xã hội phát triển như vũ bão, chương “Mạng xã hội, AI và báo chí” đã thể hiện rõ góc nhìn thời đại của tác giả. Ông cảnh báo về sự lệch chuẩn thông tin, sự phát tán tin giả, và nguy cơ đánh mất vai trò định hướng của báo chí chính thống. Tuy nhiên, cuốn sách không mang màu sắc bi quan, mà luôn mở ra lối đi – đó là làm báo bằng lương tri, bản lĩnh, và khả năng thích nghi với công nghệ mới.

Nhà báo, nhà văn Hồ Quang Lợi chia sẻ về những câu chuyện đời, chuyện nghề gắn liền với những năm tháng cầm bút

Không chỉ là một tập hợp các bài bình luận thời sự, “Sự thật, Lẽ phải và Ngọn bút” còn là lời tự sự nghề nghiệp đầy xúc cảm của một nhà báo từng trải. Ẩn sau mỗi bài viết là một quan điểm sống, một lựa chọn tư tưởng, và trên hết – một niềm tin vào sức mạnh của sự thật. Tên sách cũng là ba trụ cột mà tác giả luôn tâm niệm: báo chí phải bảo vệ sự thật, đứng về phía lẽ phải, và dùng ngòi bút như khí giới để xây dựng, không chia rẽ.

Nhà phê bình Bùi Việt Thắng đánh giá: “Hồ Quang Lợi có trí tuệ mẫn tiệp và cảm xúc dồi dào. Ông biết ‘chế ngự’ cảm xúc để tạo ra bảng giá trị chữ nghĩa giàu chiều sâu và độ mở”. Trong khi đó, Thiếu tướng – nhà văn Nguyễn Hồng Thái thì nhận xét cuốn sách như một “bản hòa ca của trí tuệ, cảm xúc và trải nghiệm, không dễ gì có được nếu người viết không từng nếm trải mọi thăng trầm của cuộc đời báo chí”.

Các đại biểu tham dự lễ ra mắt sách

Đây là cuốn sách thứ 11 của Hồ Quang Lợi, nối tiếp những tác phẩm từng gây tiếng vang như “Giữa hai thế kỷ”, “Góc nhìn văn hóa”, “Lẽ phải không đơn độc”... Với mỗi cuốn sách, ông như đang hoàn thiện bức chân dung tinh thần của một nhà báo trong thời đại chuyển mình – vừa giữ vững truyền thống, vừa luôn đổi mới để không bị bỏ lại phía sau.

Tác phẩm lần này không chỉ là kết tinh của nghề nghiệp, mà còn mang giá trị sử liệu, lý luận và thực tiễn, rất phù hợp với các nhà nghiên cứu, sinh viên báo chí, và cả những ai quan tâm đến sự phát triển của truyền thông Việt Nam trong thế kỷ XXI.

Nguyễn Giang – Nguyễn Nghị