Toạ đàm về Khung pháp lý cho thuốc lá thế hệ mới

Tại buổi Tọa đàm, các chuyên gia cho rằng, việc hiểu đúng cách vận hành của sản phẩm này và phân loại, để xác định cơ chế pháp lý là điều cần thiết. Vì thực tế, nhiều người còn nhầm lẫn, chưa phân biệt thế nào là sản phẩm thuốc lá làm nóng, thế nào là thuốc lá điện tử.

Theo các chuyên gia, thuốc lá điện tử có chức năng làm nóng thành phần dung dịch, tạo ra làn hơi có bản chất là sol khí (aerosol) chứa nicotin. Thành phần phát thải của sol khí trong thuốc lá điện tử ở mức thấp hơn nhiều so với phát thải của khói thuốc lá truyền thống.

Thuốc lá điện tử có hai dạng hệ đóng và hệ mở. Đối với thuốc lá điện tử hệ đóng, người dùng phải sử dụng đầu chứa dung dịch được nhà sản xuất thiết kế dành riêng cho thiết bị mà không thể thêm bớt hay điều chỉnh thiết bị, do đó tránh được các nguy cơ mất an toàn. 

Trong khi đó, thuốc lá làm nóng được chế biến từ nguyên liệu cây thuốc lá, khi sử dụng thì thải ra phần lớn hơi nước, lượng nicotin phát thải bằng hoặc thấp hơn, đồng thời giảm hầu hết hàm lượng chất phát thải khác so với thuốc lá điếu. Thuốc lá làm nóng sử dụng thiết bị để làm nóng thuốc lá mà không diễn ra quá trình đốt cháy.

Cả 2 đều là thuốc lá thế hệ mới, đều là sản phẩm từ xu thế phát triển của khoa học và công nghệ hiện đại, nhằm đáp ứng thị hiếu của người tiêu dùng và các yêu cầu quản lý ngày càng chặt chẽ. Và trên thế giới đã có nghiên cứu, đánh giá rủi ro với các sản phẩm này.

Trao đổi tại buổi Tọa đàm, các chuyên gia khẳng định, nhiều nước đã ban hành tiêu chuẩn quốc gia cho các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới, bao gồm Anh, Pháp, Đức, Hoa  Kỳ, Canada, Nga, Trung Quốc… Trên bình diện quốc tế, các tổ chức tiêu chuẩn hóa như Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế (ISO), Trung tâm hợp tác nghiên cứu khoa học về thuốc lá (CORESTA), Ủy ban tiêu chuẩn châu Âu (CEN) cũng đã ban hành các tiêu chuẩn đối với thuốc lá thế hệ mới, bao gồm tiêu chuẩn yêu cầu kỹ thuật và tiêu chuẩn phương pháp kiểm nghiệm.

Đến nay, các sản phẩm thuốc lá điện tử và thuốc lá làm nóng không chỉ khác nhau về cơ chế hoạt động mà còn khác nhau về cơ sở pháp lý do các tổ chức quốc tế quy định. Theo đó, Tổ chức Hải quan thế giới (WCO) đã chính thức phân loại sản phẩm thuốc lá làm nóng theo mã HS.2403.99 (sản phẩm thuốc lá khác).

Tại Việt Nam, thuốc lá làm nóng do có thành phần nguyên liệu từ cây thuốc lá nên có thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật phòng, chống tác hại Thuốc lá năm 2012 hay không vẫn còn đang được các cơ quan bộ ngành xem xét. Bộ Khoa học và Công nghệ đang nghiên cứu, xem xét xây dựng khái niệm và các tiêu chí kỹ thuật đối với các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới. Các chuyên gia đã đề xuất nhiều ý kiến cho rằng cần thiết thực hiện nghiên cứu xây dựng ban hành khung chính sách quản lý các loại thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng tại Việt Nam.