Bàn chân bẹt ở trẻ nhỏ: Cách nhận biết và điều trị

Nhận biết bàn chân bẹt

Dấu hiệu nhận biết trẻ nhỏ bị bàn chân bẹt (Ảnh minh họa)

Bàn chân bẹt là tình trạng vòm chân không hình thành hoặc phẳng hoàn toàn, khiến toàn bộ lòng bàn chân tiếp xúc với mặt đất khi đứng. Bàn chân bẹt ở trẻ nhỏ có thể được phát hiện qua quan sát và đánh giá các dấu hiệu cụ thể. Trẻ thường có dáng đi bất thường, như chân hướng vào trong (nội sấp) hoặc ra ngoài (ngoại sấp), khiến việc di chuyển trông vụng về. Một số trẻ thường than đau hoặc mệt mỏi ở bàn chân, mắt cá chân, hoặc đầu gối sau khi đi bộ, chạy nhảy, đặc biệt khi hoạt động kéo dài. 

Khi kiểm tra bàn chân, lòng bàn chân phẳng hoàn toàn, không có độ vòm cong khi trẻ đứng thẳng. Đế giày của trẻ cũng có thể mòn không đều, tập trung ở phía trong do áp lực dồn vào khu vực này. Nếu các dấu hiệu này kéo dài sau 6 tuổi hoặc kèm theo đau đớn rõ rệt, phụ huynh cần đưa trẻ đến bác sĩ chuyên khoa cơ xương khớp để được đánh giá chính xác, thường thông qua chụp X-quang để xác định cấu trúc bàn chân.

Phương pháp điều trị bàn chân bẹt

Trị bàn chân bẹt cho trẻ nhỏ hiệu quả thay đổi tùy theo độ tuổi (Ảnh minh họa)

Các phương pháp điều trị bàn chân bẹt ở trẻ nhỏ phụ thuộc vào độ tuổi, mức độ nghiêm trọng và các triệu chứng đi kèm. Ở trẻ dưới 6 tuổi, bàn chân bẹt thường là hiện tượng sinh lý và có thể tự cải thiện. Do đó bác sĩ thường chỉ khuyến nghị theo dõi định kỳ mà không cần can thiệp. Tuy nhiên, khi trẻ lớn hơn hoặc có các triệu chứng bất thường, các phương pháp điều trị chuyên sâu được áp dụng, bao gồm:

- Sử dụng giày và đế chỉnh hình: Phụ huynh nên chọn giày có đế mềm, kích cỡ vừa vặn và có phần hỗ trợ vòm chân để giảm áp lực lên bàn chân. Đế chỉnh hình được thiết kế riêng theo cấu trúc bàn chân của trẻ, giúp nâng vòm chân, cải thiện phân bổ lực khi đi lại và giảm đau. Việc sử dụng đế chỉnh hình cần được bác sĩ chuyên khoa chỉ định sau khi đánh giá kỹ lưỡng.

- Vật lý trị liệu: Một số bài tập hiệu quả bao gồm cuộn khăn bằng ngón chân để tăng độ linh hoạt, đi bộ bằng gót chân hoặc mũi chân để củng cố cơ bắp, và xoay cổ chân để cải thiện phạm vi chuyển động. Các bài tập này nên được thực hiện dưới sự hướng dẫn của chuyên viên vật lý trị liệu để đảm bảo hiệu quả và an toàn.

- Can thiệp phẫu thuật: Trong các trường hợp hiếm gặp, bàn chân bẹt gây ra bởi dị tật xương, dây chằng bất thường hoặc các bệnh lý nghiêm trọng như bại liệt, phẫu thuật là phương pháp có thể được cân nhắc. Phương pháp này thường được áp dụng cho trẻ lớn hơn, khi các biện pháp không xâm lấn không mang lại kết quả. Phẫu thuật nhằm tái tạo vòm chân hoặc điều chỉnh cấu trúc xương, nhưng cần được đánh giá kỹ lưỡng bởi bác sĩ chuyên khoa chỉnh hình.

Thanh Tâm (tổng hợp)