Dinh dưỡng cần thiết cho người mắc hội chứng ruột ngắn

Khi một phần ruột bị cắt bỏ, phần còn lại có thể thích nghi dần để đảm bảo chức năng của ống tiêu hóa. Các phần ruột còn lại sẽ có khuynh hướng thay đổi cấu trúc để có thể hấp thu được các chất dinh dưỡng mà trước đây được hấp thu bởi phần ruột đã bị cắt bỏ. Tuy nhiên, cần một ít thời gian cho quá trình thích nghi của ruột. Giai đoạn ngay sau khi phẫu thuật, bệnh nhân có thể không hấp thụ chất dinh dưỡng, chất lỏng, vitamin và chất khoáng so với lúc trước mổ.

Nuôi dưỡng bệnh nhân hội chứng ruột ngắn sau phẫu thuật là một chế độ điều trị quan trọng nhất nhằm mục đích cứu sống người bệnh và đưa người bệnh trở về cuộc sống gần nhất với bình thường. Đây là một trong những thách thức với không chỉ các nhà ngoại khoa và các nhà dinh dưỡng học vì tính chất phức tạp và kéo dài của nó.

Chế độ ăn trong hội chứng ruột ngắn

Kế hoạch nuôi dưỡng phụ thuộc vào độ dài đoạn ruột và tình trạng thích nghi của nó với lượng thức ăn đưa vào. Một số bệnh nhân sau cắt đoạn ruột sẽ không còn khả năng hấp thu qua đường miệng mà cần nuôi dưỡng kết hợp giữa nhiều phương pháp khác nhau, dưới đây hướng dẫn cho các bệnh nhân với tình trạng bệnh ổn định có thể ăn uống được qua đường miệng mà không cần hỗ trợ dinh dưỡng qua đường nào khác.

Chia nhỏ các bữa ăn thành 6-8 bữa trong ngày

Nên ăn khoảng 6 tới 8 bữa ăn nhỏ trong ngày. Ăn các bữa ăn nhỏ cách đều nhau sẽ giảm áp lực lên phần ruột còn lại và không làm căng vết nối ruột. Các bữa ăn với ít thức ăn cũng dễ tiêu hóa và hấp thu nhanh vào máu hơn nên làm giảm các triệu chứng ứ đọng thức ăn trong lòng ruột. Nên ăn chậm và nhai kỹ. Khi đường ruột đã thích ứng, tức là khi các triệu chứng giảm đi, có thể từ từ quay trở về chế độ ăn 3 bữa trong ngày.

Uống ít nước trong bữa ăn

Cung cấp đủ nhu cầu nước hằng ngày

Tổng lượng nước bạn cần trong ngày được ước tính = 40 ml x cân nặng. Ví dụ một người nặng 50 kg sẽ cần 2000ml nước/ngày (tương đương khoảng 8 ly nước loại 250 ml mỗi ngày). Lưu ý là tổng lượng nước này được cung cấp qua tất cả các dạng thức uống và thức ăn lỏng (như canh, cháo), nên bạn cần trừ hết các phần nước từ thức ăn mới ra lượng nước lọc phải uống hàng ngày.

Sau khi phẫu thuật, bạn sẽ gặp khó khăn khi tiêu hóa các loại rau chưa nấu chín. Vì vậy, chỉ nên ăn rau đã nấu chín mềm. Đầu tiên chỉ nên ăn khoảng ½ chén sau đó tăng dần, nhai thật kỹ. Nếu triệu chứng tiêu hóa không nặng lên, bạn có thể tăng từ từ lượng rau nấu chín. Khi đường ruột đã ổn định tốt với rau nấu, bạn có thể thử một chút rau sống.

Lựa chọn loại rau phù hợp

Sau khi phẫu thuật, bạn sẽ gặp khó khăn khi tiêu hóa các loại rau chưa nấu chín. Vì vậy, chỉ nên ăn rau đã nấu chín mềm. Đầu tiên chỉ nên ăn khoảng ½ chén sau đó tăng dần, nhai thật kỹ. Nếu triệu chứng tiêu hóa không nặng lên, bạn có thể tăng từ từ lượng rau nấu chín. Khi đường ruột đã ổn định tốt với rau nấu, bạn có thể thử một chút rau sống.

Thực đơn mẫu

Bữa sáng: 7 giờ

150g bánh phở

50 g thịt bò hay thịt gà nạc

Nước hầm xương

Gia vị, rau thơm

Bữa phụ 1: 9 giờ 30

3 cái bánh quy và sữa; hoặc

100 g trái cây hoặc 100ml sinh tố 

Bữa trưa: 11 giờ

1 bát lưng cơm

60 g cá thu kho

1 chén canh rau dền nấu tôm

1 quả quýt

Bữa phụ 2: 15 giờ

150 ml sữa chua hoặc 1 cái bán flan

Bữa tối: 18 giờ

1 chén cơm

30 g thịt heo nạc

1 cái trứng gà nhỏ 60 g

1 chén canh bí đỏ nấu với tôm tươi

1 miếng thanh long

Theo Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức