Đoàn giám sát của Quốc hội làm việc với Bộ Giáo dục và Đào tạo về đổi mới giáo dục phổ thông

Phát biểu tại phiên họp, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, chuyên đề giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội “Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông” được dư luận xã hội, nhân dân rất quan tâm. Mục tiêu của Đoàn giám sát là chỉ ra được những mặt tốt đã làm được nhằm tiếp tục phát huy, đồng thời nhìn nhận rõ những tồn tại, vướng mắc để kịp thời khắc phục, tháo gỡ, qua đó góp phần thúc đẩy, nâng cao chất lượng đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông trong thời gian tới.

Thay mặt lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT), Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ đã báo cáo Đoàn giám sát về tình hình triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Theo đó, thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội, Bộ GDĐT đã ban hành Kế hoạch và nhiều văn bản quy phạm pháp luật để triển khai thực hiện.

Bộ GDĐT đã xây dựng và ban hành chương trình giáo dục phổ thông; hướng dẫn các tổ chức, cá nhân tham gia biên soạn sách giáo khoa; các địa phương tổ chức biên soạn, thẩm định tài liệu giáo dục địa phương; thẩm định, phê duyệt sách giáo khoa, phê duyệt tài liệu giáo dục địa phương; triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới theo đúng lộ trình đã được quy định tại các Nghị quyết của Quốc hội.

Trong báo cáo, Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ cũng nhấn mạnh tới quan điểm xây dựng chương trình, những điểm mới của chương trình, yêu cầu trong quá trình tổ chức thực hiện và công tác chỉ đạo thực hiện chương trình.

Về công tác chỉ đạo thực hiện chương trình, theo Thứ trưởng, đổi mới chương trình giáo dục phổ thông theo yêu cầu của Nghị quyết 88 và Nghị quyết 51 của Quốc hội là vấn đề đặc biệt quan trọng, có tác động rất lớn đối với cả thế hệ học sinh và sự phát triển của đất nước, đòi hỏi có thời gian mới thấy hết được hiệu quả. Vì vậy, quá trình triển khai thực hiện phải đặc biệt coi trọng nhận thức đúng và đầy đủ về nội dung, phương pháp dạy học và các yêu cầu về điều kiện bảo đảm chất lượng giáo dục của chương trình mới, từ đó tạo niềm tin đối với chất lượng giáo dục khi thực hiện chương trình mới và có quyết tâm cao đối với việc triển khai thực hiện trong toàn xã hội, nhất là đối với đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh, cha mẹ học sinh.

Trong quá trình triển khai thực hiện phải bám sát tình hình thực tế, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc để thảo gỡ kịp thời; đặc biệt chú trọng công tác rà soát, sửa đổi, bổ sung kịp thời hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, văn bản hướng dẫn điều hành, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các địa phương, cơ sở giáo dục trong quá trình triển khai, bảo đảm thực hiện đúng quan điểm, mục tiêu đổi mới đã được thể hiện trong chương trình.

Đổi mới giáo dục là tác động đến con người, đòi hỏi có thời gian cho sự phát triển về phẩm chất, năng lực, cần có thời gian đủ dài mới đánh giá được đầy đủ kết quả, hiệu quả giáo dục. Dó đó, việc triển khai chương trình mới cần đặc biệt chú trọng về phương pháp, cách thức thực hiện đúng định hướng đổi mới; bảo đảm thực hiện đúng, đầy đủ nội dung giáo dục, thực hiện đúng yêu cầu đổi mới về phương pháp dạy học để đáp ứng yêu cầu cần đạt đổi với từng nội dung giáo dục theo chương trình; bảo đảm việc dạy học và kiểm tra, đánh giá đối với mỗi nôi dung giáo dục đều được thực hiện đúng theo yêu cầu vì sự tiến bộ của học sinh, tạo cơ hội cho học sinh phát triển phẩm chất, năng lực theo mục tiêu của chương trình.

Điều kiện kinh tế - xã hội của 63 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương rất đa dạng; điều kiện bảo đảm chất lượng giáo dục ở mỗi vùng, miền, địa phương rất khác nhau. Vì vậy, việc triển khai thực hiện chương trình cần phải bảo đảm sự phù hợp với địa phương, cơ sở giáo dục (Luật Giáo dục 2019 (Điều 31) quy định, Chương trình giáo dục phổ thông bảo đảm yêu cầu thống nhất trong cả nước và được tổ chức thực hiện linh hoạt, phù hợp với điều kiện cụ thể của địa phương và cơ sở giáo dục phổ thông).

Mục tiêu và yêu cầu về các điều kiện bảo đảm chất lượng giáo dục của Chương trình giáo dục phổ thông 2018 có những điểm cần phải đạt được ngay khi bắt đầu triển khai nhưng cũng có những điểm đặt ra để phấn đấu từng bước đáp ứng theo quan điểm phát triển chương trình. Vì vậy, việc tổ chức thực hiện cần phải được thực hiện đúng hướng, từng bước, làm đến đâu chắc đến đó để bảo đảm nâng cao chất lượng giáo dục.

Trong quá trình triển khai thực hiện, thực hiện theo quan điểm xây dựng Chương trình giáo dục phổ thông theo hướng mở, coi trọng việc rà soát, điều chỉnh về phương pháp, cách thức thực hiện chương trình; đồng thời tiếp tục phát triển chương trình để bảo đảm phù hợp với tiến bộ khoa học - công nghệ và yêu cầu của thực tế.

Tại phiên họp, một số thành viên Đoàn giám sát đã đặt câu hỏi với Bộ GDĐT, trong đó tập trung vào giải pháp đào tạo, bố trí giáo viên dạy các môn học tích hợp, môn học mới trong chương trình; giải pháp nhằm giúp học sinh bổ trợ kiến thức khi tiếp cận chương trình mới, đồng thời giúp các giáo viên có phương pháp giảng dạy phù hợp nhằm khắc phục tình trạng “đứt gãy” kiến thức của học sinh giữa nội dung chương trình cũ ở cấp học dưới và chương trình mới ở cấp học trên; việc chuyển đổi phương thức thi, kiểm tra đánh giá năng lực nhằm bảo đảm nâng cao chất lượng giáo dục theo đúng định hướng đề ra; giải pháp đẩy mạnh công tác truyền thông nhằm tạo sự đồng thuận, chia sẻ của xã hội khi thực hiện chương trình… Đại diện Bộ GDĐT đã trao đổi, giải đáp về những vấn đề Đoàn giám sát nêu.

Trung tâm Truyền thông giáo dục