Gãy xương chày, xương mác cần bao lâu để hồi phục?

Gãy xương chày, xương mác là gì?

Xương chày là một trong hai xương lớn ở cẳng chân, có thể nứt hoặc thậm chí gãy khi có một lực lớn trực tiếp tác động lên. Đây là một trong những đoạn xương thường bị gãy nhất trong cơ thể

Xương mác là một xương dài, nhỏ nhưng chắc chắn ở vùng cẳng chân, nằm phía ngoài và song song với xương chày. Đầu trên xương mác không khớp với đầu dưới xương đùi mà chỉ dính vào đầu trên xương chày. Thân xương mác có hình lăng trụ, bờ trong sắc nhọn là nơi bám của màng liên cốt. Xương mác cùng với xương chày giúp hỗ trợ cẳng chân, ổn định mắt cá chân và khớp gối.

Xương mác liền xương khá nhanh, vì thế khi gãy hai xương cẳng chân, sự liền xương của xương mác thường cản trở sự liền xương của xương chày.

Gãy xương chày, xương mác bao lâu thì hồi phục?

Loại chấn thương này sẽ ảnh hưởng đáng kể đến cuộc sống cũng như công việc hàng ngày của người bệnh nên gãy xương chày bao lâu thì lành và đi lại được là mối bận tâm của không ít người. Nhìn chung, thời gian phục hồi của một người có thể kéo dài từ 4 – 6 tháng hoặc hơn tùy vào mức độ nghiêm trọng của chấn thương.

Khi bị gãy xương mác, bệnh nhân sẽ được chỉ định bó bột ngay. Sau 7 – 10 ngày bó bột, tình trạng sưng nề trên xương đã giảm, khiến bột bị lỏng. Lúc này, bác sĩ có thể quấn thêm bột kín vòng tròn hoặc thay bột khác nếu bột quá lỏng. Trong quá trình bó xương, bệnh nhân có thể tập đưa cao cẳng chân, khép, dạng chân. Sau khoảng 3 tuần bó bột, người bệnh nên tập đi nạng và chống chân dần để tránh rối loạn dinh dưỡng. Xương mác rất dễ liền nên bệnh nhân gãy xương mác sẽ lành xương sau khoảng 8 – 10 tuần bó bột và tuân thủ đúng theo chỉ định của bác sĩ. Trong khoảng thời gian này, bệnh nhân nên đi khám định kỳ theo lịch hẹn để theo dõi quá trình liền xương.

Các biện pháp giúp hồi phục sau khi bị gãy xương chày, xương mác

Khi gãy xương mác sau 3 tháng trở đi thì các mô xương bắt đầu hình thành tại những vị trí gãy xương. Vậy nên trong thời gian này cần áp dụng các biện pháp phục hồi tránh các vận động mạnh như đá bóng.

Các biện pháp phục hồi bao gồm:

• Cử động khớp: Khớp bất động lâu sẽ bị cứng do cơ co ngắn lại, bao khớp bị co rúm, bao hoạt dịch tăng sản mỡ, sụn bị mỏng. Do vậy cử động khớp là cách tốt để bơm cho dịch khớp ra vào, khớp được nuôi dưỡng và trở nên mềm mại, tốc độ cho một lần co duỗi là 45 giây, mỗi lần tập vận động 10 - 15 phút, ngày 4 - 6 lần. Có thể tập từ ngày thứ 3 sau mổ hoặc sau bó bột.
• Tập duy trì sức cơ: Tập tăng sức căng của cơ (độ dài bó cơ không thay đổi, khớp không cử động), tập co cơ (sao cho khớp cử động, co cơ ngắn lại). Khi khớp cử động còn đau nhiều thì tập căng cơ, khi khớp đỡ đau thì tập co cơ.
• Tập đi: Dùng nạng gỗ tập đi khi xương chưa liền. Thanh ngang đầu trên nạng không được tỳ vào nách mà để tựa bên lồng ngực. Dáng đi thẳng, mắt nhìn thẳng ra phía trước, không cúi nhìn xuống chân. Hai vai phải ngang bằng không được lệch cao thấp. Đưa 2 nạng ra trước 10 - 30cm một cách tăng dần, lấy thăng bằng trên đôi tay cầm, rồi bước chân lành ra trước, tiếp tục bước khác. Giai đoạn tiếp theo, dùng gậy chống lúc xương đã gần liền vững. Nhiều người thích dùng gậy chống bên chân đau nên đã làm dáng đi bị xấu đi. Phải tập cho quen chống gậy bên chân lành và khi bước chân lành ra trước thì sức nặng trên chân đau và gậy chống sẽ cùng chịu một lúc. Không nên dùng nạng kẹp nách vì như thế dáng đi sau này trông sẽ tàn phế. Thời kỳ xương liền vững tỳ không đau ở ổ gãy xương thì bỏ gậy và tập đi như bình thường.
• Dùng nhiệt: Tác dụng của dùng nhiệt là giảm đau, đỡ khó chịu, có lợi ích khi tập cử động chủ động. Dùng túi chườm nước nóng, chườm lên chỗ đau để luyện tập. Chú ý không được dùng nhiệt sóng ngắn cho toàn chi có đinh, nẹp vít vòng thép kim loại nóng lên có thể làm hỏng tổ chức, dễ gây viêm rò.
• Tập sinh hoạt thông thường: Cần tập làm động tác trong sinh hoạt bằng lên xuống cầu thang, bậc thềm nhà, tập ngồi xổm đứng lên. Đối với tổn thương xương tay thì tập nắm, mở bàn tay (dùng hòn đá hình quả trứng để nắm), tập cầm bút, đũa, tránh không để tay bị cong, khoèo. Khi nào không còn đau nữa, không bị hạn chế thì quá trình tập luyện này mới đạt kết quả tốt. Thời gian tập thường từ 6 tháng đến 2 năm, tùy theo mức độ thương tổn.
• Biện pháp xoa nắn: Nên xoa nắn thường xuyên ổ gãy xương liền khớp. Chỉ xoa nắn nhẹ nhàng bằng tay mà không được dùng các loại dầu cao, cồn, thuốc xoa bóp nào để xoa vào các khớp, vì như vậy rất có thể làm cho xơ cứng khớp, vôi hóa cạnh khớp.

Khi bị chấn thương, để chóng lành, người bệnh cần kiên trì tập luyện, cần kết hợp các biện pháp tập luyện khác nhau để trở lại hình dáng ban đầu.

Lối sống và các biện pháp khắc phục tại nhà sau có thể giúp bạn đối phó với gãy xương chày:

• Cố gắng vận động đầu gối, mắt cá chân, bàn chân, ngón chân trong giai đoạn đầu của phục hồi để tránh cứng khớp.
• Vật lý trị liệu được thực hiện sau khi tháo bột hoặc nẹp, giúp khôi phục lại sức mạnh bình thường của cơ bắp và chuyển động linh hoạt của khớp.
• Đi bộ với sự hỗ trợ của dụng cụ hỗ trợ hoặc nạng ngay sau khi xương liền.

Thanh Hà (tổng hợp)