Ghép thận có phải là phương pháp duy nhất để điều trị suy thận?

Khi nào suy thận trở nên nguy hiểm?

Suy thận xảy ra khi thận mất dần hoặc hoàn toàn khả năng thực hiện các chức năng thiết yếu như lọc chất thải, điều hòa nước và điện giải trong cơ thể. Thận đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự cân bằng nội môi, kiểm soát huyết áp, và đảm bảo nồng độ ổn định của các chất như kali, natri và các dưỡng chất cần thiết. Khi chức năng thận suy giảm, các chất độc hại tích tụ trong máu, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.

Có hai dạng chính của suy thận: Suy thận cấp và suy thận mạn tính. Suy thận cấp là tình trạng thận đột ngột mất khả năng hoạt động, thường do nhiễm trùng, chấn thương nặng hoặc mất nước nghiêm trọng. Trong khi đó, suy thận mạn tiến triển chậm theo thời gian, thường là hậu quả của các bệnh lý mạn tính như tiểu đường, tăng huyết áp hay viêm cầu thận. Khi suy thận mạn bước vào giai đoạn cuối, thận gần như mất hoàn toàn chức năng, đòi hỏi các biện pháp điều trị thay thế như lọc máu định kỳ hoặc ghép thận để duy trì sự sống.

Điều đáng lo ngại là suy thận mạn thường diễn tiến âm thầm và chỉ được phát hiện khi chức năng thận đã suy giảm nghiêm trọng. Lúc này, độc tố tích tụ trong máu không chỉ làm tổn thương thận mà còn ảnh hưởng đến các cơ quan khác như tim, phổi, hệ thần kinh và tiêu hóa. Nếu không được can thiệp kịp thời, người bệnh có thể rơi vào tình trạng nguy kịch, thậm chí tử vong. Những dấu hiệu cảnh báo thường gặp bao gồm mệt mỏi, phù nề, huyết áp cao, rối loạn nhịp tim và các bất thường về điện giải.

Suy thận mạn thường diễn tiến âm thầm (Ảnh minh họa) 

Các phương pháp điều trị suy thận mạn giai đoạn cuối

Khi suy thận tiến triển đến giai đoạn cuối, thận không còn khả năng tự thực hiện chức năng lọc máu, bệnh nhân bắt buộc phải điều trị thay thế bằng một trong hai phương pháp chính: lọc máu định kỳ hoặc ghép thận.

Ghép thận là lựa chọn được đánh giá cao nhờ khả năng cải thiện đáng kể tỷ lệ sống và chất lượng cuộc sống. Theo thống kê, sau 1 năm ghép thận, tỷ lệ sống của bệnh nhân lên tới 99,2%, và tỷ lệ thận ghép hoạt động tốt đạt 98,6%. Tuy nhiên, ghép thận không phải lúc nào cũng khả thi. Nguồn hiến tạng hạn chế, thời gian chờ đợi dài, cùng với nguy cơ đào thải thận ghép và những khó khăn trong kiểm soát bệnh lý nền (như đái tháo đường, cao huyết áp) khiến phương pháp này không phù hợp cho tất cả người bệnh.

Trong khi đó, lọc máu và lọc màng bụng vẫn là hai phương pháp điều trị hiệu quả, giúp duy trì sự sống lâu dài và cải thiện đáng kể tình trạng sức khỏe:

- Lọc máu (chạy thận nhân tạo): Đây là phương pháp sử dụng máy móc để loại bỏ chất thải, độc tố và nước dư thừa khỏi cơ thể. Quá trình này thường được thực hiện tại bệnh viện hoặc trung tâm lọc máu, với tần suất khoảng 3 lần một tuần. Lọc máu giúp ổn định điện giải, huyết áp và giảm triệu chứng suy thận.

- Lọc màng bụng: Đây là phương pháp sử dụng chính màng bụng của người bệnh làm màng lọc tự nhiên để loại bỏ chất thải. Dịch lọc được đưa vào khoang bụng qua ống thông, sau một thời gian sẽ được rút ra cùng với độc tố. Bệnh nhân có thể thực hiện tại nhà, thường vào ban đêm, giúp tiết kiệm thời gian và duy trì sinh hoạt ban ngày. Phương pháp này đặc biệt phổ biến tại các quốc gia như Hồng Kông, Australia, và New Zealand, nhờ tính linh hoạt và khả năng cải thiện chất lượng sống.

Thực tế, nhiều bệnh nhân có thể sống khỏe mạnh và làm việc bình thường với các phương pháp lọc máu phù hợp. Vì vậy, ghép thận không phải là lựa chọn duy nhất, mà chỉ là một trong nhiều phương án điều trị suy thận mạn giai đoạn cuối.

Điều quan trọng nhất là bệnh nhân cần được tư vấn đầy đủ, bình tĩnh lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp với tình trạng sức khỏe, lối sống và điều kiện kinh tế, để từ đó có thể quay lại cuộc sống ổn định, năng động và có chất lượng.

Thảo Nguyên (Tổng hợp)