Hãy cai sữa cho trẻ khi đến các thời điểm này

Các chuyên gia khuyến cáo nên nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ ít nhất 6 tháng đầu đời. Đây là nguồn cung cấp dưỡng chất vô cùng quan trọng đối với trẻ.

Khi mới sinh, cơ thể mẹ tiết ra sữa non. Trong sữa non giàu đạm (protein), carbonhydrate, vitamin tan trong chất béo, khoáng chất và các globulin miễn dịch chứa ít chất béo (các kháng thể truyền từ mẹ sang con). Một trong những chất tăng cường miễn dịch quan trọng trong sữa mẹ đó là SIgA chế tiết, nó bao phủ lên các cơ quan nội tạng và niêm mạc đường tiêu hóa, hệ hô hấp và bộ phận sinh sản của trẻ. Kháng thể SIgA không để vi khuẩn và mầm bệnh xâm nhập vào đường ruột, vì vậy nó giúp bảo vệ trẻ từ bên trong ra bên ngoài.

Hình minh họa.

Sau một khoảng thời gian nhất đinh, thường là 2 tuần sau sinh sữa non sẽ chuyển thành sữa trưởng thành. Theo nghiên cứu, thành phần của sữa trưởng thành gồm 90% là nước giúp cơ thể trẻ ngậm nước, 10% còn lại là carbohydrates, protein và chất béo cần thiết cho cả tăng trưởng và năng lượng. Lúc này, sữa trưởng thành giàu protein, DHA và ARA - hai loại axit béo omega-3 cần thiết cho sự phát triển của hệ thần kinh và não bộ, đồng thời chứa lactose - một loại carbohydrate dạng đường giữ vai trò quan trọng đối với sự phát triển mô não, hệ thần kinh trung ương và các vi khuẩn có ích trong đường ruột. 

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các chuyên gia y tế cho rằng nuôi con bằng sữa mẹ là “tiêu chuẩn vàng” trong việc nuôi dưỡng trẻ sơ sinh. Nên cho trẻ bú mẹ ít nhất trong 2 năm đầu đời, bởi ngoài thực phẩm ăn thêm thì sữa mẹ vẫn có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ, đồng thời gắn kết sợi dây tình cảm giữa mẹ và trẻ.

Khi nào nên cai sữa cho con?

Thời điểm thích hợp để cai sữa là khi trẻ được 18 – 24 tháng tuổi, có sức khỏe bình thường, không mắc bệnh hay bị ốm tùy thuộc vào thể trạng của mỗi bé và điều kiện của mẹ.

Bé có thể ngồi thẳng và vận động cơ bản: Khi được 1 năm tuổi, trẻ đã bắt đầu ngồi thẳng và có được những vận động cơ bản như lăn bóng, bắt bóng. Đây là lúc trẻ đã bắt đầu nhận thức và có phản xạ khá tốt nên mẹ có thể cai sữa.

Bé có thể nói được thêm 2 – 3 từ ngoài. Đây là thời điểm hệ thần kinh, thính giác của trẻ đã phát triển tốt, trẻ có thể diễn đạt mong muốn của mình bằng lời nói. Ở giai đoạn này, cha mẹ có thể cai sữa cho con, kết hợp với việc cho bé ăn dặm bằng nhiều loại thực phẩm đa dạng để bổ sung đầy đủ dinh dưỡng cho bé.

Bé có thể ăn được cháo và cơm nhão: Khi đó, trẻ nên tập nhai để kích thích răng, xương hàm phát triển. 

Lưu ý khi cai sữa: Nhiều bà mẹ rất đau đầu vì chưa biết nên cai sữa thế nào để bé bỏ bú mẹ dứt điểm. Chúng ta nên cai sữa từ từ để bé dần thích nghi; tăng lượng ăn dặm và độ đặc của thức ăn; cho bé bú sau khi đã ăn dặm và cho ăn thành nhiều bữa trong ngày... để bé quên bú mẹ.

Những trường hợp đặc biệt: mẹ mắc bệnh lây nhiễm thì nên cai sữa cho con để tránh khiến bé bị lây bệnh. 

Cũng không nên cai sữa vào mùa hè do thời tiết oi bức, nóng nực, không chỉ trẻ nhỏ mà người lớn cũng bị kém ăn, ăn không ngon. Do đó, cai sữa vào thời điểm này trẻ sẽ không ăn được đa dạng các loại thực phẩm, sức ăn kém khiến trẻ bị thiếu chất, lâu ngày có thể dẫn đến còi xương, suy dinh dưỡng.

Ngoài ra, nhiệt độ vào mùa hè rất cao, nóng bức, ra nhiều mồ hôi khiến trẻ thường xuyên bị khát nước. Sữa mẹ không chỉ là nguồn dinh dưỡng mà còn là nguồn nước giúp trẻ hết khát, bổ sung các chất điện giải cần thiết.

Bài viết mang tính chất tham khảo.

Thùy Dương (tổng hợp)