Hội nghị bàn tròn cấp cao về kháng kháng sinh

Hội nghị được đồng chủ trì bởi TS.BS. Nguyễn Tri Thức, Thứ trưởng Bộ Y tế; TS. Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; TS.Angela Pratt, Trưởng đại diện Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Việt Nam; TS. Rémi Nono Womdim, Trưởng đại diện Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên Hợp Quốc (FAO); Ngài Iain Frew, Đại sứ Anh tại Việt Nam.

Kháng kháng sinh là một trong những mối đe doạ lớn nhất đối với y tế công cộng và sự phát triển toàn cầu

Thông tin tại hội nghị cho biết: Kháng kháng sinh đang là mối đe doạ đến sức khoẻ và nền kinh tế, chính vì vậy, cần có sự chung tay từ các cá nhân và các cấp ban ngành ở Việt Nam để chống lại tình trạng kháng kháng sinh (AMR).

Đoàn chủ tọa hội nghị

Tình trạng kháng thuốc xảy ra khi vi khuẩn, vi rút, nấm và ký sinh trùng không còn đáp ứng với các loại thuốc kháng vi khuẩn như thuốc kháng sinh, thuốc kháng vi rút, thuốc kháng nấm và thuốc chống ký sinh trùng, là những loại thuốc được sử dụng để phòng và điều trị bệnh cho con người, động vật và thực vật. Kết quả là, các bệnh nhiễm trùng trở nên khó hoặc không điều trị được, điều này làm tăng nguy cơ lây lan bệnh tật, bệnh có diễn biến nặng hơn, dẫn đến tàn tật, và tử vong.

Kháng kháng sinh có thể lây lan nhanh chóng trong các cơ sở y tế, động vật, thực phẩm, đất và nước.

Giải quyết vấn đề kháng kháng sinh đòi hỏi sự hợp tác giữa các ngành Y tế, nông nghiệp và môi trường, bao gồm các nhà hoạch định chính sách, các cơ sở khám chữa bệnh, các đơn vị tư nhân, người làm nông nghiệp và các cá nhân.

Phát biểu tại hội nghị, TS.BS. Nguyễn Tri Thức, Thứ trưởng Bộ Y tế kêu gọi mọi người dân Việt Nam chung tay ngăn chặn tình trạng kháng thuốc kháng sinh: “Ngay cả khi chúng ta chúng ta đã đạt được những cột mốc quan trọng kể từ khi xây dựng Kế hoạch hành động quốc gia vào năm 2013, chúng ta vẫn phải tiếp tục đối mặt với nhiều thách thức trong việc ngăn chặn và kiểm soát xu hướng kháng kháng sinh ngày càng gia tăng trong ngành Y tế. Chúng tôi luôn cam kết hợp tác sâu sắc với các ngành nông nghiệp, môi trường để thực hiện Chiến lược quốc gia giai đoạn 2023-2030 một cách hiệu quả”.

Kế hoạch hành động quốc gia của ngành Y tế về phòng, chống và kiểm soát kháng thuốc ở Việt Nam giai đoạn 2024-2025 là một kế hoạch chi tiết ngắn hạn, tập trung, được thiết kế để đẩy nhanh tiến độ trong những năm đầu của chiến lược; nhằm mục đích đặt nền tảng vững chắc cho sự thành công bền vững trong những năm tiếp theo.

Chúng tôi kêu gọi sự cam kết của tất cả các bên liên quan và những người phụ trách về kháng thuốc, bao gồm nhân viên y tế, ngành dược phẩm, tổ chức nghiên cứu, các đơn vị học thuật, người bệnh, người tiêu dùng, nhà hoạch định chính sách, lãnh đạo chính phủ và các tổ chức quốc tế. Chúng tôi kêu gọi - chúng ta hãy thực hiện những hành động táo bạo và cùng chúng tôi đạt được các mục tiêu nhằm ngăn ngừa và kiểm soát sự gia tăng tình trạng kháng thuốc tại Việt Nam”. Thứ trưởng Bộ Y tế phát biểu.

TS. Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc hỗ trợ Việt Nam thực hiện kế hoạch hành động Quốc gia về phòng, chống kháng thuốc trong nông nghiệp, đồng thời  kêu gọi người nông dân sử dụng “đúng thuốc” cho “đúng bệnh” và dùng “đúng liều lượng” trong những trường hợp thực sự cần thiết: “Chúng tôi đã triển khai kế hoạch hành động phòng, chống kháng thuốc trong lĩnh vực nông nghiệp từ năm 2017. Kể từ đó, nhiều quy định đã được ban hành hoặc sửa đổi để giảm việc sử dụng thuốc kháng sinh trong lĩnh vực nông nghiệp. Điều quan trọng là Chính phủ các cấp từ Trung ương đến địa phương và cộng đồng phải hỗ trợ việc thực hiện các quy định này và thực hiện kế hoạch hành động Quốc gia. Mỗi người dân Việt Nam, dù tham gia vào lĩnh vực nông nghiệp hay không, cũng có thể hỗ trợ bằng cách sử dụng đúng thuốc cho đúng bệnh với liều lượng đúng theo quy định”.

Tại hội nghi, TS. Angela Pratt, Trưởng Đại diện WHO tại Việt Nam ghi nhận và đánh giá cao chiến lược quốc gia về phòng, chống kháng thuốc của Chính phủ là một cột mốc quan trọng trong nỗ lực của Việt Nam nhằm hạn chế tình trạng kháng thuốc: “Chiến lược Quốc gia của Việt Nam nhận định kháng thuốc kháng sinh là một mối đe dọa lớn đối với sức khỏe và nền kinh tế, và là mối đe doạ trong việc đạt được các mục tiêu phát triển trong nước và các mục tiêu quốc tế khác như Mục tiêu Phát triển Bền vững. Do vậy, cần hành động, phối hợp mạnh mẽ hơn từ các cá nhân và tất cả các lĩnh vực của xã hội và kinh tế, bao gồm sức khoẻ con người, sức khỏe động vật, thực vật và môi trường để hỗ trợ việc thực hiện chiến lược Quốc gia. Trên toàn cầu và ở Việt Nam, một số loại kháng sinh đã cứu sống hàng triệu người kể từ khi chúng được phát minh, giờ đã mất đi khả năng chữa bệnh. Thời điểm hành động là ngay bây giờ”. 

Các diễn giả thảo luận tại hội nghị

Chung tay chống lại tình trạng kháng kháng sinh

Các hành động để ngăn chặn kháng thuốc bao gồm cải thiện việc tiếp cận nước sạch, vệ sinh và vệ sinh môi trường (WASH) cho con người và động vật; tăng cường phòng ngừa và kiểm soát bệnh tật trong các gia đình, cơ sở y tế, trang trại và cơ sở công nghiệp thực phẩm; cải thiện việc tiếp cận vắc xin, chẩn đoán và kê đơn thuốc; giảm thiểu ô nhiễm và đảm bảo quản lý chất thải và vệ sinh đúng cách; nâng cao nhận thức và kiến thức của cộng đồng về việc sử dụng và lạm dụng kháng sinh.

Nhu cầu cấp bách toàn cầu để đẩy mạnh hành động về phòng, chống kháng thuốc chính là lý do Liên Hợp Quốc tổ chức hội nghị cấp cao về kháng thuốc và Hội nghị Bộ trưởng cấp cao toàn cầu lần thứ tư về kháng thuốc vào tháng 9 tại New York.

TS. Rémi Nono Womdim, Trưởng đại diện Tổ FAO cho biết: “Hội nghị cấp cao về kháng thuốc sắp tới tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc vào ngày 26/9/2024 mang lại cơ hội hiếm có để củng cố những thành tựu đã đạt được và đồng thuận về các giải pháp bền vững cho tương lai. Ngăn chặn và ứng phó với kháng thuốc sẽ mang lại lợi ích lớn lao cho ngành sản xuất thực phẩm, sức khỏe động vật, môi trường và ngành Y tế.

FAO, phối hợp chặt chẽ với các đối tác trong nhóm Bốn bên (bao gồm FAO, WHO, Tổ chức Thú y Thế giới và Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc) hỗ trợ phát triển một tuyên bố chính trị phù hợp với tương lai, tăng tốc các nỗ lực ứng phó với kháng thuốc trong tất cả các lĩnh vực và ở mọi cấp độ. Mục tiêu của chúng tôi là bảo vệ sự hiệu quả của kháng sinh và đảm bảo việc tiếp cận bền vững và công bằng với kháng sinh cho việc sử dụng hợp lý và thận trọng trong sức khoẻ con người, động vật và thực vật, góp phần đạt được các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs)”.

Ngài Iain Frew, Đại sứ Anh tại Việt Nam cũng ghi nhận tầm quan trọng mà Việt Nam đã đặt ra để giải quyết vấn đề kháng thuốc, và cam kết sự tiếp tục hỗ trợ từ Vương quốc Anh trong hành trình giải quyết vấn đề kháng thuốc của Việt Nam: “Việt Nam đã thể hiện vai trò lãnh đạo trong khu vực về vấn đề kháng thuốc, trở thành quốc gia đầu tiên ở Đông Nam Á phát triển kế hoạch hành động Quốc gia phòng, chống kháng thuốc vào năm 2013. Kế hoạch này, cùng với sự hỗ trợ từ các đối tác quốc tế như Vương quốc Anh, đã cung cấp bệ phóng để thực hiện các ứng phó quan trọng đối với việc giải quyết phòng, chống kháng thuốc theo cách tiếp cận một sức khỏe, đa ngành. Giai đoạn hai của Quỹ Fleming của Vương quốc Anh đã được triển khai tại Việt Nam, tôi hy vọng sự tăng cường hỗ trợ kỹ thuật của chúng tôi về phòng, chống kháng thuốc sẽ mang lại tác động lớn hơn, đặc biệt là trong các lĩnh vực môi trường và công nghiệp”.

Đại sứ Frew cũng nhận xét: “Phiên họp sắp tới về kháng kháng sinh tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc là một cơ hội khác để Việt Nam và các quốc gia thành viên khác thể hiện vai trò lãnh đạo toàn cầu về phòng, chống kháng thuốc, thông qua những nỗ lực chung để đưa ra một tuyên bố chính trị đầy tham vọng”.

Các đại biểu tham gia Hội nghị bàn tròn cấp cao về kháng, kháng sinh

Tại hội nghị, đại diện của Bộ Y tế và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã cập nhật về việc sử dụng thuốc kháng sinh trong các lĩnh vực y tế và nông nghiệp, trong khuôn khổ chiến lược Quốc gia về phòng, chống kháng thuốc tại Việt Nam giai đoạn 2023-2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Đại diện WHO, FAO, Đại sứ quán Anh và các đối tác khác cam kết tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong công tác chống kháng thuốc nhằm bảo vệ sức khỏe và sự phát triển.

Theo Bộ Y tế