Nhà thuốc Thọ Xuân Đường 370 năm, đời nối đời vì sự nghiệp chăm sóc sức khỏe Nhân dân

Thọ Xuân Đường cũng là một trong số ít nhà thuốc được Kỷ lục Guinness vinh danh là “Nhà thuốc gia truyền nhiều đời nhất Việt Nam”.

Thọ Xuân Đường có cội nguồn từ làng Thọ Am, Liên Ninh, Thanh Trì, Hà Nội. Vùng đất này vốn nổi tiếng với truyền thống khoa bảng và cũng chính Thọ Xuân Đường đã làm rạng danh vùng đất này bởi hiếm có dòng họ nào gìn giữ được liên tục nghề y truyền thống suốt gần 400 năm qua với 17 đời tiếp nối.

Theo sử ký gia tộc họ Phùng, người khởi xướng nghề thuốc của dòng họ là cụ Phùng Văn Dương - vị lương Y tài đức nổi tiếng chốn kinh kỳ và được triều đình Nhà Lê tuyển vào làm thuốc tại Tế Sinh Đường - Thái Y Viện năm 1653.

Đôi đũa Kim Giao thử độc và  đồng tiền vàng “Nhất Phẩm Đương Triều” là báu vật của dòng Họ Phùng Thọ Am

Kế tục sự nghiệp đó, con trai cụ Dương là Lương y Phùng Văn Đồng, nhờ tài năng và y đức sáng ngời, ông được nhà vua phong chức “Thứ Lang Kiêm Ngự Y ở Thái Y Viện”.

Nối nghiệp ông và cha mình, Lương y Phùng Văn Côn tiếp tục phục vụ quân y và giữ chức Phó Ngự Y Triều Đình. Đặc biệt, do tham gia tích cực chữa trị cứu thương trong chiến dịch thần tốc tiêu diệt 20 vạn quân Thanh năm 1789 và có nhiều công lao to lớn giúp nhà vua, ông Phùng Văn Côn đã được Vua Quang Trung phong tặng danh hiệu: “Oanh liệt tướng quân”. Ông được ban thưởng một đôi đũa Kim Giao thử độc và một đồng tiền vàng “Nhất Phẩm Đương Triều” (bậc cao nhất trong thứ tự 9 bậc danh giá trong triều). Đôi đũa và đồng tiền vàng “Nhất Phẩm Đương Triều” đến nay đã trở thành báu vật dòng họ Phùng cùng truyền thống làm thuốc của Thọ Xuân Đường.

Tiếp thu quan điểm của Đảng, Nhà nước, lời căn dặn của Bác Hồ, tiếp nối truyền thống đáng tự hào của gia tộc, những lương y hậu thế của dòng họ Phùng không ngừng học hỏi và trau dồi kiến thức, y đức. Hậu duệ đời thứ 14 là lương y Phùng Đức Hậu, người thầy thuốc được biết đến với tài năng, y đức và sự yêu thương người bệnh như người thân của mình, không quản ngại đi khắp đây đó tìm cây thuốc, sáng tạo ra các bài thuốc và chẩn bệnh cho Nhân dân. Nhiều người đã được ông cải tử hoàn sinh. Hơn 90 năm trước, ông đã lập ra nhà thuốc Thọ Xuân Đường làm nơi chữa bệnh cứu người và cũng là cơ sở hoạt động cách mạng của các đồng chí như: Đỗ Mười, Bạch Thành Phong, Nguyễn Thọ Chân, Trần Diệp, Trần Độ… nên đã được Chính phủ tặng Bằng có công với Nước.

3 thế hệ thầy thuốc nối tiếp truyền thống của Thọ Xuân Đường: Đời thứ 15 – Lương y Phùng Đức Đỗ,  đời thứ 16 – TS. Lương y Phùng Tuấn Giang, đời thứ 17 – Lương y Phùng Đức Tùng

Kế tục sự nghiệp của cha mình, lương y Phùng Đức Đỗ, nguyên Chủ tịch Hội Đông Y huyện Thường Tín cũng được biết đến là người làm rạng danh gia tộc họ Phùng. Ở tuổi xưa nay hiếm, ông vẫn miệt mài khám chữa bệnh, nghiên cứu y học, để phục vụ sự nghiệp chăm sóc sức khỏe Nhân dân. Ông được người bệnh quý mến, trân trọng không chỉ bởi y thuật mà còn là người thầy thuốc đầy trách nhiệm và lòng nhân ái với người bệnh, được người có nhiều đóng góp xuất sắc cho sự nghiệm chăm sóc sức khỏe Nhân dân. Với ông, chữa bệnh, cứu người luôn là những đam mê không có điểm dừng.

Với quyết tâm nối dài truyền thống của gia đình, con trai ông – TS. Lương y Phùng Tuấn Giang - hậu duệ đời thứ 16, được biết đến lương y trẻ, nhiệt huyết với nghề, không ngừng tiếp thu kiến thức từ các bậc tiền bối để tìm ra những bài thuốc hay, kết hợp y học cổ truyền với y học hiện đại như siêu âm, xét nghiệm và các thiết bị cận lâm sàng tiên tiến khác để tăng khả năng cứu chữa, giảm gánh nặng chi phí y tế cho người bệnh. Mỗi năm thăm khám và điều trị cho khoảng 3.000 bệnh nhân trong và ngoài nước.

Khi đại dịch COVID-19 ập đến, lương y Phùng Tuấn Giang cũng nhanh chóng phổ biến các phương pháp phòng và trị bệnh bằng y học cổ truyền đơn giản và hiệu quả đến người dân. Trong đại dịch, hàng chục nghìn lượt bệnh nhân đã được lương y Phùng Tuấn Giang điều trị trực tiếp, hoặc thông qua Internet, cấp phát miễn phí thang thuốc Thanh phế bài độc phù chính tăng miễn hệ dịch, ức chế virus, chống cảm cúm cho cộng đồng, nhờ đó, giúp nhiều bệnh nhân bảo vệ được sức khỏe, tiết kiệm chi phí điều trị, đồng thời giảm áp lực cho hệ thống y tế Nhà nước.

Đặc biệt hơn, lương y Phùng Tuấn Giang đã không ngừng học tập và áp dụng thành công bài thuốc cổ truyền độc đáo “Kỳ Môn Y Pháp” phục vụ việc hỗ trợ điều trị cho người bệnh. Đây là bài thuốc được áp dụng theo thế trận "cờ tướng" gồm 64 ô cờ và 64 ô cờ này, cũng là 64 vị thuốc với các chức năng phục hồi cơ chế loại dị vật cơ thể, chỉ điểm tế bào lạ, tiêu ung bướu, tiêu viêm nhiễm, tăng miễn dịch, chống rối loạn chuyển hóa, xả độc tố toàn bộ khí huyết, phủ tạng, cơ nhục, tế bào và giảm đau.

Để chủ động nguồn dược liệu, Thọ Xuân Đường đã xây dựng 3 vùng trồng dược liệu quy mô tại Hà Nội, Lào Cai và Tây Nguyên. Từ những loại thảo dược phổ biến đến các loại thuốc đặc hữu như Sâm Ngọc Linh, đều được trồng, chăm sóc theo hướng thuận tự nhiên, kiểm soát nghiêm ngặt để thu được tối đa các loại hoạt chất quý và an toàn với sức khỏe người bệnh, không làm tổn hại đến môi trường sinh thái.

Xác định rằng, để phát triển Thọ Xuân Đường nói riêng và ngành y học cổ truyền của dân tộc nói chung, hoạt động nghiên cứu khoa học phải được tiến hành thường xuyên, liên tục và phải tập hợp được các nhà khoa học cùng chung chí hướng, 2 viện nghiên cứu đã được thành lập. Đó là Viện nghiên cứu phát triển y dược cổ truyền Việt Nam và Viện nghiên cứu phát triển Sâm Ngọc Linh Việt Nam, với nhiệm vụ nghiên cứu khoa học phục vụ phát triển công nghệ; Nghiên cứu phát triển cây thuốc quý đặc hiệu và các vùng dược liệu tập trung ở Việt Nam; Ứng dụng các giải pháp bào chế hiện đại nhằm nâng cao tăng sinh khả dụng và hiệu quả điều trị của các bài thuốc cây thuốc Nam; Ứng dụng khoa học kỹ thuật vào thực tiễn sản xuất các sản phẩm đặc hiệu từ Đông Nam dược. Từ hoạt động thực tiễn của các viện, nhiều sản phẩm y học cổ truyền đã được ra đời, được cấp phép lưu hành để phục vụ sự nghiệp chăm sóc sức khỏe Nhân dân dựa vào sự kết hợp giữa những bài thuốc cổ phương, những giá trị ông cha để lại, với những kết quả của các công trình nghiên cứu khoa học tiên tiến.

Nhiều bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo được "tái sinh" nhờ phương pháp điều trị của Thọ Xuân Đường

Kế thừa truyền thống 400 năm chữa bệnh cứu người không ngừng nghỉ của gia tộc họ Phùng, trên con đường “Thuốc Nam Việt chữa người Nam Việt”, lấy y đức làm kim chỉ nam cho mọi hành động, thế hệ trẻ của Thọ Xuân Đường hôm nay đang nỗ lực học tập không ngừng để làm chủ các phương pháp chẩn trị y học cổ truyền, đồng thời phát huy các tiến bộ của y học hiện đại kết hợp với y học dân tộc để xây dựng Thọ Xuân Đường không ngừng lớn mạnh.

Gần 4 thế kỉ qua, thật hiếm có một dòng họ nào giữ được nghề y liên tục qua 17 đời. Sự phát triển của Thọ Xuân Đường gắn liền với lịch sử y học cổ truyền của dân tộc. Không chỉ chú trọng phát triển nguồn nhân lực, bồi đắp y đức, phát huy lời dạy của bác Hồ dạy “Lương y phải như từ mẫu”, đội ngũ thầy thuốc, nhân viên y tế tại Thọ Xuân Đường luôn coi người bệnh như chính người thân của mình. Tại đây, nhiều đối tượng bệnh nhân được ưu tiên miễn phí hoặc giảm chi phí điều trị như: người già neo đơn, nhà tu hành, người nghèo hoàn cảnh khó khăn, gia đình chính sách, mẹ Việt Nam anh hùng, sinh viên nghèo vượt khó, trẻ em khuyết tật… Bằng cái tâm của người thầy thuốc, trách nhiệm xã hội của mình, đội ngũ cán bộ, nhân viên tại Thọ Xuân Đường đã và đang viết tiếp những trang sử vẻ vang của nhà thuốc nhiều đời nhất Việt Nam, góp phần vào sự phát triển chung của nền y học dân tộc, mang lại những giá trị tốt đẹp trong sự nghiệp chăm sóc sức khỏe Nhân dân đồng thời  bảo tồn, tôn vinh các tri thức bản địa của dân tộc Việt, mang lại sức khỏe cho toàn dân. Đây cũng chính là sứ mệnh cao quý mà Nhà thuốc nhiều đời nhất Việt Nam – Thọ Xuân Đường đã và đang tiếp tục thực hiện, để thuốc Nam Việt mãi mãi là niềm tự hào của người Việt Nam.

Lễ kỷ niệm 370 Năm truyền thống Thọ Xuân Đường sẽ được long trọng tổ chức vào ngày 25/2/2024 tới đây.

                                                                                                         Tình Vũ