Sử dụng thạch tín lâu năm, một bệnh nhân mắc ung thư biểu mô tế bào vảy ở da

Bệnh nhân nam, 66 tuổi, đến khám vì tổn thương dát nâu. Bệnh diễn biến 5 năm nay, xuất hiện các tổn thương dát nâu, tăng dần kích thước ở ngực, bụng, không đau, không đau, trợt rỉ dịch và đóng vảy tiết, theo thời gian khối u phát triển về kích thước. Ngoài tổn thương nói trên, bệnh nhân xuất hiện dày sừng điểm rải rác ở lòng bàn tay, đau nhức nhẹ tại điểm dày sừng kèm theo các tổn thương dày sừng ánh sáng ở cổ, ngực không rõ thời gian khởi phát.  

Tổn thương dạng mảng nâu, dày sừng ở ngực, bụng

Khám lúc vào viện:

– Tổn thương dạng mảng màu nâu, dày sừng nhẹ, bề mặt có nhiều vết trợt da đỏ hồng. Vùng ngực trái, mảng nâu có kích thước 3 x 3.5 cm, cùng thượng vị trái mảng nâu có kích thước 3 x 2.5 cm, vùng dưới sườn trái kích thước 2 x 2.5 cm.

– Dày sừng điểm rải rác gan bàn tay hai bên. Các tổn thương dày sừng ánh sáng ở cổ, ngực. Lông, tóc, móng, răng chưa phát hiện bất thường.

Hình ảnh dày sừng điểm lòng bàn tay

– Tiền sử bản thân: Dùng thạch tín hàng ngày để điều trị hen từ 1996 - 1997. COPD 10 năm nay, duy trì Seretide và Bambuterol. Xơ gan Child A đã cắt lách cách đây 17 năm.

– Gia đình: Chưa khai thác thấy ai có các bệnh lý liên quan.

– Các xét nghiệm huyết học, sinh hoá trong giới hạn bình thường.

– Giải phẫu bệnh: Bowen disease.

Tổn thương dày sừng ánh sáng ở ngực, cổ (vùng da hở)

Chẩn đoán: Đa Bowen (Ung thư biểu mô tế bào vảy) ngực, bụng/ Tiền sử dùng thạch tín- COPD

Điều trị: Phẫu thuật loại bỏ triệt để ung thư, chăm sóc tại chỗ, chống nắng.

Kết quả: Sau 1 tuần điều trị, bệnh nhân đã được loại bỏ hoàn toàn khối ung thư. Trong quá trình theo dõi điều trị, bệnh nhân ổn định.

Hình ảnh giải phẫu bệnh tổn thương ở ngực: Quá sản, mất cấu trúc thượng bì, hình ảnh tế bào u nhân to nhỏ, không đều, kiềm tính, các tế bào chưa xâm nhập qua màng đáy

Tại Bệnh viện Da liễu Trung ương thường xuyên tiếp nhận những trường hợp tương tự. Lý do sử dụng thạch tín hoặc thuốc có lẫn thành phần thạch tín của bệnh nhân rất đa dạng: Chữa hen phế quản, vảy nến hay những bệnh nhân sống trong vùng ô nhiễm, sử dụng nguồn nước giếng khoan nhiễm độc thạch tín lâu ngày.

Nhân case lâm sàng báo cáo trên đây, chúng ta thấy rằng còn nhiều nơi, nhiều vùng đặc biệt là những vùng khó khăn, xa xôi, khó tiếp cận để cung cấp kiến thức dẫn đến việc người dân thiếu kiến thức về bảo vệ sức khỏe cho chính mình. Thạch tín là một chất gây độc cho cơ thể, tuy nhiên việc quản lý chưa chặt chẽ và còn nhiều sơ hở, kết hợp với việc người dân chưa thực sự đủ kiến thức về nó đã mang lại những hậu quả không đáng có. Việc trao đổi cung cấp kiến thức, xiết chặt tại phạm vi quản lý địa phương là quan trọng để góp phần bảo vệ người dân khỏi những nguy cơ này.

TS.BS Nguyễn Hữu Quang - Bệnh viện Da liễu Trung ương