8 nguyên nhân gây nên chuột rút

Chuột rút là hiện tượng co cơ nhanh chóng, không tự chủ và gây đau đớn, có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể nhưng thường xuất hiện ở bàn chân, bàn tay hoặc cẳng chân, đặc biệt là bắp chân và mặt sau của đùi.

Nói chung, chuột rút không nghiêm trọng và kéo dài dưới 10 phút, tuy nhiên, khi chúng xuất hiện nhiều hơn một lần trong ngày hoặc mất hơn 10 phút mới biến mất, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ đa khoa để xác định nguyên nhân và bắt đầu điều trị thích hợp nhất.

8 nguyên nhân gây chuột rút

Các nguyên nhân thường gặp nhất thường là:

1. Thể chất kém

Thể lực kém khi bắt đầu tập thể dục có thể đặt ra áp lực lớn lên cơ bắp và dẫn đến mỏi cơ, làm tăng nguy cơ bị chuột rút.

Phải làm gì: bắt đầu các hoạt động thể chất với sự hướng dẫn của chuyên gia giáo dục thể chất và sau khi khám sức khỏe để đánh giá tình trạng sức khỏe chung của bạn. Hơn nữa, điều quan trọng là phải khởi động trước khi tập luyện và giãn cơ sau đó để thúc đẩy quá trình phục hồi cơ bắp và tránh chuột rút.

2. Tập thể dục quá mức

Khi bạn tập luyện với cường độ cao hoặc trong thời gian dài, hiện tượng chuột rút là điều thường gặp. Điều này xảy ra do dư thừa axit lactic, mỏi cơ, thiếu khoáng chất và oxy trong cơ được tiêu thụ trong quá trình tập luyện.

Trong tình huống này, chuột rút có thể xuất hiện khi tập luyện hoặc thậm chí vài giờ sau đó. Tương tự như tập thể dục, đứng yên trong thời gian dài, đặc biệt là ở cùng một tư thế, cũng có thể khiến cơ bắp của bạn bị chuột rút do ít vận động.

Phải làm gì: nên uống nhiều nước khi hoạt động thể chất, ngoài việc giãn cơ sau khi tập luyện và khởi động trước, để chuẩn bị và phục hồi cơ bắp, tránh mệt mỏi và xuất hiện chuột rút. 

3. Mất nước

Chuột rút cũng có thể là dấu hiệu của tình trạng mất nước nhẹ hoặc trung bình, tức là cơ thể có ít nước hơn bình thường. 

Loại nguyên nhân này phổ biến hơn khi bạn ở trong môi trường quá nóng, khi đổ mồ hôi nhiều hoặc khi đang dùng thuốc lợi tiểu do mất nước nhiều.

Thông thường, cùng với chuột rút, các triệu chứng mất nước khác có thể xuất hiện như khô miệng, thường xuyên cảm thấy khát nước, giảm lượng nước tiểu và mệt mỏi. 

Phải làm gì: giữ cho cơ thể đủ nước bằng cách uống ít nhất 2 lít nước mỗi ngày, đặc biệt là khi hoạt động thể chất và những ngày nắng nóng.

4. Thiếu canxi hoặc kali

Một số khoáng chất như canxi và kali, rất quan trọng cho sự co cơ và thư giãn. Do đó, khi hàm lượng các khoáng chất này xuống rất thấp, chuột rút thường xuyên có thể xảy ra trong ngày mà không rõ nguyên nhân.

Ví dụ, tình trạng giảm canxi và kali phổ biến hơn ở phụ nữ mang thai, ở những người sử dụng thuốc lợi tiểu hoặc những người đang bị nôn mửa. Tuy nhiên, nó cũng có thể xảy ra do giảm lượng thức ăn có kali hoặc canxi.

Phải làm gì: tham khảo ý kiến chuyên gia dinh dưỡng hoặc chuyên gia dinh dưỡng để đánh giá tình trạng thiếu canxi hoặc kali trong máu và nếu cần, có thể khuyến nghị chế độ ăn giàu canxi và kali hoặc bổ sung chế độ ăn uống để tránh tình trạng chuột rút thường xuyên xảy ra.

5. Mang thai

Chuột rút cũng có thể xuất hiện do mang thai, đặc biệt là vào giai đoạn cuối thai kỳ, thường xuyên xảy ra ở chân, mắt cá chân và bàn chân, đặc biệt là vào buổi sáng.

Điều này xảy ra do sự thay đổi nội tiết tố bình thường khi mang thai và sự giảm lưu thông máu ở chân do các mạch và động mạch của xương chậu bị sức nặng của tử cung chèn ép.

Phải làm gì: xoa bóp hoặc duỗi nhẹ bắp chân, thực hiện các động tác bằng bàn chân, kéo gót chân xuống và ngón chân lên hoặc chườm nóng vào vùng bị chuột rút như bàn chân, mắt cá chân hoặc cẳng chân. 

Hơn nữa, điều quan trọng là phải giữ cho cơ thể đủ nước, uống khoảng 2 lít nước mỗi ngày và tăng cường tiêu thụ thực phẩm giàu magiê và bổ sung canxi, magiê hoặc vitamin B, miễn là chúng được bác sĩ khuyên dùng.

6. Tuần hoàn kém

Tuần hoàn kém cũng có thể dẫn đến chuột rút xảy ra thường xuyên hơn. 

Điều này xảy ra vì lượng máu đến cơ ít hơn nên lượng oxy có sẵn cũng ít hơn. 

Loại chuột rút này phổ biến nhất ở chân, đặc biệt là ở vùng bắp chân.

Phải làm gì: bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ đa khoa, bác sĩ tim mạch hoặc bác sĩ mạch máu để đánh giá nguyên nhân khiến tuần hoàn kém và có thể khuyến nghị sử dụng vớ nén, luyện tập các hoạt động thể chất thường xuyên, giảm lượng muối và trong một số trường hợp phải dùng các loại thuốc.

7. Sử dụng thuốc

Ngoài thuốc lợi tiểu như furosemide, có thể gây mất nước và dẫn đến chuột rút, các loại thuốc khác cũng có thể có tác dụng phụ là co cơ không tự chủ.

Ví dụ, một số loại thuốc thường gây ra chuột rút nhất là donepezil, neostigmine, raloxifene, nifedipine, terbutaline, salbutamol hoặc lovastatin.

Phải làm gì: bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ chịu trách nhiệm điều trị để đánh giá lại thuốc và liều lượng hoặc thuốc có thể bị thay đổi. Trong mọi trường hợp không nên ngừng điều trị mà không có lời khuyên y tế.

8. uốn ván

Mặc dù hiếm gặp hơn nhưng uốn ván cũng có thể là một nguyên nhân khác gây ra chứng chuột rút thường xuyên, vì nhiễm trùng gây ra sự kích hoạt liên tục của các đầu dây thần kinh khắp cơ thể, gây ra chuột rút và co thắt cơ ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể.

Nhiễm trùng uốn ván xảy ra chủ yếu sau khi bị một vật rỉ sét cắt vào và gây ra các triệu chứng khác như cứng cơ cổ và sốt nhẹ. 

Phải làm gì: nên bắt đầu điều trị uốn ván càng sớm càng tốt ngay khi những triệu chứng đầu tiên xuất hiện, vì vậy bạn nên đến bệnh viện gần nhất. Bằng cách này, việc điều trị có thể được thực hiện bằng cách sử dụng các loại thuốc giúp ngăn chặn hoạt động của chất độc, loại bỏ vi khuẩn và giảm bớt các triệu chứng, bên cạnh việc ngăn ngừa các biến chứng. 

Làm thế nào để giảm chuột rút?

Trong cơn chuột rút, một số cách để giảm bớt các triệu chứng là:

- Xoa bóp cơ bị ảnh hưởng;

- Kéo dài;

- Chườm ấm lên cơ ngay khi cơn chuột rút bắt đầu;

- Nâng cao chi bị ảnh hưởng như chân, cánh tay hoặc bàn tay, cho đến khi tình trạng chuột rút được cải thiện;

- Chườm túi nước đá lên cơ ngay khi tình trạng chuột rút được cải thiện.

Thông thường, những biện pháp này giúp giảm bớt cơn chuột rút vì không có phương pháp điều trị cụ thể.

Khi nó có thể nghiêm trọng

Trong hầu hết các trường hợp, chuột rút không phải là vấn đề nghiêm trọng, tuy nhiên, có những trường hợp chúng có thể cho thấy cơ thể thiếu khoáng chất hoặc các vấn đề khác. 

Một số dấu hiệu có thể cho thấy bạn cần đi khám bác sĩ bao gồm:

- Đau rất dữ dội và không cải thiện sau 10 phút;

- Xuất hiện sưng và tấy đỏ ở vị trí bị chuột rút;

- Phát triển tình trạng yếu cơ sau chuột rút;

- Chuột rút thường xuất hiện trong vòng vài ngày.

Hơn nữa, nếu chuột rút không liên quan đến bất kỳ nguyên nhân nào như mất nước hoặc tập thể dục cường độ cao, bạn cũng nên tham khảo ý kiến bác sĩ đa khoa để đánh giá xem cơ thể có thiếu khoáng chất quan trọng nào không như magiê hoặc kali.

Theo tuasaude