Asen trong gạo lứt: Bạn có nên lo lắng không?

Một nghiên cứu gần đây từ Mỹ cho thấy gạo lứt chứa nhiều asen hơn gạo trắng.

(Ảnh: 4kodiak/Getty Images)

Dễ hiểu khi điều đó nghe có vẻ đáng lo ngại. Dù sao thì asen cũng là một chất độc nổi tiếng. Nhưng mức độ asen được tìm thấy trong gạo lứt không gây ra nguy cơ sức khỏe. Và gạo lứt, giống như các loại ngũ cốc nguyên hạt khác, vẫn là một phần quan trọng trong chế độ ăn uống lành mạnh.

Để hiểu vấn đề, hãy nhớ đến một nguyên lý cũ trong ngành độc chất học: Liều lượng tạo nên chất độc. Nói cách khác, những chất có hại có thể trở nên vô hại hoặc thậm chí có lợi ở liều lượng đủ thấp.

Asen - mặc dù nguy hiểm khi tích tụ ở mức cao, là một nguyên tố tự nhiên có trong đất và nước, và có thể xuất hiện trong nhiều loại thực phẩm, bao gồm cả gạo.

Nghiên cứu mới này đã làm rõ điều đó: Lượng asen trong gạo lứt thấp hơn rất nhiều so với bất kỳ mức nào được coi là nguy hiểm đối với sức khỏe con người. Điều quan trọng là xét đến cả lượng tồn tại và tần suất tiêu thụ.

Đối với hầu hết mọi người, việc tiếp xúc với asen từ việc ăn gạo lứt là rất nhỏ và không phải là điều đáng lo ngại.

Mặc dù kết luận của nghiên cứu này rất đáng yên tâm, một số phương tiện truyền thông vẫn chạy những tiêu đề gây hoang mang. Ví dụ như: Kim loại độc liên quan đến ung thư, tự kỷ được tìm thấy trong gạo lứt, các nhà khoa học cho rằng đã đến lúc phải suy nghĩ lại về lựa chọn lành mạnh này. Hoặc: Bạn nghĩ gạo lứt lành mạnh hơn gạo trắng? Nghiên cứu cho thấy mức độ chất gây ung thư cao trong gạo lứt ở Mỹ.

Thuốc trừ sâu, chất bảo quản, kim loại vi lượng – tất cả đều có thể nghe rất đáng sợ khi bị tách khỏi ngữ cảnh. Nhưng đối với hầu hết mọi người, rủi ro sức khỏe không đến từ những thứ có trong thực phẩm ở lượng nhỏ mà đến từ những lựa chọn ăn uống hàng ngày.

Điều chúng ta thực sự nên lo lắng

Ở những quốc gia như Anh, chưa đến 1 trên 1.000 người thực hiện đầy đủ các khuyến nghị trong hướng dẫn dinh dưỡng quốc gia. Điều đó có nghĩa là phần lớn mọi người không ăn đủ trái cây, rau củ và ngũ cốc nguyên hạt và đó mới là vấn đề lớn hơn nhiều.

Trên thực tế, chế độ ăn uống kém là nguyên nhân gây bệnh tật và tử vong sớm lớn hơn cả hút thuốc hay uống rượu trên toàn thế giới. Hai trong số các yếu tố nguy cơ dinh dưỡng hàng đầu là: Ăn quá nhiều muối và không ăn đủ ngũ cốc nguyên hạt.

Bệnh tim mạch – nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới trong nhiều thập kỷ giết chết khoảng 20 triệu người mỗi năm. Trong suốt đại dịch COVID, bệnh tim mạch vẫn còn nguy hiểm hơn cả virus. Một trong những cách đơn giản nhất để giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch là ăn nhiều ngũ cốc nguyên hạt hơn.

(Ảnh: margouillatphotos/Canva)

Một chế độ ăn kém giết nhiều người hơn hút thuốc hay uống rượu.

Vì vậy, mặc dù đúng là gạo lứt chứa nhiều asen hơn gạo trắng, việc không ăn gạo lứt (hoặc các loại ngũ cốc nguyên hạt khác) có thể còn gây hại cho sức khỏe nhiều hơn. (Các lựa chọn ngũ cốc nguyên hạt khác bạn có thể cân nhắc bao gồm: Yến mạch, quinoa, lúa mạch và mì ống/bánh mì làm từ lúa mì nguyên cám).

Nếu bạn may mắn có nhiều lựa chọn về thực phẩm, hãy dành một chút thời gian suy nghĩ xem thói quen ăn uống của mình đã phù hợp với các hướng dẫn dinh dưỡng quốc gia hay chưa. Nếu bạn đã ăn uống lành mạnh rồi, tuyệt vời – hãy duy trì điều đó. Nếu chưa, hãy bắt đầu từ những bước nhỏ: Thêm một vài loại ngũ cốc nguyên hạt vào chế độ ăn và giảm lượng muối tiêu thụ.

Và nếu bạn vẫn chưa bị thuyết phục về gạo lứt, cũng không sao. Hãy chọn một loại ngũ cốc nguyên hạt khác phù hợp với bạn. Nhưng đừng để một chi tiết bị hiểu lầm về asen khiến bạn từ bỏ một trong những lựa chọn thực phẩm tích cực nhất mà bạn có thể thực hiện.

Theo The Conversation