Các bài thuốc chữa bệnh từ củ gấu tàu
Vị thuốc củ gấu tàu (ấu tẩu)
1. Tính vị
Vị cay, đắng, tê, tính rất nóng và có độc mạnh.
2. Quy kinh
Quy vào 12 kinh mạch, trong đó tác động mạnh nhất vào kinh Tỳ, Thận, Tâm và Can.
Cây gấu tàu
3. Tác dụng dược lý
– Theo y học cổ truyền:
Công năng: Chỉ thống, ôn kinh, khu phong, táo thấp, trợ dương bổ hỏa.
Chủ trị: Tê mỏi chân tay, đau nhức cơ thể, bầm tím, trật khớp, sai khớp, tê bại.
Người dân Tây Bắc thường sử dụng củ gấu tàu nấu cháo với nếp cái hoa vàng để trị mệt mỏi, đau nhức cơ. Hoặc có thể thêm ít lá tía tô để giải cảm. Tuy nhiên trước khi dùng củ gấu tàu cần bào chế để làm giảm độc tố.
Theo kinh nghiệm của người Tây Bắc, nên đem củ gấu tàu ngâm với nước vo gạo đậm đặc để trong 1 đêm. Sau đó rửa thật sạch rồi hầm trong vòng 5 giờ để củ mềm. Tiếp tục tán củ thành bột rồi nấu thành cháo ăn.
– Theo nghiên cứu dược lý hiện đại:
Tác dụng chống viêm: Nghiên cứu cho thấy, các alkaloid trong dược liệu có tác dụng ức chế tính thấm của mao mạch, từ đó có tác dụng phòng ngừa và điều trị hiện tượng viêm.
Tác dụng đối với hệ thần kinh: Hoạt chất acotinin trong củ ấu tàu có tác động đến dây thần kinh cảm giác trong da và niêm mạc. Ban đầu hoạt chất này gây ngứa và nóng, sau đó gây ra cảm giác tê dại. Ngoài ra, một số nghiên cứu khác cũng cho thấy, hoạt chất acotinin có tác dụng hạ thân nhiệt, ức chế hoạt động hô hấp và tăng tiết nước bọt.
- Tác dụng giảm đau: Các alkaloid trong củ gấu tàu có tác dụng ức chế hệ thần kinh trung ương, gây tê liệt khả năng dẫn truyền tín hiệu đau.
4. Cách dùng – liều lượng
Củ gấu tàu chứa độc tính mạnh nên chủ yếu được sử dụng ở dạng ngâm rượu và dùng xoa bóp (không dùng cho vết thương hở). Ngoài ra dược liệu cũng được dùng ở ngâm rượu hoặc sắc uống với liều dùng 3 – 4g/ ngày.
Bài thuốc chữa bệnh từ củ gấu tàu
1. Bài thuốc trị khớp sưng đỏ, đau và khó co duỗi
- Chuẩn bị: Mộc thông và uy linh tiên mỗi vị 10g, quế chi 4 – 6g, tỳ giải, đương quy và xích thược mỗi vị 12g, ý dĩ 20g, thổ phục 16g, tế tân và củ gấu tàu (đem sắc trước) mỗi vị 5g.
- Thực hiện: Sắc uống, mỗi ngày dùng 1 thang.
2. Bài thuốc trị hàn thấp chân tay tê đau và chứng phong thấp
- Chuẩn bị: Tô mộc 8g, củ gấu tàu và tỳ giải mỗi vị 12g, cẩu tích 16g.
- Thực hiện: Đem các vị tán thành bột mịn, sau đó dùng 6 – 8g uống, ngày dùng 2 lần. Hoặc có thể sắc lấy nước uống.
3. Bài thuốc xoa bóp giúp giãn gân cơ, trị đau nhức, tiêu viêm và lưu thông khí huyết
- Chuẩn bị: Huyết giác và củ gấu tàu mỗi vị 40g, long não 15g, đại hồi 12g, thiên niên kiện và địa liền mỗi vị 20g, quế nhục 12g.
- Thực hiện: Đem tán dược liệu thành bột mịn, sau đó ngâm với 1 lít rượu trong vòng 7 ngày. Cuối cùng chắt lấy dịch rượu, bỏ bã và thêm 1 ít rượu vào chế thành thuốc xoa bóp.
4. Bài thuốc trị viêm khớp mãn tính gây đau nhức, tê bì và giảm khả năng vận động
- Chuẩn bị: Cam thảo 9g, quế nhục 3g, phòng kỳ 12g, bạch truật 12g, gừng tươi 12g, bạch linh 12g, củ gấu tàu 6g.
- Thực hiện: Sắc uống, ngày dùng 1 thang.
5. Bài thuốc trị trật khớp, bong gân và phong thấp
- Chuẩn bị: Nhân hạt gấc 10g, uất kim 10 và củ gấu tàu 10g.
- Thực hiện: Giã nhỏ rồi đem ngâm với mật trăn và rượu trong vòng 30 ngày. Khi dùng, lấy một ít dịch rượu xoa bóp vào khớp để giảm đau nhức.
Lưu ý và thận trọng khi sử dụng củ gấu tàu
- Không dùng cho phụ nữ mang thai.
- Tránh nhầm lẫn với dược liệu củ gấu (hương phụ)
- Chỉ sử dụng dược liệu với liều lượng thích hợp và tuyệt đối không tự ý tăng liều dùng.
- Người không trúng hàn không nên sử dụng củ gấu tàu vì dược liệu có tính rất nóng.
- Không dùng thuốc lên vết thương hở hoặc người có tình trạng âm hư dương thịnh.
- Ấu tẩu có độc tính mạnh nên tuyệt đối không tự ý dùng khi chưa có chỉ định của thầy thuốc.
- Củ gấu tàu phản bối mẫu, bạch liễm, bạch cập, qua lâu và bán hạ, vì vậy không nên sử dụng kết hợp ấu tẩu với các dược liệu này.
Dấu hiệu nhận biết và cách xử trí khi ngộ độc củ gấu tàu
- Hoạt chất aconitin trong dược liệu có thể gây ngộ độc nếu sử dụng quá liều hoặc bào chế dược liệu sai cách. Các dấu hiệu nhận biết, bao gồm: Chảy nước dãi, buồn nôn, không đứng được, tê lưỡi và đầu chi, vã mồ hôi, tim đập nhanh, tiêu chảy, da lạnh, tức ngực,…
- Ngay sau khi nhận thấy các triệu chứng này cần đưa bệnh nhân đến bệnh viện để được xử lý kịp thời. Nếu chậm trễ, bệnh nhân có thể bị liệt hô hấp, rối loạn nhịp tim và tử vong.
- Trong trường hợp không thể đưa bệnh nhân đến bệnh viện, sử dụng phòng phong sắc kỹ và cho bệnh nhân uống để làm giảm độc tính của thuốc.
Củ gấu tàu là vị thuốc quý, có tác dụng thông 12 kinh mạch. Tuy nhiên dược liệu này chứa độc tính rất mạnh và có khả năng gây tử vong. Vì vậy bạn chỉ nên sử dụng bài thuốc và món ăn từ củ gấu tàu khi có chỉ định của thầy thuốc.
Theo Bệnh viện Nguyễn Tri Phương
- Sản phẩm vì sức khỏe
-
IQ Food cho ra đời những sản phẩm dinh dưỡng an toàn nhất đối với sức khỏe con người
Không ngại khó, ngại khổ để tìm kiếm những nguồn nguyên liệu sạch trên khắp cả nước, sau nhiều năm dày công nghiên cứu, IQ Food đã cho ra đời những sản phẩm dinh dưỡng an toàn nhất đối với sức khỏe con người.October 4 at 11:18 am -
Nha khoa Phương Nam thăm khám, chăm sóc răng miễn phí cho 26 nữ bộ đội Trường Sơn ở tỉnh Ninh Bình
Nhân Ngày Quốc tế Người cao tuổi (1/10), Tháng hành động vì người cao tuổi Việt Nam và Ngày Phụ nữ Việt Nam sắp tới (20/10), Nha khoa Phương Nam đã tổ chức một buổi thăm khám, chăm sóc răng miễn phí cho 26 nữ bộ đội Trường Sơn ở tỉnh Ninh Bình, hiện đang điều dưỡng tại Làng Hữu Nghị Việt Nam.October 3 at 5:49 pm -
Codoca ra mắt sản phẩm mới – sữa hạt Codoca giải pháp dinh dưỡng toàn diện cho cả gia đình
Trong xu hướng tiêu dùng hiện đại, nhu cầu về các sản phẩm dinh dưỡng từ thiên nhiên, giàu chất xơ và khoáng chất đang ngày càng được ưa chuộng. Nắm bắt xu hướng này, Codoca tự hào giới thiệu dòng sản phẩm mới – Sữa hạt Codoca, một sự lựa chọn tuyệt vời để tăng cường sức đề kháng, bảo vệ sức khỏe xương khớp và hỗ trợ dinh dưỡng toàn diện cho cả gia đình.September 29 at 9:06 am -
Bổ sung canxi đủ và đúng cho người cao tuổi – chìa khóa cho sức khỏe vàng
Sức khỏe của người cao tuổi luôn là mối quan tâm hàng đầu trong xã hội, đặc biệt là vấn đề xương khớp khi tuổi tác gia tăng. Trong đó, bổ sung canxi đủ và đúng cho người cao tuổi là yếu tố then chốt để duy trì sức khỏe xương và giảm nguy cơ loãng xương. Tuy nhiên, nhiều người chưa hiểu rõ về cách bổ sung canxi đúng cách, dẫn đến những hệ lụy sức khỏe nghiêm trọng.September 25 at 4:13 pm