Cảnh báo một số dịch bệnh diễn biến phức tạp trong mùa hè 2025

Thời báo VTV thông tin, cơ quan Phòng chống và Kiểm soát dịch bệnh châu Âu (ECDC) đã đưa ra khuyến cáo khẩn cấp đối với du khách, đồng thời kêu gọi mọi người tiêm phòng để bảo vệ bản thân trước căn bệnh viêm gan A tăng vọt.

Cụ thể, từ tháng 1 đến tháng 5/2025, dịch viêm gan A bùng phát mạnh mẽ tại Slovakia, Hungary, Cộng hòa Czech và Áo. Tính đến cuối tháng 6, đã có hơn 2.000 ca nhiễm bệnh được ghi nhận và 9 ca tử vong, khiến châu Âu trở thành một trong những khu vực ghi nhận đợt bùng phát viêm gan A nghiêm trọng nhất trong nhiều năm qua.

Theo báo cáo của ECDC, Slovakia là quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất với 880 ca mắc bệnh. Hungary đứng thứ hai với 530 ca, chủ yếu là người trưởng thành. Cộng hòa Czech cũng ghi nhận một số ca tử vong và hàng trăm ca nhiễm bệnh. Áo, mặc dù không phải là quốc gia có số ca bệnh lớn nhất, nhưng vẫn ghi nhận 87 trường hợp, trong đó có 3 người tử vong.

Mặc dù Đức không phải là quốc gia bị ảnh hưởng trực tiếp, nhưng một số ca bệnh tại Đức có trình tự gene trùng khớp với virus từ Hungary và Áo, cho thấy dịch bệnh có dấu hiệu lây lan trong khu vực.

Viêm gan A là một loại virus lây qua đường tiêu hóa, chủ yếu qua nguồn nước và thực phẩm không đảm bảo vệ sinh. Trước tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, các cơ quan y tế châu Âu đã đưa ra những khuyến cáo mạnh mẽ đối với du khách. ECDC nhấn mạnh rằng, việc tiêm vaccine viêm gan A là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất. Vaccine này có thể được tiêm trước khi đi du lịch hoặc trong vòng hai tuần kể từ khi tiếp xúc với nguồn lây nhiễm, giúp ngăn ngừa hoặc làm giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh.

Liên quan đến tình hình dịch bệnh trên thế giới, Báo Tin tức cũng thông tin thêm, Gambia ra thông báo về một đợt bùng phát dịch bệnh đậu mùa khỉ (mpox) trong bối cảnh một số quốc gia lân cận ghi nhận số ca nhiễm bệnh gia tăng thời gian gần đây.

Trong tuyên bố, Bộ Y tế Gambia nêu rõ 1 trường hợp mpox đã được phát hiện tại nước này thông qua hệ thống giám sát thường quy vào ngày 18/7 vừa qua. Việc phát hiện dù chỉ 1 ca bệnh tại quốc gia hiện không lưu hành căn bệnh này được coi là một đợt bùng phát dịch bệnh và cần phải ứng phó ngay lập tức.

Trong hai tháng 6 và 7/2025, bệnh đậu mùa khỉ (mpox) tiếp tục lan rộng và gây lo ngại trên toàn châu Phi, với hơn 24.000 ca nhiễm được báo cáo, trong khi một số quốc gia ngoài lục địa cũng ghi nhận các trường hợp liên quan. Theo báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), tính đến ngày 22/6/2025, có 24.012 ca xác nhận Mpox tại 21 quốc gia châu Phi, với 91 trường hợp tử vong, tỷ lệ tử vong khoảng 0,4%. Các ổ dịch tập trung ở Tây, Trung và Đông châu Phi, với nhiều ổ dịch lớn tại Sierra Leone, Liberia, Ghana, Togo…

WHO đã tổ chức họp Ủy ban Khẩn cấp các quy định y tế vào ngày 10/7 để đánh giá tình hình dịch Mpox tại châu Phi. Đồng thời, WHO và CDC châu Phi đã cập nhật chiến lược phòng chống, huy động đội ngũ giám sát và nguồn lực đến các điểm nóng, với nhiều biện pháp kịp thời, khẩn trương như: nỗ lực kiểm soát bằng xét nghiệm, truy vết, tiêm vaccine Jynneos và tăng cường truyền thông cộng đồng.

Tại Mỹ, số ca mắc sởi tại Mỹ trong năm 2025 đã lên đến mức cao chưa từng thấy trong hơn ba thập kỷ qua, làm dấy lên lo ngại về sự trở lại của một căn bệnh từng được xem là đã bị loại trừ tại quốc gia này.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC), tính đến đầu tháng 7, nước này đã ghi nhận 1.288 ca mắc sởi - con số cao nhất kể từ năm 1992, tức là 8 năm trước khi Mỹ tuyên bố đã loại trừ bệnh sởi. Tính từ đầu năm đến nay, dịch sởi đã lan ra hơn 36 bang cùng với Đặc khu Columbia.

Trong đó, bang Texas ghi nhận tới 753 ca mắc, trở thành ổ dịch nghiêm trọng nhất tại Mỹ. Tổng cộng cả nước Mỹ đã có 155 người phải nhập viện và 3 ca tử vong do sởi. Ổ dịch tại Texas bắt đầu từ tháng 1/2025 và từng đạt đỉnh với 15-20 ca mắc mới mỗi ngày. Điều này khiến các chuyên gia lo ngại Mỹ có thể mất tình trạng loại trừ sởi - tức là không còn sự lây truyền liên tục trong vòng 12 tháng. Hiện nay, số ca mắc tại Texas đã giảm, chỉ còn vài ca mỗi tuần, giúp giảm nguy cơ trên. Tuy nhiên, theo bác sĩ Adam Ratner, chuyên gia bệnh truyền nhiễm nhi khoa tại New York: "Mỹ vẫn đang đối mặt với nguy cơ mất trạng thái loại trừ sởi, nếu không phải năm nay thì sẽ là những năm sắp tới".

Nguyên nhân chính khiến sởi bùng phát trở lại tại Mỹ là do tỷ lệ tiêm chủng MMR (sởi, quai bị, rubella) đang giảm sút đáng kể. Tỷ lệ tiêm chủng ở trẻ mẫu giáo hiện chỉ còn 92,7%, thấp hơn mức 95% cần thiết để đạt miễn dịch cộng đồng. Ở một số cộng đồng nhỏ, tỷ lệ này thậm chí còn thấp hơn, tạo điều kiện cho virus phát tán rộng rãi.

Gia Bảo (Tổng hợp)