Chuyên gia giải đáp thắc mắc về tiêm vaccine COVID-19

Câu hỏi: Chào Bác sĩ, em năm nay 31 tuổi. Em vừa tiêm phòng vaccine cúm mùa, ho gà - bạch hầu - uốn ván và mũi nhắc lại sau 1 năm của viêm gan B vào ngày 29/8/2021, thì sau bao lâu em mới có thể tiêm vaccine COVID được? Và sau khi tiêm vaccine COVID mà sau 1 tháng chưa tiêm được mũi 2 thì liệu em có thể mang thai được không hay phải bắt buộc 1 tháng sau khi tiêm mũi 2? Mong bác sĩ tư vấn?

BS.CKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC: Chào bạn, hiện nay chưa có nghiên cứu đầy đủ về việc tiêm đồng thời các vaccine khác với vaccine COVID-19 nhưng dữ liệu hiện tại cho thấy không có mối lo ngại nào về an toàn và hiệu quả khi tiêm đồng thời hoặc khoảng thời gian gần nhau. Với tình hình dịch bệnh phức tạp như hiện tại, khuyến cáo của Bộ Y tế và của các quốc gia trên thế giới là nên tiêm vaccine COVID-19 càng sớm càng tốt, vì vậy mình có thể tiêm chủng vaccine COVID-19 bất cứ lúc nào có cơ hội không có khoảng cách với các vaccine khác. Sau mũi 1 bạn có thể mang thai luôn nhưng nếu mang thai thì mũi 2 bạn phải trì hoãn cho tới khi thai được 13 tuần trở lên. Việc kéo dài khoảng cách mũi 1 và 2 không ảnh hưởng đến hiệu quả vaccine sau khi tiêm đủ 2 mũi. Do hiệu quả sau 1 mũi tiêm chưa đầy đủ nên nếu bạn có kế hoạch mang thai hãy chủ động phòng chống dịch bằng các phương pháp không vaccine như thông điệp 5K, 5T. 

Câu hỏi: Tôi có lịch hẹn chích ngừa cảm cúm ngày 4/9. Ngày 3/9 tôi đã được tiêm mũi 1 vaccine COVID-19 Vero Cell. Khi nào tôi có thể chích ngừa cảm cúm lại?

BS.CKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC: Chào bạn, hiện nay chưa có nghiên cứu đầy đủ về việc tiêm đồng thời các vaccine khác với vaccine COVID-19 nhưng dữ liệu hiện tại cho thấy không có mối lo ngại nào về an toàn và hiệu quả khi tiêm đồng thời hoặc khoảng thời gian gần nhau. Với tình hình dịch bệnh phức tạp như hiện tại, khuyến cáo của Bộ Y tế và của các quốc gia trên thế giới là nên tiêm vaccine COVID-19 càng sớm càng tốt, vì vậy mình có thể tiêm chủng vaccine COVID-19 bất cứ lúc nào có cơ hội không có khoảng cách với các vaccine khác. 

Câu hỏi: Thưa bác sĩ, ngày mai, em sẽ tiêm liều 2 Moderna. Cách đây 5 ngày, em có xuất hiện cơn gout cấp. Khi dừng thuốc Colchicine được 3 ngày, các ngón chân khi có lực dí vào thì đau nhẹ. Em nghe nói vaccine Moderna có cơ chế tái tổ hợp. Nếu dùng các thuốc ức chế hệ miễn dịch, người bệnh vẫn tiêm bình thường được đúng không bác sĩ? Bác sĩ tư vấn giúp em với ạ.

TTUT.PGS.TS.BS Đặng Hồng Hoa, Trưởng khoa Cơ xương khớp, BVĐK Tâm Anh Hà Nội: Tình trạng của em vẫn có thể tiêm mũi 2 Moderna được. Tuy nhiên, em cần kiểm soát tốt triệu chứng bệnh. Vì nếu không kiểm soát tốt, cơn đau gout sau khi tiêm có thể tăng lên.

Trong những ngày qua, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh cũng tiếp nhận nhiều người bệnh đau khớp, có triệu chứng bệnh gout trên hệ vận động, gây khó chịu trong sinh hoạt hàng ngày. Tôi có hỏi các bệnh nhân này là đã tiêm vaccine Covid-19 chưa? Phần lớn đều trả lời là đã tiêm mũi thứ 2 và xuất hiện triệu chứng bệnh trên khớp.

Quay lại trường hợp của em, em hoàn toàn có thể tiêm vaccine Moderna mũi 2 được. Tuy nhiên, sau khi tiêm, em cần lưu ý tình trạng bệnh của mình. Hiện em đang dùng thuốc Colchicine để kiểm soát bệnh gout. Dù vậy, Colchicine không phải lúc nào cũng quản lý được bệnh gout. Vì thế, sau khi tiêm vaccine Moderna mũi thứ 2, nếu các cơn gout bùng phát mạnh, em cần đến bệnh viện thăm khám để bác sĩ chuyên khoa tư vấn hướng xử lý thích hợp. Em tránh lạm dụng Colchicine. Vì đa phần các loại thuốc điều trị gout đều có nhiều tác dụng không mong muốn lên tim mạch và thận.

Câu hỏi: Chào bác sĩ. Mẹ em năm nay 58 tuổi, mấy năm trước mẹ em bị tai biến mạch máu não (đột quỵ), hiện tại tình hình sức khỏe ổn định, chỉ thỉnh thoảng bị đau nhức đầu, chóng mặt. Trường hợp có tiền sử tai biến mạch máu não như mẹ em có chích ngừa COVID được không ạ?

BS.CKII Thân Thị Minh Trung, Phó trưởng khoa Nội thần kinh, BVĐK Tâm Anh TP.HCM: Chào bạn, khả năng mắc bệnh nghiêm trọng do COVID-19 gia tăng theo độ tuổi, nhất là độ tuổi trên 50. Đây là lý do vì sao người lớn tuổi nằm trong đối tượng ưu tiên tiêm vaccine COVID-19. Sử dụng vaccine kháng Covid-19 là một bước quan trọng trong việc phòng ngừa bị mắc bệnh gây ra bởi COVID-19 và giảm các nguy cơ biến chứng từ các bệnh lý nền sẵn có.

Việc mẹ bạn từng bị tai biến mạch máu não (đột quỵ), huyết áp ổn định nhưng không tránh khỏi khả năng có một số bệnh lý nền phổ biến khác như rối loạn mỡ máu, tim mạch - đây là những nguyên nhân hay gây tai biến mạch máu não (trong trường hợp của mẹ bạn). Vì vậy, cần kiểm tra sức khỏe tổng quát, nếu không có các bệnh lý nền đi kèm hoặc các bệnh lý nền này đã được kiểm soát thì hoàn toàn nên chích ngừa COVID-19.

Bên cạnh đó, trong thời gian chờ đợi được chích ngừa, không chỉ mẹ bạn và cả gia đình nên thực hiện nguyên tắc 5k: Khẩu trang - Khử khuẩn - Khoảng cách - Không tập trung - Khai báo y tế, uống bổ sung các vitamin tăng cường miễn dịch.

Câu hỏi: Sau khi tiêm mũi 2 vaccine COVID-19 được 25 ngày, chỗ tiêm của tôi bị sưng to lắm, đau nhức cánh tay trái, các ngón tay bị sưng và tại khuỷu tay xuất hiện một số chỗ có vết nứt. Xin hỏi đây là hiện tượng gì và điều trị ra sao? Xin cảm ơn.

BS.CKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC: Chào bạn, tôi không rõ bạn đã được tiêm vaccine gì vì có vaccine COVID-19 cũng gây ra sưng vị trí tiêm lớn như bác mô tả như vaccine Moderna và người ta gọi là cánh tay COVID. Triệu chứng này thường xảy ra trong vòng 7-12 ngày sau tiêm vaccine Moderna sau đó triệu chứng giảm dần và hết. Bạn vẫn được khuyến cáo tiêm vaccine liều 2. Nếu đau nhức có thể sử dụng thuốc giảm đau và kháng histamin. Nếu hiện nay, triệu chứng của bác không giảm và nặng hơn, bác cần quay lại cơ sở y tế để được khám và điều trị. Cảm ơn bạn.

Câu hỏi: Sau khi tiêm vaccine COVID vero cell ngày 18/8, mình có triệu chứng là nóng bừng bừng 2 cánh tay, sau đó nó lan lên phía sau lưng rồi lên tới phía sau ót và đầu, nóng bên trong người, chứ cơ thể không có toả nhiệt và tình trạng đó tiếp diễn mỗi ngày khoảng vài lần. Đến hôm nay hơn 10 ngày thì dấu hiệu có giảm dần và bớt hẳn. Không biết đây có được gọi là dị ứng với vaccine không? Vậy lần 2 mình có nên tiêm loại này không? Mình không có tiền sử bệnh gì hết, cơ thể khoẻ mạnh, và chưa từng gặp triệu chứng này bao giờ.

BS.CKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC: Chào bạn, sau khi tiêm vaccine cơ thể sẽ có những cách phản ứng với vaccine hay nói đúng hơn là kháng nguyên trong vaccine khác nhau để cơ thể tạo được miễn dịch chống lại tác nhân gây bệnh (cùng kháng nguyên trong vaccine) khi gặp trong tương lai. Có những triệu chứng thường gặp như sốt, đau đầu, đau cơ, mệt mỏi... hoặc triệu chứng như của bạn, các triệu chứng này thường là dấu hiệu cho biết cơ thể đang đáp ứng với vaccine và thông thường sẽ tự hết trong vòng 7 ngày đầu sau tiêm hoặc có thể kéo dài tới 28 ngày. Điều quan trọng là chúng ta cần theo dõi chặt chẽ các triệu chứng, nếu thấy nặng hơn, kéo dài hơn thì cần quay lại cơ sở y tế để được thăm khám. Trường hợp của bạn vẫn cần tiêm vaccine mũi 2. 

Thu Trang