Dưỡng sinh Tâm thể trong chăm sóc sức khỏe toàn diện: Cơ sở lý luận và thực tiễn ứng dụng

Tham dự hội thảo có đại diện Hội Giáo dục chăm sóc sức khỏe cộng đồng (GDCSSKCĐ) Việt Nam, các chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành y tế ở Trung ương và địa phương, cùng đại diện các đơn vị thuộc Khối Dưỡng sinh Tâm Thể (DSTT).

Phát biểu khai mạc, GS.TS Nguyễn Công Khanh - Phó Viện trưởng Thường trực Viện Nghiên cứu Ứng dụng DSTT Việt Nam nhấn mạnh: "Hội thảo là dịp kết nối các nhà khoa học, nhà thực hành và những người quan tâm đến mô hình dưỡng sinh tổng thể – kết hợp vận động, hơi thở, tinh thần và dinh dưỡng. Trong bối cảnh các bệnh mạn tính gia tăng, đặc biệt ở người cao tuổi, DSTT không chỉ là một liệu pháp hỗ trợ mà còn là lối sống chủ động, khoa học và nhân văn, giúp phòng ngừa, phục hồi và nâng cao chất lượng sống".

Các bài tham luận, nghiên cứu và chia sẻ kinh nghiệm tại hội thảo bao quát từ cơ sở lý luận đến thực hành cộng đồng, từ góc nhìn y học cổ truyền đến dinh dưỡng và tâm thể. GS.TS Nguyễn Công Khanh nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chủ động gìn giữ sức khỏe, coi tâm trí là “chìa khóa vàng” để đạt đến cuộc sống an nhiên, trẻ trung, đầy năng lượng. Ông cũng nêu quan điểm, thay vì chỉ tập trung vào mô hình bệnh tật, cần hướng tới mô hình sức khỏe, lấy phòng bệnh và nuôi dưỡng sức khỏe làm nền tảng.

Một nội dung được nhiều đại biểu quan tâm là vấn đề đột quỵ. TTND.GS.TS Trương Việt Bình, Chủ tịch Hội Nam y Việt Nam cho biết, mỗi năm Việt Nam ghi nhận hơn 200.000 ca đột quỵ, xu hướng đang trẻ hóa, thậm chí xuất hiện ở người 20–30 tuổi. Trong tham luận “Đại cương đột quỵ và các biện pháp phòng ngừa theo Y học cổ truyền và Y học hiện đại”, ông phân tích nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết, phương pháp chẩn đoán – điều trị và các biện pháp phòng ngừa.

Tại hội thảo, TS. Đặng Trang Viễn Ngọc, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Ứng dụng DSTT Việt Nam đã trình bày kết quả nghiên cứu về hiệu quả của mô hình DSTT – phương pháp tích hợp vận động nhẹ, hít thở, thiền động kết hợp dinh dưỡng tiết chế – trong hỗ trợ chăm sóc người cao tuổi mắc bệnh mạn tính. Nghiên cứu thực hiện tại TP. Hồ Chí Minh trên 95 người cho thấy hiệu quả rõ rệt trong cải thiện giấc ngủ, tiêu hóa, huyết áp, tinh thần, vòng eo và nâng cao nhận thức – hành vi – tính tự chủ trong chăm sóc sức khỏe.

Đề tài cũng hình thành 2 sản phẩm tiêu biểu: Một là, vận động cơ thể phòng và hỗ trợ điều trị bệnh mạn tính ở người cao tuổi (Hệ thống 5 bài tập) gồm Khai thông khí huyết – giảm đau – trẻ hoá khuôn mặt - săn chắc vóc dáng - Hỗ trợ điều trị các nhóm bệnh: cơ – xương - khớp, tim mạch, hô hấp, thần kinh ....

Hai là, dinh dưỡng tiết chế phòng và hỗ trợ điều trị bệnh mạn tính ở người cao tuổi (Hệ thống 7 chuyên đề Dinh dưỡng Tiết chế) - Xây dựng thực đơn mẫu 1.600-2.000 kcal/ngày; Phù hợp cho từng nhóm bệnh: ung thư, tiểu đường, tim mạch, thận, tiêu hóa, hô hấp, gout và xương khớp.

DSTT là mô hình dưỡng sinh toàn diện, dễ thực hiện, chi phí thấp, có thể nhân rộng tại cộng đồng như một giải pháp chăm sóc sức khỏe bền vững cho người cao tuổi.

Phát biểu kết luận sự kiện, GS.TS Nguyễn Công Khanh ghi nhận: Hội thảo đạt được nhiều kết quả quan trọng, các đại biểu đã được lắng nghe và kết nối với nhiều chuyên gia có chuyên môn sâu về mô hình Dưỡng sinh Tâm thể. Đồng thời, tiếp cận và phổ biến những nền tảng khoa học, triết lý, cùng các minh chứng thực tiễn đáng tin cậy trong chăm sóc sức khỏe toàn diện – đặc biệt là hỗ trợ điều trị các bệnh mạn tính, cũng như cải thiện chức năng hông và đùi ở người bệnh. 

GS.TS Nguyễn Công Khanh cũng đã tổng kết 9 nội dung được quan tâm: Một là, Dưỡng sinh Tâm thể dựa trên triết lý sống xanh, thái độ sống tích cực, yêu thương và đoàn kết để xây dựng cuộc sống an nhiên, hạnh phúc, với ba chữ: Tâm lành – Thân lành – Muôn lành; Hai là, phát triển trên nền tảng khoa học về tâm – sinh lý học, hành vi não bộ, y học hiện đại và y học bổ sung; Ba là, kết hợp y học hiện đại với y học cổ truyền, đặc biệt là Nam y, để hình thành nền tảng vững chắc; Bốn là, ứng dụng cơ sở khoa học của y học quân đội và y học dân tộc trong chăm sóc sức khỏe; Năm là, áp dụng thực dưỡng lâm sàng phù hợp với từng nhóm đối tượng; Sáu là, kế thừa có chọn lọc và tinh lọc kinh nghiệm dân gian, kết hợp với khí công, yoga, thiền và nhiều phương pháp chữa lành khác; Bảy là, không ngừng học hỏi, cập nhật tri thức và kinh nghiệm thực tiễn để đúc kết thành lý luận, xây dựng hệ thống nguyên tắc, tiêu chuẩn và bài tập đặc thù cho từng nhóm tuổi, phù hợp với điều kiện từng địa phương; Tám là, đảm bảo an toàn tuyệt đối, không cực đoan, không sa vào mê tín dị đoan; Chín là, tuân thủ tôn chỉ và điều lệ của Hội Giáo dục chăm sóc sức khỏe cộng đồng Việt Nam, góp phần xây dựng hình ảnh, uy tín tích cực cho Hội.

Từ kết quả đạt được của Hội thảo, GS.TS Nguyễn Công Khanh mong muốn Dưỡng sinh Tâm thể sẽ tiếp tục được định hướng theo cách tiếp cận mở, trung dung, mang tính liên ngành, hợp tác và liên kết với nhiều lĩnh vực khoa học khác – đặc biệt là các ngành khoa học về con người – để cùng hướng tới mục tiêu chăm sóc sức khỏe cộng đồng bền vững và toàn diện.

Văn Trì