Hồi ký: Thành Xuân Nghiêm, nguyên bác sĩ, giảng viên trường Đại học Y tế Công cộng (phần 4)

 CHƯƠNG IV

VỢ VÀ CÁC CON TRAI LÀ ĐIỂM TỰA

Tại Thái Bình, bà Kim Thu cống hiến 11 năm, ông Xuân Nghiêm làm việc 12 năm. Sau đó quay trở về Hà Nội. Cô Kim Thu làm việc tại Khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai. Vợ của Giáo sư Hoàng Tường là Trưởng Khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai thời đó là học trò của Xuân Nghiêm, bà là y sĩ về học bác sĩ ở Thái Bình trong 3 năm. Ông Xuân Nghiêm có nhờ bà xin cho bà Kim Thu về làm việc tại Khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai. Giáo sư Hoàng Tường ngay sau đó đã nhận bà Kim Thu về làm việc tại Khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai.

Ông Xuân Nghiêm làm việc tại Thái Bình và trong khoảng thời gian này, ông đã kèm bà học nâng cao tiếng Pháp để làm việc với 2 Giáo sư người Bungari sang Việt Nam giúp đỡ. Một người bằng tuổi bố của bà Kim Thu và rất quý bà. Cứ 23h đêm hàng ngày là điện tắt hết, hai vợ chồng phải đốt đèn dầu để học tiếng Pháp, ông đã dạy bà đủ để bà có thể giao tiếp với ông ấy bằng tiếng Pháp. Khi bà Kim Thu tiễn ông Giáo sư ấy về nước sau khoảng thời gian ở lại đây làm việc, ông đã rơi lệ.

Thời gian công tác tại đây, ông Xuân Nghiêm đã nghiên cứu ra 1 dung dịch hóa chất để ướp các phủ tạng cho sinh viên học, trong số đó có 1 quả tim của người chết được ướp còn đẹp hơn quả tim mẫu của Đức bán cho Việt Nam để cho sinh viên học. Quả tim của Đức mua về, một thời gian sau bị xám đen. Quả tim của ông nghiên cứu để 5 năm, 10 năm vẫn đẹp hơn.

Khi ông trở về Hà Nội thì đột nhiên nhận được 1 lá thư mời ông tham gia vào nhóm “Bảo vệ xác ướp của Chủ tịch Hồ Chí Minh”, vì dung dịch do ông nghiên cứu ra thực sự đạt hiệu quả tốt. Không chỉ ướp tim mà còn ướp được các phủ tạng khác nữa.

Khi trở về Hà Nội, bà Kim Thu làm chủ nhiệm đề tài “Nghiên cứu về thấp tim”. Bà Kim Thu được cử đi Genève (Thuỵ Sĩ) để tham dự 1 hội nghị về thấp tim. Ông đã giúp bà bằng việc viết lại báo cáo tham luận của bà rồi dịch sang tiếng Anh.

Sau đó, Khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai được Chính phủ Thuỵ Điển viện trợ xây Bệnh viện Nhi Việt Nam – Thuỵ Điển và mua khu chung cư 3 tầng tại Thành Công (Hà Nội) phân chia cho cán bộ của bệnh viện ở. Khi bấy giờ, khu vực này là “đồng không mông quạnh”, cỏ lau mọc um tùm. Bệnh viện Nhi Việt Nam – Thuỵ Điển mới xây dựng, nên bà Kim Thu phải đi xe buýt từ Bạch Mai hàng giờ lên Đê La Thành để làm việc. Nhiều cán bộ, nhân viên của bệnh viện đều phải đi như thế, nên Chính phủ Thuỵ Điển đã phân nhà cho cán bộ, nhân viên của bệnh viện ở. Hai ông bà đã ở tại căn hộ chung cư này hơn 40 năm mà chưa chuyển nhà lần nào.

Con trai cả cũng được ông hướng cho học ngành y nhưng lại không thích, anh Thành Ngọc Thức thích điện và cơ khí nên đã thi vào trường Đại học Bách Khoa Hà Nội. Hồi đó rất khó nhưng anh đã thi đỗ luôn. Nhưng số phận của anh khá “hẩm hiu”, đúng năm đó, khoa Cơ khí đáng ra ở trong Trường Đại học Bách khoa ở phố Bạch Mai (Hà Nội) nhưng lại bị chuyển đi sang trường Đại học Nông nghiệp. Ông Xuân Nghiêm phải lội bùn trên bờ sông Hồng để đưa con ra thuyền qua sông sang Gia Lâm vào học trường Đại học Nông nghiệp.

Nói về cậu con trai Thành Ngọc Minh (SN 1968), ông Xuân Nghiêm cho biết khi Ngọc Minh còn đang học trên ghế nhà trường, ông Xuân Nghiêm đã lên Bộ Y tế xin 1 tiêu chuẩn để học bác sĩ cho ngành đường sắt. Ông Xuân Nghiêm đã gặp đúng bác sĩ phụ trách tuyển sinh là học trò cũ của ông ở Thái Bình. Anh ấy đã nhận Ngọc Minh ngay lập tức và cho thêm 1 chỉ tiêu bác sĩ nhi khoa cho ngành đường sắt. Ông Xuân Nghiêm đặt 2 chỉ vàng để cảm ơn nhưng người học trò cũ đã không dám nhận. Ngày anh ấy bị ốm nằm viện ở Bệnh viện Bạch Mai do ung thư phổi bởi nghiện thuốc lá nhiều năm, ông Xuân Nghiêm có đến thăm, biếu anh 1 hộp sữa và 1 cân đường. Tình nghĩa thầy trò không chỉ ở giá trị món quà mà còn ở tấm lòng, tình người. Anh Ngọc Minh đã có thể học thêm chuyên khoa Nhi, làm việc chuyên khoa Nhi.

Anh Ngọc Minh thi trượt lần 1 vào trường Đại học Y khoa Hà Nội. Đến lần thứ 2 thì thiếu 0,5 điểm, cả gia đình đều tiếc cho Ngọc Minh. Sau đó, trường Đại học Y Hà Nội đã hạ điểm tuyển sinh xuống 0,5 điểm. Ngọc Minh vừa đủ điểm đỗ vào trường Đại học Y khoa Hà Nội.

Sau khi Ngọc Minh ra trường, bà Kim Thu tự nguyện xin nghỉ hưu sớm 1 năm để nhường tiêu chuẩn cho con trai Ngọc Minh vào làm việc tại Bệnh viện Nhi Việt Nam – Thuỵ Điển (Bệnh viện Nhi trung ương bây giờ). Giám đốc Bệnh viện Nhi Việt Nam – Thuỵ Điển là bà Thu Nhạn không đồng ý và nói: “Cô cứ làm việc của cô, tôi nhận cháu Ngọc Minh vào, hai mẹ con cùng làm việc”. Bà Kim Thu có nói: “Không thể được, làm như vậy người ngoài người ta nói em không đúng đắn”. Cuối cùng bà Thu Nhạn đã đồng ý ký quyết định cho bà Kim Thu về hưu trước 1 năm để nhường suất biên chế cho Ngọc Minh vào làm việc cho đến bây giờ.

Cậu con trai út Thành Ngọc Thắng theo học đông y với người thầy là ông Lê Văn Sửu. Ông ấy là bộ đội phục viên, không học trường y nhưng tự học châm cứu và viết sách, tìm ra phương pháp đo nhiệt độ kinh lạc, qua số đo ở 10 đầu ngón tay, 10 đầu ngón chân để tìm ra 1 bảng kinh lạc trên cơ sở đó chẩn đoán bệnh và xác định các huyệt để châm cứu chữa bệnh. Không chỉ có gia đình ông Xuân Nghiêm làm nghề y mà cả hai thông gia cũng ba đời là thầy thuốc… 

(Còn tiếp)

Người chắp bút: Nguyễn Trang