Lễ Mít tinh Hướng ứng Ngày Tránh thai Thế giới 26/9

Sau đây là bài phát biểu của ông Lê Thanh Dũng, Cục trưởng Cục Dân số, Bộ Y tế tại Lễ Mít tinh Hưởng ứng Ngày Tránh thai Thế giới 26/9:

- Kính thưa các đồng chí đại diện các bộ, ban, ngành, đoàn thể Trung ương;

- Thưa các các vị đại biểu, đại diện các tổ chức Quốc tế;

- Thưa toàn thể quý vị đại biểu!

Hôm nay, Cục Dân số, Bộ Y tế phối hợp với Hội Kế hoạch hóa gia đình Việt Nam tổ chức Lễ Mít tinh Hướng ứng Ngày Tránh thai Thế giới 26/9 năm 2024. Trước hết, thay mặt lãnh đạo Cục Dân số, Bộ Y tế, tôi xin nhiệt liệt chào mừng các đồng chí đại diện các bộ, ban, ngành, đoàn thể Trung ương; các quý vị đại biểu đại diện cho các tố chức quốc tế, đoàn ngoại giao các nước, Hội Kế hoạch hóa gia đình Việt Nam, các nhà khoa học, các cơ quan thông tấn báo chí và truyền hình và toàn thể các quý vị đại biểu đã tới dự Lễ Mít tinh ngày hôm nay. Kính chúc các quý vị đại biểu, quý vị khách quý sức khỏe, hạnh phúc và thành công. Chúc Lễ Mít tinh thành công tốt đẹp.

Ông Lê Thanh Dũng, Cục trưởng Cục Dân số (Bộ Y tế) phát biểu tại chương trình

Thưa các quý vị đại biểu,

Cách đây 17 năm, vào ngày 26/9/2007, tại châu Âu, liên minh của 11 tổ chức Phi chính phủ và các Hiệp hội Khoa học và Y khoa Quốc tế quan tâm đến sức khỏe giới tính và sức khỏe sinh sản đã thống nhất lấy ngày 26/9 hàng năm là Ngày Tránh thai Thế giới, ngày này có ý nghĩa như một Chiến dịch toàn cầu, khơi dậy trách nhiệm của giới trẻ trong việc quan hệ tình dục an toàn và chủ động tránh thai vì những lợi ích của chính mình và cộng đồng. Mục đích của Ngày Tránh thai Thế giới nhằm nâng cao nhận thức của mọi tầng lớp nhân dân, cộng đồng xã hội đặc biệt là giới trẻ, nhóm vị thành niên, thanh niên, phụ nữ và nam giới trong độ tuổi sinh đẻ về các biện pháp tránh thai để giúp họ có sự lựa chọn sáng suốt về sức khỏe sinh sản.

Việc chủ động phòng tránh thai sẽ (1) Chủ động trong việc sinh con, thời gian sinh, khoảng cách sinh và số con, đảm bảo mỗi đứa trẻ sinh ra đều là mong đợi của cha mẹ và cha mẹ đã sẵn sàng để nuôi dạy chúng; (2) Tránh được những tai biến sản khoa, nhất là ở trẻ vị thành niên và tránh các bệnh lây truyền qua đường tình dục; (3) Nâng cao chất lượng cuộc sống, không sinh quá nhiều con để có điều kiện chăm sóc, giáo dục con cái tốt hơn, nâng cao đời sống, kinh tế của mỗi gia đình.

Thưa các quý vị đại biểu, các vị khách quý,

Giai đoạn 2015-2019, mỗi năm trên thế giới có 121 triệu ca mang thai ngoài ý muốn, trong số đó 61% được giải quyết bằng phá thai, tương đương với 73 triệu ca phá thai mỗi năm, ước tính có khoảng 45% số ca phá thai không an toàn. Vào năm 2024, có 4,7 triệu trẻ sơ sinh, tương đương khoảng 3,5% tổng số trẻ sơ sinh trên toàn thế giới được sinh ra từ các bà mẹ dưới 18 tuổi và khoảng 340.000 trẻ được sinh ra từ các bé gái dưới 15 tuổi - gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe và hạnh phúc của cả bà mẹ trẻ và những đứa trẻ.

Từ đó cho thấy việc được tiếp cận các dịch vụ kế hoạch hóa gia đình và sức khỏe sinh sản là rất quan trọng đối với sức khỏe của phụ nữ và trẻ em trên toàn thế giới, giúp ngăn ngừa tử vong mẹ cũng như là giảm mang thai ngoài ý muốn. Mục tiêu 3.7 của Mục tiêu Phát triển Bền vững, Liên hiệp quốc kêu gọi các quốc gia "Đảm bảo khả năng tiếp cận phổ cập các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản và tình dục, bao gồm kế hoạch hóa gia đình, truyền thông và giáo dục cũng như lồng ghép sức khỏe sinh sản vào các chiến lược và chương trình của quốc gia".

Tại Việt Nam, theo số liệu của Tổng cục Thống kê, mỗi năm dân số Việt Nam tăng thêm khoảng gần 1 triệu người. Số phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ (15-49) khoảng 25 triệu người, dự báo số phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ vẫn tiếp tục gia tăng, nhu cầu sử dụng các phương tiện tránh thai tiếp tục tăng. Mặc dù chất lượng dịch vụ kế hoạch hóa gia đình đã từng bước được cải thiện, tuy nhiên, vẫn còn một vấn đề cần quan tâm. Báo cáo kết quả điều tra các mục tiêu Phát triển bền vững về trẻ em và phụ nữ Việt Nam 2020-2021 cho thấy: Tổng nhu cầu chưa được đáp ứng về kế hoạch hóa gia đình không giảm mà tiếp tục tăng cao, từ 6,1% (năm 2014) lên 10,2% (năm 2021) ở nhóm phụ nữ hiện đã kết hôn hoặc sống chung, đặc biệt tỷ lệ này ở nhóm phụ nữ có quan hệ tình dục, hiện chưa kết hôn hoặc không sống chung như vợ chồng lên tới 40,7%. Tỉ suất sinh con ở vị thành niên (từ 15-19 tuổi) vẫn còn cao, trên toàn quốc là 42 trẻ sinh ra sống/1000 phụ nữ, cao nhất ở khu vực Trung du và miền núi phía Bắc (115) và Tây Nguyên (76), nơi tập trung đông các dân tộc thiểu số 3.

Do vậy, trong thời gian tới, việc thực hiện các mục tiêu về kế hoạch hóa gia đình vẫn tiếp tục là một nội dung quan trọng của công tác dân số.

Nghị quyết số 21-NQ/TW, Hội nghị lần thứ sáu Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XII chỉ rõ "Tiếp tục chuyển trọng tâm chính sách dân số từ kế hoạch hóa gia đình sang Dân số và Phát triển", không có nghĩa là sẽ không thực hiện kế hoạch hóa gia đình mà vẫn tiếp tục thực hiện hiệu quả hơn nữa để đạt được mục tiêu của Nghị quyết 21 đề ra "Mọi phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ đều được tiếp cận thuận tiện với các biện pháp tránh thai hiện đại; giảm 2/3 số vị thành niên và thanh niên có thai ngoài ý muốn".

Thưa quý vị đại biểu,

Chủ đề của Ngày Tránh thai Thế giới 26/9 năm 2024 của Việt Nam đó là:

"Giới trẻ hãy có trách nhiệm trong việc quan hệ tình dục an toàn và chủ động tránh thai vì hạnh phúc của chính mình, vì tương lai của đất nước". Chủ đề nhằm khơi dậy trách nhiệm của giới trẻ về quan hệ tình dục an toàn và chủ động tránh thai vì lợi ích và hạnh phúc của chính mình.

Nhân sự kiện quan trọng này, tôi trân trọng đề nghị:

(1) Sở Y tế các tỉnh, thành phố phối hợp với các Sở, ban, ngành liên quan:

+ Một là, Tiếp tục quan tâm, tham mưu cấp có thẩm quyền triền khai có hiệu quả các chủ trương, đường lối, chính sách, giải pháp của Đảng, Nhà nước về công tác dân số trong tình hình mới, góp phần hoàn thành mục tiêu Nghị quyết 21- NQ/TW của Đảng và Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030.

+ Hai là, Chỉ đạo tổ chức triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp từng bước khắc phục tình trạng mang thai và sinh con ở trẻ vị thành niên; ưu tiên đẩy mạnh các đợt chiến dịch truyền thông cao điểm lồng ghép với cung dịch vụ về dân số, sức khỏe sinh sản thân thiện cho vị thành niên, thanh niên.

+ Ba là, Đảm bảo mọi phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ trên địa bàn được tiếp cận thông tin và dịch vụ kế hoạch hóa gia đình thuận tiện, an toàn và có chất lượng.

+ Bốn là, Triển khai các hoạt động giáo dục dân số, sức khỏe sinh sản cho vị thành niên, thanh niên phù hợp với từng lứa tuổi; đặc điểm, tình hình thực tế của mỗi địa phương.

(2) Cơ quan dân số các cấp cần nỗ lực hơn nữa, chủ động triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ được giao, hoàn thành các mục tiêu của các chương trình đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, đặc biệt là Chương trình Củng cố, phát triển và nâng cao chất lượng dịch vụ kế hoạch hóa gia đình đến năm 2030 theo Quyết định số 1848/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

(3) Và Việt Nam sẵn sàng hợp tác với các tổ chức Phi Chính phủ, các Tổ chức quốc tế trong lĩnh vực kế hoạch hóa gia đình,...

Trân trọng cảm ơn Hội Kế hoạch hóa gia đình Việt Nam, đặc biệt là PGS. TS. Phạm Bá Nhất, Chủ tịch Hội đã phối hợp với Cục Dân số tổ chức Lễ Mít tinh này.