Phương pháp chẩn đoán và điều trị bệnh viêm buồng trứng

Viêm buồng trứng là gì?

Buồng trứng là một phần quan trọng của hệ thống sinh sản ở nữ giới. Đây là một tuyến sinh dục có chức năng tạo thành giao tử cái hoặc còn gọi là trứng và tổng hợp hormone quy định giới tính nữ, estrogen và progesterone. Buồng trứng nằm trong khung chậu và ở hai bên tử cung, kết nối thông qua các ống dẫn trứng, tiếp cận buồng trứng trong quá trình rụng trứng để đón lấy trứng được phóng thích. Viêm buồng trứng là một thuật ngữ có định nghĩa là hiện tượng viêm xảy ra tại cơ quan buồng trứng, thuộc nhóm bệnh viêm vùng chậu hay viêm sinh dục trên. Tình trạng viêm này sẽ có thể cùng lúc ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong khung chậu, bao gồm tử cung, nội mạc tử cung, ống dẫn trứng, buồng trứng và có thể là thành bụng hoặc phúc mạc.

Nguyên nhân gây viêm buồng trứng

Nguyên nhân gây viêm buồng trứng phổ biến nhất là hai vi khuẩn Chlamydia trachomatis và Neisseria – tác nhân gây bệnh lậu. Những vi khuẩn này gây bệnh lây truyền qua đường tình dục. Nhiễm trùng lan từ cổ tử cung vào tử cung, ống dẫn trứng và buồng trứng và cũng có thể đi vào trong khoang phúc mạc hoặc thành bụng. Các yếu tố nguy cơ của viêm buồng trứng là nhiều bạn tình và quan hệ tình dục không được bảo vệ mà không có bao cao su, không kết hợp điều trị cho bạn tình, tiền căn từng mắc phải viêm cổ tử cung nhầy mủ hoặc viêm vùng chậu.

Các dấu hiệu của viêm buồng trứng

Theo bác sĩ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn, một trong những dấu hiệu viêm buồng trứng điển hình là đau do co thắt với mức độ từ nhẹ đến nặng ở vùng bụng dưới. Đôi khi cơn đau sẽ tăng lên hay xuất hiện rõ ràng hơn khi quan hệ tình dục, đau có thể liên quan đến chảy máu, cũng như đau khi đi tiểu, tiết dịch có mùi, màu vàng, xanh hoặc kinh nguyệt kéo dài. Bên cạnh đó, các triệu chứng đi kèm khác cũng đáng được quan tâm nhằm đánh giá toàn trạng người bệnh như sốt, buồn nôn và nôn ói, mệt mỏi, hoa mắt, choáng váng, ...

Khi điều trị chậm trễ hoặc không đầy đủ, tình trạng này có thể dẫn đến nguy cơ xảy ra biến chứng, bao gồm dây dính sau viêm, u nang buồng trứng, áp-xe buồng trứng hoặc xoắn buồng trứng do vặn xoắn. Nếu ống dẫn trứng bị tắc, người phụ nữ sẽ phải đối diện với nguy cơ mang thai ngoài tử cung hoặc vô sinh một phần hoặc hoàn toàn.

Cách chẩn đoán viêm buồng trứng

Chẩn đoán sớm và điều trị ngay lập tức bệnh lý viêm buồng trứng là rất quan trọng nhằm giảm thiểu nguy cơ tiến triển đến các biến chứng viêm buồng trứng nặng nề hơn. Để chẩn đoán viêm buồng trứng, người bệnh cần nằm trên bàn khám với tư thế phụ khoa. Bác sĩ sẽ thực hiện kiểm tra phần phụ bằng cách đặt mỏ vịt. Bên cạnh đó, khi các dấu hiệu trên lâm sàng chưa rõ ràng, bác sĩ sẽ cần đến các xét nghiệm máu và siêu âm. Công cụ siêu âm phần phụ ngày nay khá phổ biến, đơn giản và dễ thực hiện, nhằm phát hiện bất thường trên buồng trứng cũng như các biến chứng khác đi kèm. Ngoài ra, một điều quan trọng nhất cần lấy bệnh phẩm. Mẫu này sẽ được gửi đến phòng thí nghiệm để xác định các tác nhân gây viêm cũng như độ nhạy của mầm bệnh vi khuẩn đối với các loại kháng sinh nhằm lựa chọn thuốc phù hợp, đạt hiệu quả diệt trùng.

Điều trị viêm buồng trứng

Việc điều trị viêm buồng trứng chủ yếu là dựa trên các chỉ định sử dụng kháng sinh. Thuốc kháng sinh được chọn ban đầu nên là phổ rộng, bao gồm cả hiếu khí và yếm khí. Ngoài ra, điều trị kháng sinh sẽ được điều chỉnh theo độ nhạy phát hiện tác nhân. Điều quan trọng là luôn luôn tuân thủ sử dụng kháng sinh đủ ngày, đủ liều. Chính vì thế, cần phải tiếp tục điều trị ngay cả khi các triệu chứng đã biến mất, nếu không thì tác nhân gây bệnh có thể bùng phát trở lại. Bên cạnh đó, các biện pháp điều trị nâng đỡ cũng cần được chú trọng như hạn chế vận động mạnh mà nên nghỉ ngơi tại giường, uống đủ nước mỗi ngày và tránh để xảy ra táo bón. Ngoài ra, vì viêm buồng trứng ở giai đoạn đầu sẽ khiến cho người bệnh rất đau đớn, bác sĩ cần chỉ định sử dụng thêm thuốc giảm đau. Tuy nhiên, hơn hết là cần động viên điều trị cả đối tác quan hệ tình dục. Đây là biện pháp vô cùng cần thiết để ngăn ngừa lây nhiễm cũng như sự tái nhiễm trong tương lai.

Dấu hiệu viêm buồng trứng không chuyên biệt, tương tự như các bệnh lý phụ khoa khác. Tuy nhiên, bệnh có thể ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của người phụ nữ, đồng thời làm tăng nguy cơ gây vô sinh. Chính vì thế, việc nhận biết các dấu hiệu viêm buồng trứng là vô cùng cần thiết và mỗi phụ nữ cần nâng cao ý thức bảo vệ sức khỏe cho chính mình.

Lê Khanh - Sông Cấm