Qua lâu bì, qua lâu nhân điều trị đau tức ngực, phù thũng và táo bón

Quả qua lâu và qua lâu bì có tác dụng gì?

Quả qua lâu: Nếu trồng qua lâu để chuyên lấy quả làm thuốc, người ta sẽ để lại tất cả bông hoa thay vì hái bỏ (để dây nuôi rễ và lấy rễ làm thuốc). Khi những quả qua lâu chín, chúng được thu hái rồi đem về phơi khô, gọi là qua lâu quả (nếu chỉ tách lấy phần vỏ quả thì gọi là qua lâu bì).

Nhìn chung, quả qua lâu tương đối giòn, dễ vỡ và có vị chua ngọt. Trong y học cổ truyền, người ta thường dùng quả qua lâu để điều trị táo bón và giúp nhuận tràng.

Cách dùng như sau: Lấy 15g quả qua lâu, bẻ nhỏ rồi nấu uống cùng 3g cam thảo Bắc. Sau khi uống thuốc, bạn nên lấy thêm một ít mật ong (khoảng 30g), hòa với cháo loãng rồi ăn, như vậy thì bệnh sẽ mau hết hơn.

Qua lâu bì là lớp vỏ của quả qua lâu. Lớp vỏ này có vị ngọt đắng, tính lạnh và có tác dụng nhuận phổi, nhuận trường. Trong Đông y, qua lâu bì thường được biết đến với nhiều công dụng như:

- Điều trị ho, sốt nóng có đờm.

- Điều trị thổ huyết, chảy máu cam.

- Điều trị đau cuống họng, háo khát.

- Điều trị đau tức ngực, đau vú.

- Điều trị bí đại tiện, phù thũng, vàng da.

Cách dùng: Mỗi ngày, lấy 9 đến 12g qua lâu bì, nấu lấy nước uống.

Hạt qua lâu (qua lâu nhân) có tác dụng gì?

Hạt qua lâu được gọi là qua lâu tử hay qua lâu nhân. Đó là những hạt già đã được phơi khô và có vị ngọt, hơi đắng (trong hạt chứa nhiều dầu béo).

Theo y học cổ truyền, qua lâu nhân thường được dùng để tả hỏa, hạ khí và hạ sốt vì có tính lạnh. Ngoài ra, qua lâu nhân còn có tác dụng:

- Nhuận tràng, điều trị táo bón.

- Nhuận phổi, long đờm.

- Điều trị bệnh phổi, ho có đờm, đờm đặc tức ngực.

- Điều trị thổ huyết.

- Giúp lợi tiểu, lợi sữa, sát khuẩn và hạ sốt.

Liều lượng: Mỗi ngày, lấy từ 9 – 12g qua lâu nhân sắc uống. Ở đây, cũng cần nói đến cách sơ chế qua lâu nhân: Thông thường, sau khi phơi khô, chúng ta có thể lấy qua lâu nhân nấu uống, tuy nhiên, để mang lại hiệu quả cao hơn, chúng ta có thể lấy qua lâu nhân sao nhẹ lên hoặc khử dầu.

Cách khử dầu qua lâu nhân như sau: Lấy hạt qua lâu, tách bỏ vỏ rồi nghiền mịn nhân hạt, sau đó bọc lại bằng giấy thấm dầu và sấy nhẹ (sấy nóng). Sau đó, chúng ta tiếp tục nén ép cho dầu thấm ra giấy rồi nghiền mịn, rây lại thì sẽ thu được qua lâu nhân sương.

Một số bài thuốc kết hợp qua lâu bì

Điều trị viêm cổ họng mất tiếng: Dùng qua lâu bì, cam thảo Bắc và bạch cương tàm (mỗi vị 10g), sắc chung với củ gừng tươi (4g). Với thang thuốc này thì các bạn có thể nấu với 600 ml nước, khi thấy nước rút còn 1/3 thì chắt lấy và chia thành hai lần uống trong ngày.

Điều trị viêm màng phổi do lao: Dùng 8g qua lâu nhân, 16g huyền sâm, 16g sài hồ, 16g hạ khô thảo, 8g tang bạch bì, 8g bán hạ (chế) và 8g chỉ xác, nấu lấy nước uống mỗi ngày một thang.

Điều trị chứng đau vùng tim: Lấy 20g qua lâu nhân, 12g củ hẹ, 12g vỏ quả chanh (quả già) và 12g nhân hạt đào, nấu lấy nước uống trong ngày.

Điều trị viêm tắc động mạch: Bài thuốc gồm các thành phần sau: qua lâu nhân, ngưu tất, kim ngân hoa, xích thược (mỗi vị 16g), cam thảo Bắc, đương quy (mỗi vị 20g), binh lang (hạt cau) và chỉ xác (mỗi vị 8g), đan sâm, huyền sâm, đan bì và đào nhân (mỗi vị 12g), tất cả cùng cho vào ấm và nấu uống trong ngày.

Lưu ý

Đối tượng cần tránh: Những người tỳ vị hư hàn (và không có thực nhiệt) thì không được dùng qua lâu bì và qua lâu nhân.

Tương kỵ: Không được dùng qua lâu bì, qua lâu nhân cùng với ô đầu (thảo ô) vì các vị này tương phản nhau.

Về qua lâu nhân: Trên thực tế, qua lâu nhân không chỉ được lấy từ hạt của dây qua lâu Trichosanthes kirilowii mà còn được lấy từ hạt của dây Trichosanthes multiloba (cũng thuộc họ bầu bí).

Theo Caythuoc.org