U răng, bệnh hiếm gặp khiến mọi người "sởn gai ốc"

U răng (thuật ngữ tiếng Anh là Odontoma) là một trong những loại u lành tính có nguồn gốc do răng hay gặp nhất ở xương hàm. U thuờng diễn tiến âm thầm ít gây ra triệu chứng nên khó phát hiện sớm.

Khi phát bệnh, khối u có thể gây biến dạng gương mặt, cản trở mọc răng, đẩy xô lệch các răng kế cận làm hàm răng lộn xộn, thậm chí u có thể gây đau nhức, dò mủ do bội nhiễm. Bệnh u răng rất khó phát hiện trong giai đoạn sớm do ít bộc lộ các triệu chứng rõ rệt. Chính vì thế, rất nhiều bệnh nhân không phát hiện sớm và điều trị kịp thời dẫn đến u phát triển lớn, ảnh huởng nhiều đến các cấu trúc xung quanh, gây khó khăn trong điều trị và có thể gây ra các biến chứng không mong muốn như gãy xương hàm bệnh lý, tổn thương đứt dây thần kinh... Trường hợp nặng, u răng bị bội nhiễm, gây nhiễm trùng; nếu nhiễm trùng lan rộng có thể dẫn đến nhiễm trùng huyết, làm bệnh nhân tử vọng.  U răng rất khó phát hiện, chỉ qua phim chụp X-quang mới có thể nhìn thấy. 

Hình minh họa.

U răng được khuyến cáo là u lành tính nhưng sẽ thoái hóa thành u ác tính nếu điều trị sai cách. Phương pháp điều trị duy nhất là phẫu thuật để lấy u. Nếu được phát hiện sớm phẫu thuật sẽ đơn giản. Trường hợp chậm trễ sẽ rất khó điều trị, thậm chí để lại nhiều di chứng gây nguy hiểm đến tính mạng.

Có hai loại u răng chính là đa hợp và phức hợp.

- U răng đa hợp. Tình trạng này vẫn còn có ba mô răng riêng biệt (men, ngà răng và xương răng), mà có thể xuất hiện phân thùy răng, nơi không có ranh giới xác định mô riêng biệt giữa các răng nhỏ. Tình trạng này thường xuất hiện ở hàm trên;

- U răng phức hợp. Tình trạng này như một khu vực bị cản quang với mật độ khác nhau, thường xuất hiện ở phía sau hàm trên hoặc hàm dưới.

Ngoài các hình thức trên, các u răng bị giãn ra là một sự phát triển không thường xuyên, xuất hiện trong bất kỳ khu vực nào của vòm răng và có thể ảnh hưởng đến răng sữa, răng vĩnh viễn, răng thừa. Tình trạng răng mọc trong răng là một sự bất thường về kết quả phát triển từ sự tụt vào của một phần vòm được hình thành trong các cơ quan của men răng. Hình thức nghiêm trọng nhất của tình trạng răng mọc trong răng là giãn các u răng.

U răng có nhiều triệu chứng nhưng chúng thường bị bỏ qua hoặc chẩn đoán nhầm. Một trong số đó là tình trạng khó nuốt. Nếu một chiếc răng sữa không thể rụng xuống khi cần thiết thì đó là dấu hiệu xấu. Nếu bạn có khối u trong lợi thì đó có thể là triệu chứng u răng. Đôi khi, chúng ta có thể lầm tưởng rằng đó là ảnh hưởng của răng khôn. Ngoài ra, nếu các xương bên dưới răng mở rộng ra thì nha sĩ sẽ cho rằng đó là dấu hiệu u răng. Vì vậy, bạn cần phải gặp nha sĩ định kỳ để được hỗ trợ trong việc chăm sóc và vệ sinh răng miệng.

Các chuyên gia cho rằng bệnh u răng được gây ra bởi nhiễm trùng và/hoặc chấn thương liên quan, đột biến gen hoặc di truyền. Một ví dụ về hội chứng di truyền có thể gây ra u răng là Gardner, hội chứng này gây ra một loạt các khối u trong cơ thể, bao gồm cả u răng.

Trên thực tế, trong giới y học cũng đã ghi nhận những trường hợp u răng phải tiến hành phẫu thuật. Mới đây, một cậu bé 12 tuổi tại Phú Thọ đã được các bác sĩ BV Đa khoa Hùng Vương tiến hành gắp 20 chiếc răng trong một khối u. Bệnh nhi được gia đình đưa đến bệnh viện khám với lý do 12 tuổi nhưng răng nanh hàm trên bên trái vẫn chưa mọc. Kết quả chụp X- quang răng của bệnh nhi cho thấy hình ảnh khối u răng kết hợp vị trí hàm trên bên trái.

Trước đó, vào năm 2019, các bác sĩ BV Răng hàm mặt Trung ương TP.Hồ Chí Minh cũng đã phát hiện một ca u răng ở cậu bé 12 tuổi sống tại TP Nha Trang. Sau khi tiến hành chụp X - quang và phẫu thuật, gần 100 chiêc răng đã được lấy ra trong khối u răng của cậu bé.

Dương Nhung (tổng hợp)