Vaccine COVID-19 được Việt Nam cấp phép "chỉ cung ứng qua Chính phủ"

Đến nay, Việt Nam đã cấp phép sử dụng khẩn cấp 5 loại vaccine phòng COVID-19, bao gồm AstraZeneca (ngày 30/1), Sputnik V (23/3), Sinopharm (3/6), Pfizer (12/6), và Moderna (28/6).

Hiện, ít nhất ba hãng gồm AstraZeneca, Pfizer và Sinopharm cho biết chỉ đàm phán, thỏa thuận cung ứng vaccine COVID-19 với Chính phủ các nước, các tổ chức y tế quốc tế mà không bán, phân phối cho các đơn vị tư nhân theo diện thương mại.

Trao đổi với VnExpress ngày 30/6, đại diện AstraZeneca Việt Nam chia sẻ hiện đơn vị đã cam kết toàn bộ nguồn cung vaccine trong năm 2021 cho Chính phủ các nước và các tổ chức y tế quốc tế. Do đó, vaccine COVID-19 của AstraZeneca không có nguồn cung cấp, bán hoặc phân phối trong lĩnh vực tư nhân.

"Nếu một công ty không phải là AstraZeneca chào mời cung cấp vaccine theo dạng tư nhân, khả năng cao đó là hàng giả hoặc bất hợp pháp. Đơn vị được liên hệ nên từ chối và báo cáo với các cơ quan chức năng có liên quan", người đại diện AstraZeneca Việt Nam khuyến cáo.

AstraZeneca Việt Nam cho biết thêm, sau khi Bộ Y tế khuyến khích các đơn vị có năng lực chủ động tiếp cận các nguồn cung vaccine COVID-19, AstraZeneca "rất hoan nghênh" và mong muốn được hợp tác với các địa phương, các đơn vị tư nhân để cung cấp vaccine cho họ trực tiếp trong tương lai.

Trước đây, Công ty Cổ phần Vắc xin Việt Nam (VNVC) đặt mua thành công 30 triệu liều vaccine AstraZeneca khi vaccine còn đang trong giai đoạn nghiên cứu. Sau này, Chính phủ đã mua lại toàn bộ 30 triệu liều vaccine trên, theo nguyên tắc phi lợi nhuận.

Việt Nam đã trải qua bốn đợt tiêm chủng vaccine phòng COVID-19 bằng vaccine của AstraZeneca. Ảnh: Hữu Khoa.

Chiều 30/6, bà Hồ Thị Kim Oanh, văn phòng đại diện công ty Sinopharm tại Việt Nam cho biết, trước mắt, ngoài 500.000 liều vaccine Vero Cell của Sinopharm do Chính phủ Trung Quốc tặng thì công ty chưa có dự kiến cung ứng mới cho Việt Nam.

Bà Oanh tiết lộ, nhiều doanh nghiệp và một số địa phương gửi thư liên hệ với Sinopharm, đăng ký mua vaccine. Nhà sản xuất cũng đã liên hệ với các tỉnh, thành phố để đẩy nhanh tốc độ đàm phán, song tuân thủ chính sách của Việt Nam là chỉ cung ứng vaccine phòng COVID-19 thông qua Chính phủ.

"Sinopharm luôn sẵn sàng và sẵn số lượng hàng lớn để cung ứng cho thị trường Việt Nam", bà Kim Oanh nói và từ chối cho biết cụ thể số lượng vaccine Sinopharm có thể cung cấp.

Các đại diện hãng dược Pfizer (Mỹ) tại buổi tập huấn trực tuyến phân biệt vaccine thật - giả giữa cơ quan an ninh Mỹ, hãng Pfizer và Tổng cục Quản lý thị trường, ngày 16/6, cũng khẳng định "vaccine Pfizer trên toàn cầu chỉ cung cấp trực tiếp thông qua các thỏa thuận song phương với các Chính phủ. Đến nay, không có một nguồn vaccine tư nhân nào là hợp pháp".

Theo đó, trong thời gian này, Pfizer chỉ liên hệ trực tiếp với Chính phủ các nước và sẽ cung cấp các liều vaccine qua kênh phân phối đề xuất của họ, sau đó hàng sẽ được vận đến các địa điểm tiêm chủng đã định trước.

Gần đây, hãng ghi nhận nhiều vaccine Pfizer giả trên thế giới. Tại Việt Nam, hãng cũng ghi nhận một số cá nhân "tự nhận có quyền tiếp cận nguồn vaccine Pfizer".

"Hiện vaccine Pfizer chưa được bán thương mại, bất kỳ các giao dịch thương mại nào đều là sản phẩm giả mạo hoặc không chính hãng", bà Vanessa Piepenburg, đại diện Đội an ninh toàn cầu của Pfizer tại Singapore, nhấn mạnh.

Với vaccine COVID-19 của Moderna (còn gọi Spikevax) Bộ Y tế đã đàm phán mua thành công 5 triệu liều và Moderna đã ủy quyền cho Chi nhánh Công ty TNHH Zuellig Pharma Việt Nam phân phối. Đây hiện là công ty duy nhất được phân phối vaccine Moderna tại Việt Nam. TP HCM cũng đề nghị được mua số vaccine này. Tuy nhiên, số vaccine này chưa về Việt Nam.

Zuellig Pharma Việt Nam là đơn vị đề nghị Bộ Y tế phê duyệt vaccine Moderna. Hiện, vaccine Moderna được sản xuất tại Rovi Pharma Industrial Services, S.A - Tây Ban Nha; Recipharm Monts - Pháp. Cơ sở sản xuất vaccine Moderna khác có thể được thay đổi căn cứ vào khả năng cung cấp vaccine tại thời điểm đơn vị nhập khẩu nộp hồ sơ đề nghị cấp phép nhập khẩu vaccine theo quy định.

Riêng vaccine Sputnik V của Nga, ngoài thỏa thuận mua 20 triệu liều trong năm 2021, Bộ Y tế đã thúc đẩy Công ty Vaccine và sinh phẩm số 1 (Vabiotech) tiếp nhận chuyển giao công nghệ sản xuất vaccine Sputnik V của Nga theo hai giai đoạn. Giai đoạn đầu, dự kiến nhập bán thành phẩm, đóng gói từ tháng 6; dự kiến nhập chính thức đóng ống, đóng gói từ tháng 7. Giai đoạn hai sẽ lên kế hoạch xây dựng nhà máy mới để mở rộng công suất đóng gói từ 100 đến 150 triệu liều mỗi năm

Thư Anh