Vì sao trẻ dễ bị ốm khi mới đi học mẫu giáo?

Trường mẫu giáo là một môi trường hoàn toàn mới với trẻ nhỏ. Đây là nơi tập trung đông trẻ em, trong khi các em còn chưa biết cách giữ gìn vệ sinh cá nhân và thường xuyên tiếp xúc gần gũi với nhau. Điều này tạo điều kiện thuận lợi để các loại virus như cúm, adenovirus, rhinovirus (gây viêm mũi họng) hay rotavirus (gây tiêu chảy) lây lan nhanh chóng. Không ít trẻ lần đầu tiên bị phơi nhiễm với những tác nhân gây bệnh mà trước đó chưa từng gặp. Khi đó, cơ thể chưa kịp tạo ra kháng thể đặc hiệu, khiến nguy cơ mắc bệnh tăng cao.

Trẻ em thường dễ bị ốm khi đi học mẫu giáo.

Thêm vào đó, hệ miễn dịch của trẻ dưới 5 tuổi, đặc biệt là dưới 3 tuổi, còn non nớt và chưa phát triển hoàn thiện. Cơ thể chưa sản sinh đủ lượng kháng thể để chống lại các tác nhân từ môi trường bên ngoài. Khi bị tấn công bởi nhiều loại virus cùng lúc – điều thường gặp trong môi trường lớp học – hệ miễn dịch của trẻ khó lòng chống đỡ, dễ dẫn đến tình trạng ốm vặt kéo dài. Đây cũng là lý do nhiều trẻ phải nghỉ học, thậm chí nhập viện nhiều lần trong năm học đầu tiên trước khi hệ miễn dịch dần thích nghi.

Ngoài yếu tố thể chất, yếu tố tâm lý cũng góp phần khiến trẻ dễ bị ốm khi mới đi học. Việc xa rời vòng tay bố mẹ, phải làm quen với người lạ và không gian lạ có thể khiến trẻ rơi vào trạng thái căng thẳng. Trạng thái stress kéo dài làm tăng sản sinh hormone cortisol – vốn có thể ức chế hệ miễn dịch. Cùng với đó, việc thay đổi đột ngột thói quen sinh hoạt như ăn, ngủ theo giờ lớp cũng khiến cơ thể trẻ bị xáo trộn, mất cân bằng và dễ bị suy yếu.

Bên cạnh đó, nguy cơ lây nhiễm chéo trong lớp học là điều khó tránh khỏi. Dù nhiều trường mầm non có quy định không tiếp nhận trẻ bị bệnh, nhưng trên thực tế, do khó khăn trong việc nghỉ làm hoặc không có người trông, nhiều phụ huynh vẫn đưa con đến lớp khi trẻ có biểu hiện nhẹ như ho, sốt nhẹ. Chính điều này làm gia tăng nguy cơ lây lan các bệnh truyền nhiễm qua giọt bắn, nước bọt hoặc dùng chung đồ chơi.

Một yếu tố nữa là điều kiện thời tiết tại thời điểm trẻ bắt đầu đi học, thường rơi vào giai đoạn giao mùa – thời điểm dễ khiến đường hô hấp nhạy cảm của trẻ bị kích ứng. Nhiệt độ và độ ẩm thay đổi đột ngột cũng góp phần làm gia tăng nguy cơ nhiễm lạnh, cảm cúm và viêm hô hấp.

Mặc dù khó tránh hoàn toàn tình trạng trẻ bị ốm khi mới đi học, nhưng phụ huynh hoàn toàn có thể chủ động thực hiện một số biện pháp để giúp con thích nghi tốt hơn và hạn chế mức độ nghiêm trọng.

Việc tăng cường sức đề kháng là yếu tố quan trọng hàng đầu. Cha mẹ nên đảm bảo chế độ dinh dưỡng đầy đủ chất đạm, vitamin và khoáng chất, đặc biệt là vitamin C, kẽm và vitamin D. Trẻ cũng cần được ngủ đủ giấc, vận động nhẹ mỗi ngày. Trong một số trường hợp, có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để bổ sung men vi sinh hoặc các sản phẩm hỗ trợ miễn dịch.

Phụ huynh cũng nên cho trẻ làm quen trước với môi trường mới bằng cách đưa trẻ tới lớp vài lần, gặp cô giáo, bạn bè và làm quen với không gian học tập. Nếu có thể, nên cho trẻ học thử trong thời gian ngắn, sau đó tăng dần thời lượng để cơ thể và tâm lý trẻ thích nghi dần.

Việc giáo dục trẻ các kỹ năng vệ sinh cơ bản như rửa tay đúng cách, che miệng khi ho hoặc hắt hơi, không cho tay vào miệng và không dùng chung đồ cá nhân cũng rất cần thiết. Ngoài ra, phụ huynh cần theo dõi sát sức khỏe trẻ trong những tuần đầu đi học. Khi thấy trẻ có dấu hiệu sốt, ho, mệt mỏi, nên cho trẻ nghỉ học để theo dõi và tránh lây nhiễm cho các bạn khác.

Sự đồng hành, kiên nhẫn và chuẩn bị kỹ lưỡng từ cha mẹ chính là nền tảng vững chắc giúp trẻ vượt qua giai đoạn nhạy cảm khi bắt đầu đi học mẫu giáo. Khi đã quen với môi trường học tập và hệ miễn dịch được củng cố, trẻ sẽ dần khỏe mạnh hơn, vui vẻ phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn tinh thần.

Đồng Mão