Bài thuốc trị thiếu máu não

Theo y học hiện đại, có nhiều nguyên nhân dẫn đến thiếu máu não, trong đó 2 nguyên nhân chủ yếu là xơ vữa thành mạch máu và thoái hóa đốt sống cổ khiến dòng máu lưu thông kém hiệu quả và không được bơm đầy đủ lên não.

Khi không được phát hiện và điều trị kịp thời, thiếu máu não sẽ làm tăng nguy cơ đột quỵ và tỷ lệ tử vong. Khoảng 1/3 các trường hợp đột quỵ xuất hiện sau 1 hoặc nhiều cơn thiếu máu não thoáng qua. Thiếu máu não thoáng qua có thể xảy ra nhiều ngày, nhiều tuần hoặc thậm chí nhiều tháng trước khi bệnh nhân bị đột quỵ thật sự.

Về yếu tố nguy cơ dẫn đến thiếu máu não, bệnh hay gặp ở tuổi trung niên và đặc biệt là người lao động trí óc, căng thẳng tâm lý (stress), ô nhiễm môi trường, lối sống... Tiếp đến thường gặp ở người có bệnh nền về hệ tim mạch (tăng huyết áp, mỡ máu cao, đái tháo đường, người thừa cân, béo phì...).

Thoái hóa đốt sống cổ nguyên nhân gây thiếu máu não.

 Trong y học cổ truyền, thiểu năng tuần hoàn não có thể điều trị kết hợp bằng các phương pháp như châm cứu, vật lý trị liệu, hoặc sử dụng những bài thuốc có tác dụng hoạt huyết, tăng cường lưu thông máu... Tùy vào chứng trạng (biểu hiện) của bệnh nhân mà dùng bài thuốc phù hợp:

Biểu hiện:  Nhức đầu, choáng váng, hoa mắt, ngực đầy tức, nôn và buồn nôn, không muốn ăn, người ậm ạch, béo phì, mệt mỏi, ngủ nhiều, rêu lưỡi trắng, nhợt. Mạch hoạt.

Bài thuốc: Bán hạ 16g, bạch truật 16g, trần bì 12g, mạch nha 16g, phục linh 16g, hoàng kỳ 12g, nhân sâm 6g, trạch tả 12g, thương truật 16g, thiên ma 12g, thần khúc 16g, hoàng bá 12g, can khương 6g.

Cách dùng: Bán hạ chế, bạch truật tẩm nước vo gạo sao, hoàng kỳ chích mật, thiên ma cám sao, hoàng bá rượu sao, can khương sao giòn. Các vị trên sắc với 1.700 ml, lọc bỏ bã lấy 250 ml. Uống ấm, chia đều 5 phần, uống trong ngày.

Châm cứu: Châm bổ: Tỳ du, túc tam lý. Châm tả: Thủy phân, thái dương, phong long, bách hội, tứ thần thông.

Biểu hiện: đau đầu, choáng váng hoa mắt, căng cắn buốt 2 thái dương, lưng đau, ù tai, phiền khát, ít ngủ, ra mồ hôi trộm, miệng đắng, chất lưỡi đỏ, rêu lưỡi ít. Mạch tế sác.

Bài thuốc: Thiên ma 16g, câu đằng 10g, thạch quyết minh 16g, sơn chi tử 12g, hoàng cầm 10g, ngưu tất 12g, đỗ trọng 12g, ích mẫu 10g, tang ký sinh 12g, phục thần 16g, hà thủ ô trắng 12g.

Cách dùng: Thiên ma cám sao, thạch quyết minh sống + 1.800 ml nước, sắc còn 900 ml. Các vị còn lại cho vào sắc lọc bỏ bã lấy 250 ml, chia đều 5 phần, uống trong ngày.

Châm cứu: Châm bổ: Tỳ du, thận du, tam âm giao.

Châm tả: Thái dương, đầu duy, bách hội.

Châm tả huyệt bách hội trong điều trị thiếu máu não.

 Biểu hiện: Hoa mắt, chóng mặt, choáng váng, chân tay bủn rủn, sắc mắt trắng bệnh, môi nhợt, ăn kém, ngại nói, thở ngắn, tim hồi hộp, tiểu tiện sẻn, đại tiện lỏng, nặng thì choáng ngất, rêu lưỡi trắng, chất lưỡi bệu.

Bài thuốc: Nhân sâm 8g, hoàng kỳ 16g, bạch truật 16g, phục linh 12g, cam thảo 6g, trần bì 8g, quế tân 6g, thục địa 24g, đương quy 16g, bạch thược 12g, viễn chí 6g, ngũ vị tử 6g.

Cách dùng: Hoàng kỳ chích mật, bạch truật hoàng thổ sao, viễn chí bỏ lõi chế. Các vị trên sắc với 1.800 ml, lọc bỏ bã lấy 250 ml. Uống ấm, chia đều 5 phần, uống trong ngày.

Châm cứu: Châm bổ: Tâm du, tỳ du, tam âm giao, túc tam lý.

Châm bình bổ bình tả: Thái dương, phong trì, bách hội.

Biểu hiện: Đau đầu từng cơn, đầu choáng, hoa mắt, chân tay lạnh, đầu nóng, mặt nóng bừng bừng. Ăn uống kém, sôi bụng. Nặng thì choáng váng có thể ngã ngất kèm theo ngũ canh tiết tả, chất lưỡi bệu. Mạch trầm tế, vô lực.

Bài thuốc: Hoài sơn 16g, trạch tả 12g, đan bì 12g, sơn thù 16g, bạch linh 12g, thục địa 32g, nhục quế 4g, hắc phụ tử 4g,

Cách dùng: Các vị trên sắc với 1.700 ml, lọc bỏ bã lấy 250 ml. Uống ấm, chia đều 5 phần, uống trong ngày.

Châm cứu: châm bổ, châm ôn các huyệt tỳ du, thận du, mệnh môn, tam âm giao. Cứu quan nguyên, khí hải.

Để phòng bệnh, chưa có phương pháp nào có thể làm đảo ngược hoàn toàn quá trình thoái hóa nhưng việc cải thiện môi trường sống, xây dựng đời sống tinh thần lạc quan, sinh hoạt điều độ, dinh dưỡng hợp lý và vận động đúng cách là cách tốt nhất trong phòng và chữa bệnh. Cẩn trọng trong tư thế sinh hoạt, như không nên quay cổ một cách đột ngột hoặc đứng lên ngồi xuống quá nhanh, nên ngồi hoặc nằm ngay xuống nếu cảm thấy chóng mặt... và điều cần thiết nhất là hãy nhanh chóng đi khám và tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa để có liệu trình điều trị phù hợp. Như vậy mới có thể hạn chế được các biến chứng nguy hiểm như đột quỵ do thiếu máu não gây ra.

                                                                                                                                                       Long Vũ (Theo Suckhoedoisong)