Bị OCD có thể điều trị dứt điểm không?

Những biểu hiện của bệnh OCD

Rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD) ngày càng nghiêm trọng do ít được quan tâm đúng mức, gây khó khăn trong điều trị. Các dấu hiệu nhận biết bệnh thường khá rõ nét, phổ biến như ám ảnh về sạch sẽ khiến người bệnh liên tục rửa tay, kiểm tra đồ vật nhiều lần và dọn dẹp kỹ lưỡng dù mệt mỏi. 

Người mắc OCD cũng có thể ám ảnh bởi các con số, yêu cầu sự chính xác thái quá, hoặc lo lắng về những con số không may mắn, đôi khi gây phiền toái và làm chậm công việc. Bên cạnh đó, họ dễ bị ám ảnh bởi nỗi sợ bạo lực, né tránh nơi công cộng, xuất hiện các suy nghĩ tình dục không mong muốn, luôn nghi ngờ trong các mối quan hệ và thường xuyên mặc cảm về ngoại hình.

OCD thường có hành vi hay suy nghĩ lặp được lại một cách vô nghĩa (ảnh minh họa) 

Ảnh hưởng của OCD đến người xung quanh

Rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD) không chỉ gây tổn hại cho bản thân người bệnh mà còn ảnh hưởng đáng kể đến những người xung quanh. Người thân và bạn bè thường xuyên cảm thấy căng thẳng, mệt mỏi, bực bội và bất lực khi phải chứng kiến hoặc hỗ trợ xử lý các hành vi ám ảnh cưỡng chế. 

Tình trạng này kéo dài có thể dẫn đến các vấn đề tâm lý như lo âu hoặc trầm cảm cho người chăm sóc. Ngoài ra, OCD cũng gây ra sự suy giảm trong giao tiếp xã hội, làm tăng áp lực trong môi trường làm việc, học tập, từ đó tác động tiêu cực đến chất lượng các mối quan hệ của người bệnh với mọi người xung quanh.

Ám ảnh cưỡng chế đối mặt với nhiều sự căng thẳng từ người xung quanh (ảnh minh họa) 

Chữa OCD hiệu quả bằng các liệu pháp tâm lý

Liệu pháp tâm lý đóng vai trò quan trọng trong điều trị OCD, giúp người bệnh giảm thiểu suy nghĩ ám ảnh và kiểm soát các hành vi cưỡng bức. Hai liệu pháp chính được sử dụng rộng rãi và cho hiệu quả cao là liệu pháp nhận thức hành vi (CBT) và liệu pháp chấp nhận và cam kết (ACT).

Liệu pháp nhận thức hành vi (CBT) tập trung vào việc giúp người bệnh nhận diện và thay đổi những suy nghĩ tiêu cực và phi lý trí. Kỹ thuật quan trọng nhất trong CBT là phơi nhiễm và ngăn ngừa phản ứng (ERP), yêu cầu người bệnh đối diện trực tiếp với tình huống gây ám ảnh để nhận thức rõ hơn về tính vô lý của nỗi sợ hãi. Các nghiên cứu đã chỉ ra khoảng 70% bệnh nhân OCD cải thiện đáng kể khi áp dụng ERP.

Liệu pháp chấp nhận và cam kết (ACT) tập trung vào việc giúp người bệnh chấp nhận các suy nghĩ và cảm xúc tiêu cực thay vì cố gắng chống lại chúng. Thông qua ACT, người bệnh sẽ học cách sống hài hòa với các triệu chứng OCD, đồng thời hướng đến một cuộc sống ý nghĩa và phù hợp với những giá trị cá nhân của mình.

OCD hoàn toàn có thể được điều trị (ảnh minh họa) 

OCD chỉ giảm khi bệnh nhân tích cực hợp tác

Rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD) là một bệnh lý mạn tính, dù không thể chữa khỏi hoàn toàn nhưng người bệnh hoàn toàn có thể kiểm soát các triệu chứng để duy trì cuộc sống bình thường. Quá trình điều trị OCD thường bao gồm liệu pháp nội khoa (dùng thuốc tại nhà) kết hợp với trị liệu tâm lý như liệu pháp hành vi nhận thức (CBT) nhằm thay đổi suy nghĩ, hành vi và cách phản ứng với các ám ảnh, cưỡng chế.

Tuy nhiên, việc điều trị OCD chỉ đạt hiệu quả tối ưu khi bệnh nhân hợp tác tích cực, kiên trì thực hiện các hướng dẫn từ bác sĩ. Thực tế cho thấy, nếu người bệnh không tuân thủ liệu trình, bỏ thuốc giữa chừng hoặc bỏ dở các buổi trị liệu tâm lý, các triệu chứng của OCD sẽ ngày càng nghiêm trọng, khó kiểm soát hơn. Chính vì vậy, sự hợp tác của người bệnh đóng vai trò then chốt trong thành công của quá trình điều trị.

Hoàng My (Tổng hợp)