Cẩn trọng với tình trạng mang thai ngoài tử cung

Mang thai ngoài tử cung là gì?

Ở chị em với mỗi chu kỳ, thông thường một trứng “chín” sẽ được buồng trứng giải phóng và đi đến ống dẫn trứng. Tại đây, trứng gặp tinh trùng và được thụ tinh (trường hợp không thụ tinh sẽ xuất hiện hành kinh), phôi hình thành và di chuyển đến lớp nội mạc tử cung để làm tổ và phát triển cho đến khi em bé chào đời.

Mang thai ngoài tử cung là hiện tượng khi trứng đã được thụ tinh nhưng lại làm tổ và phát triển bên ngoài buồng tử cung như buồng trứng, ổ bụng, vết sẹo mổ thai cũ… Tuy nhiên theo thống kê, có tới 95% thai làm tổ ở vòi trứng.

Mang thai ngoài tử cung là tình trạng nguy hiểm vì túi thai không được buồng tử cung bảo vệ, có thể bị vỡ gây chảy máu ồ ạt vào ổ bụng, gây nguy hiểm đối với tính mạng của bà bầu nên cần đặc biệt lưu ý.

Theo bác sĩ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn nguyên nhân gây mang thai ngoài tử cung có thể do: nạo phá thai nhiều lần gây viêm vòi trứng hoặc viêm nhiễm vùng chậu; tạo hình vòi trứng gây hẹp vòi trứng; vòi trứng bị co thắt, xuất hiện nhu động bất thường; có khối u trong lòng vòi trứng hay ngoài vòi trứng, gây đè ép lên làm hẹp vòi trứng.

Dấu hiệu nhận biết mang thai ngoài tử cung

Biểu hiện mang thai ngoài tử cung cũng giống như mang thai thông thường: chậm kinh, đau bụng, căng tức ngực, buồn nôn… Tuy nhiên, chị em cũng nên cẩn trọng với một số dấu hiệu bất thường dưới đây để biết được liệu mình có mang thai ngoài tử cung hay không.

Chảy máu âm đạo: trong một số trường hợp, khi mang thai sẽ xuất hiện một chút máu hồng mặc dù không trong chu kỳ kinh nguyệt, đây được gọi là máu báo thai. Máu báo thai thường có màu hồng nhưng nhạt hơn máu kinh, thời gian xuất hiện cũng ngắn hơn thời gian hành kinh thông thường và thường ít gây đau bụng. Tuy nhiên, nếu có máu xuất hiện khi không trong kỳ kinh nhưng lại kéo dài, có màu đỏ sẫm thì chị em cần đi khám vì có thể đã mang thai ngoài tử cung.

Đau bụng: Đau bụng khi hành kinh là tình trạng khá phổ biến mà nhiều chị em gặp phải. Tuy nhiên, nếu cảm thấy đau nhói bụng dưới, hay đau giống táo bón, âm ỉ kéo dài, nhiều lúc đau dữ dội kèm theo chảy máu âm đạo thì cũng có thể là biểu hiện của mang thai ngoài tử cung. Mức độ đau nhiều hay ít tỉ lệ thuận với mức độ phát triển của bào thai.

Ngoài ra, mang thai ngoài tử cung còn gây đau nhức vai, chân tay bủn rủn, toát mồ hôi, hoa mắt chóng mặt, thậm chí là ngất xỉu. Ngay khi xuất hiện những dấu hiệu bất thường này mẹ cần đi khám ngay. Nếu là mang thai ngoài tử cung, càng để lâu càng nguy hiểm, đe dọa đến tính mạng của sản phụ do thai nhi phát triển to dần khiến túi thai bị vỡ gây chảy máu tràn vào ổ bụng.

Mang thai ngoài tử cung có nguy hiểm không?

Hầu hết các trường hợp mang thai ngoài tử cung sẽ không thể phát triển bình thường do không đủ không gian cho thai nhi phát triển và không có nhau thai cung cấp dinh dưỡng để nuôi thai. Ngoài ra, nếu không được phát hiện và can thiệp sớm, phôi thai to có thể gây vỡ vòi trứng. Khi thai ngoài tử cung bị vỡ sẽ gây nguy hiểm đến tính mạng của mẹ.

Vị trí mang thai ngoài tử cung thường gặp nhất là ở vòi trứng, có thể diễn tiến theo các hướng sau:

Vỡ vòi trứng gây chảy máu ồ ạt: Phôi thai phát triển trong khi kích thước vòi trứng có hạn nên sẽ không có đủ không gian để bao bọc bào thai. Phôi thai lớn dần, vòi trứng bị phồng lên, nếu không được phát hiện kịp thời sẽ bị vỡ, gây chảy máu ồ ạt vào ổ bụng, gây nguy hiểm cho tính mạng sản phụ do chảy máu quá nhiều.

Thai tự ngừng phát triển: Ở vòi trứng, phôi thai không có nhau thai nên không được cung cấp đủ dinh dưỡng như ở trong buồng tử cung. Theo thời gian phôi thai sẽ tự ngừng phát triển do không đủ nguồn dinh dưỡng. Mặc dù tình trạng này không gây nguy hiểm như vỡ vòi trứng, nhưng người bệnh cũng không được chủ quan mà cần theo dõi sát sao, cho đến khi thai ngừng phát triển hoàn toàn.

Sảy khối thai qua vòi trứng gây chảy máu vào ổ bụng: Khối thai làm tổ ở vòi trứng, dễ bị bong ra gây sảy khối thai và kéo theo tình trạng chảy máu. Nếu chỉ chảy máu nhẹ thì khối thai tự tiêu đi. Nếu chảy máu nhiều có thể gây ứ đọng máu tạo thành các khối tụ máu trong ổ bụng. Và nguy hiểm nhất là tình trạng chảy máu ồ ạt có thể đe dọa tính mạng người mẹ do mất máu quá nhiều.

Điều trị mang thai ngoài tử cung?

Tùy vào tình trạng và thời gian mang thai ngoài tử cung mà có biện pháp can thiệp thích hợp. Có 3 phương pháp điều trị thường được áp dụng là là phẫu thuật, dùng thuốc và theo dõi diễn tiến của phôi thai.

Phẫu thuật được chỉ định áp dụng cấp cứu ngay để cứu tính mạng sản phụ khi phôi thai đã vỡ hoặc gây chảy máu trong ổ bụng. Nếu khối thai chưa vỡ nhưng thai phát triển to, có nguy cơ bị vỡ thì cũng cần được phẫu thuật càng sớm càng tốt.

Khối thai có kích thước nhỏ, chưa vỡ nhưng vẫn phát triển thì nên ưu tiên dùng thuốc để ngừng lại hoặc phẫu thuật.

Trường hợp khối thai tự ngừng phát triển thì cần được theo dõi sát sao và tuân theo hướng dẫn của bác sĩ cho đến khi thai tự ngừng phát triển hoàn toàn.

Lê Khanh - Sông Cấm