Chuyên gia khuyến cáo những nguy cơ nhiễm độc/ngộ độc methanol trong cuộc sống và cách phòng tránh
Tên gọi của methanol: Nhiều khi methanol lại được gọi với các tên khác nhau dễ bị nhầm lẫn bỏ qua. Do đó bạn đọc cần nhận biết biết các tên gọi khác nhau của methanol có thể xuất hiện trên nhiều mặt hàng, vật dụng trong cuộc sống: Mê-thi-líc, Alcohol methylique, Methyl alcohol, Methyl hydrate, Methyl hydroxide, Wood alcohol, Wood spirit, CH3-OH. Methanol ở dạng lỏng trong suốt không màu (có khi được cho thêm chất màu để nhận dạng). Nguồn gốc methanol chủ yếu từ sản xuất công nghiệp.
Chúng ta có thể tiếp xúc với methanol ở những đâu? Methanol được dùng làm dung môi tẩy sơn, véc ni, trong sơn, dung môi công nghiệp, chất tẩy rửa, làm sạch, lau chùi, các loại nhiên liệu thay thế cho động cơ, làm nguyên liệu cho sản xuất nhiều hóa chất, sản phẩm khác nhau. Methanol là hóa chất rất độc, không được uống, tác dụng sát trùng cũng rất kém. Tuy nhiên, ở Việt Nam, do lượng hóa chất methanol nhiều lại chưa được kiểm soát tốt, dẫn tới lượng lớn hóa chất methanol bị “tuồn” ra ngoài, vào tay kẻ xấu hoặc nhiều nhà sản xuất không chính đáng đóng chai thành các loại rượu rởm, nhiều loại cồn sát trùng, cồn y tế rởm và có thể nhiều sản phẩm khác bị làm rởm, đã và đang gây tử vong, ngộ độc và di chứng nặng nề cho nhiều người và ảnh hưởng xấu đến công tác khám chữa bệnh cho người dân.
Bác sĩ Nguyên đánh giá mức độ tổn thương não của bệnh nhân ngộ độc methanol
Thực tế, methanol là hóa chất được sử dụng rất rộng rãi trong đời sống, từ công nghiệp đến gia dụng, từ sản phẩm chính thức đến các sản phẩm phi pháp, sản phẩm rởm. Do lượng hóa chất cồn công nghiệp methanol rất nhiều, được bán với giá rất rẻ nên cồn methanol rất dễ bị kẻ xấu dùng thay cho ethanol, dẫn tới nhiều sản phẩm ethanol có nguy cơ bị làm giả (thay vì chứa ethanol, nay lại bị thay bằng methanol) và gây ngộ độc/nhiễm độc cho người sử dụng. Do đó, người dân, người sản xuất cần hết sức cảnh giác và các cơ quan chức năng cũng cần tăng cường kiểm soát.
Cách thức methanol xâm nhập vào cơ thể: Methanol ở dạng lỏng, được hấp thu và gây ngộ độc dễ dàng qua đường tiêu hóa (chủ yếu do uống phải rượu rởm, cồn sát trùng rởm) và qua da (do tiếp xúc trực tiếp với dung dịch cồn sát trùng trên da hoặc dùng cồn rởm chứa methanol để sát trùng trên diện da rộng hoặc nhiều lần) hoặc qua đường hô hấp (do hít phải hơi, không khí chứa cồn methanol với nồng độ vượt ngưỡng cho phép). Do methanol được cơ thể chuyển hóa và thải trừ chậm, gây ngộ độc cũng chậm nên khi tiếp xúc mức độ ít nhưng kéo dài hoặc lặp lại (hay gặp trong lao động) sẽ tích lũy dần và gây ngộ độc nhiều ngày sau. Hoặc người có thể tiếp xúc với methanol liều cao một lần nhưng không biết và tới 1-2 ngày sau mới biểu hiện nhiễm độc.
Biểu hiện nhiễm độc của methanol: Ngộ độc/nhiễm độc cấp tính: mờ mắt, giảm thị lực, mù, đau đầu, buồn nôn, nôn, rối loạn ý thức, hôn mê, co giật, tổn thương não, nhiễm toan chuyển hóa, sốc, tổn thương đa tạng, tử vong hoặc di chứng mù mắt, giảm thị lực, hôn mê, rối loạn vận động,…Ngộ độc/nhiễm độc mạn tính: đau đầu, chóng mặt, choáng váng, mất ngủ, viêm kết mạc, nhìn mờ, mù. Trên thai nhi: các nghiên cứu trên động vật cho thấy methanol có thể gây dị tật trên xương, tim mạch, tiết niệu và thần kinh trung ương.
Cách phát hiện nhiễm độc/ngộ độc methanol: các biểu hiện ngộ độc thường là muộn nên người dân cần chủ động đi khám khi có nghi ngờ. Người lao động tiếp xúc với methanol cần được khám sức khỏe thường xuyên, trong đó bắt buộc khám đánh giá kỹ về mắt và thần kinh trung ương.
Cách phòng tránh nhiễm độc/ngộ độc methanol:
- Các cơ quan quản lý: có các biện pháp kiểm soát chặt chẽ hóa chất cồn công nghiệp methanol, tránh rơi vào tay kẻ xấu để tạo ra các sản phẩm rởm, không an toàn. Tăng cường công tác quản lý về an toàn lao động. Các sản phẩm chứa methanol cần phải có nhãn mác cảnh báo rõ ràng về tên gọi, thành phần cụ thể, tác hại với sức khỏe, biện pháp phòng tránh, đảm bảo an toàn khi sử dụng và các sơ cấp cứu.
- Người sử dụng các sản phẩm methanol:
+ Tuân theo đúng các hướng dẫn sử dụng và bảo quản an toàn, đảm bảo điều kiện lao động sản xuất an toàn.
+ Methanol xâm nhập vào cơ thể dễ dàng qua da, đường hô hấp, tiêu hóa. Tất cả các loại khẩu trang, mặt nạ phòng độc đơn thuần, găng tay thấm nước đều không có tác dụng ngăn cản hoặc lọc được methanol. Người sử dụng có thể đi găng nhựa/cao su kín ngăn methanol hấp thu qua da nhưng vẫn có thể hít phải methanol qua đường hô hấp. Trong môi trường không khí nhiễm methanol mức độ nguy cơ ảnh hưởng sử khỏe, chỉ có trang phục phòng hộ (quần áo liền mũ, găng và giầy/ủng) kín hoàn toàn kết hợp hệ thống cung cấp dưỡng khí độc lập bao gồm mặt nạ phòng độc kín được kết nối với nguồn dưỡng khí được bơm từ bên ngoài mới có thể đảm bảo an toàn cho người lao động.
Trong điều kiện ở Việt Nam hiện nay, luôn cảnh giác với tất cả các loại cồn, các sản phẩm được cho là ethanol hoặc gắn nhãn mác là ethanol, vì các sản phẩm này rất dễ có nguy cơ bị làm giả và có chứa methanol.
TS.BS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai
- Sản phẩm vì sức khỏe
-
CEO Trần Thị Thu Vân: Tấm gương phụ nữ thành công, hiện đại và lan tỏa giá trị cộng đồng
CEO Trần Thị Thu Vân được biết đến là một tấm gương điển hình của hình mẫu người phụ nữ hiện đại, không ngừng phát triển bản thân và trao đi những giá trị tích cực hướng đến cộng đồng. Phóng viên Tạp chí Sức Khỏe Cộng Đồng đã có cơ hội phỏng vấn cùng CEO Trần Thị Thu Vân về chuyện đời chuyện nghề qua bài viết dưới đây.May 6 at 4:27 pm -
Thanh Hóa: Phòng khám Đa khoa Hồng Phát nâng cao chất lượng khám chữa bệnh
Có đội ngũ y, bác sĩ giỏi, trang thiết bị đạt chuẩn, phương pháp điều trị chất lượng, chi phí hợp lý,… là những tiêu chí hàng đầu của một cơ sở khám chữa bệnh uy tín. Tại thị xã Bỉm Sơn, Phòng Khám Đa Khoa Hồng Phát là một trong những cơ sở y tế hội tụ đầy đủ những tiêu chí trên, thậm chí còn nhiều hơn thế nữa.May 4 at 3:13 pm -
Đánh giá và phản hồi từ người sử dụng thực tế về kết quả và trải nghiệm khi sử dụng sản phẩm HMPF
Sản phẩm HMPF Complex 2M là sản phẩm giúp điều trị tình trạng hói đầu, rụng tóc ở cả nam và nữ đến từ thương hiệu mỹ phẩm BNV Biolab, được sản xuất trực tiếp từ Hoa Kỳ. Sử dụng công nghệ độc quyền MPF – Multi Peptide Factor tiên tiến hàng đầu hiện nay, HMPF được các chuyên gia khuyên dùng và áp dụng cho trường hợp rụng tóc khó chữa.May 4 at 7:50 am -
DVA GROUP - Lan toả tinh thần hiến máu tình nguyện vì cộng đồng
Tiếp nối sứ mệnh “Chăm sóc con người, chia sẻ tri thức, tạo dựng giá trị cho cộng đồng và xã hội”, ngày 3/5 DVA GROUP cùng Đa khoa Phương Nam, Hội Chữ thập đỏ tỉnh Lâm Đồng và Bệnh viện Đa khoa Lâm Đồng phối hợp tổ chức sự kiện hiến máu tình nguyện, bổ sung nguồn máu dự trữ phục vụ công tác cấp cứu.May 4 at 7:46 am