Công nghệ phẫu thuật Phaco - khắc phục nhược điểm điều trị đục thủy tinh thể

Thủy tinh thể là gì? Nguyên nhân dẫn đến đục thủy tinh thể

Theo thông tin từ BS.CKII Nguyễn Thị Diễm Uyên - Trưởng Khoa Tổng hợp Bệnh viên Mắt TPHCM cho biết, thủy tinh thể là một thấu kính hội tụ 2 mặt lồi nằm sau mống mắt có chức năng điều tiết mắt để cho ánh sáng đi qua hội tụ tại võng mạc giúp hình ảnh nhìn thấy trở nên rõ nét. Thủy tinh thể được cấu tạo bởi nước và những sợi protein, sắp xếp theo một trật tự nhất định để đạt được độ trong suốt, giúp cho hình ảnh từ bên ngoài đi qua thủy tinh thể và đến võng mạc một cách dễ dàng.

Dưới tác động của các yếu tố bên ngoài như thời gian, môi trường, hóa chất và các chất gây hại bên trong cơ thể khiến cho cấu trúc protein này bị xáo trộn hoặc cô đặc lại, tạo nên những đám mờ bên trong thủy tinh thể làm cản trở ánh sáng đi qua khiến thị lực suy giảm gây ra hiện tượng đục thủy tinh thể (đục nhân mắt, cườm khô, cườm đá). Ngoài ra, đục thủy tinh thể còn dẫn đến một số biến chứng nguy hiểm như tăng nhãn áp dẫn đến mù lòa vĩnh viễn.

“Trong giai đoạn đầu của bệnh có hiện tượng giả cận khiến nhiều người bệnh thấy rõ hơn khi nhìn gần. Tuy nhiên, sau một thời gian bệnh nặng hơn thì nhìn xa và gần đều mờ. Vì vậy người bệnh cũng nên hết sức lưu ý đến thăm khám tại bệnh viện nếu cảm thấy bị mờ hay bị chói sáng, vì mờ là yếu tố nhận biết đầu tiên của bệnh đục thủy tinh thể”, BS.CKII Nguyễn Thị Diễm Uyên cho biết.

Cũng theo BS.CKII Nguyễn Thị Diễm Uyên, nguyên nhân chủ yếu gây bệnh đục thủy tinh thể là do sự lão hóa tự nhiên của cơ thể. Phần lớn người trên 65 tuổi sẽ bị đục thủy tinh thể. Ngoài ra, có những trường hợp bị đục thủy tinh thể bẩm sinh do rối loạn di truyền, biến chứng của bệnh lý toàn thân, rối loạn chuyển hóa,…Vài nguyên nhân khác như bị chấn thương trên mắt, sử dụng thuốc có chứa corticoid,...

Bên cạnh đó, những yếu tố khác như tiếp xúc nhiều với ánh sáng xanh từ thiết bị điện tử, tia cực tím, những tia sáng độc hại trong ánh sáng mặt trời, chế độ ăn uống sinh hoạt không lành mạnh, thiếu hụt chất dinh dưỡng cho mắt,… cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh đục thủy tinh thể đặc biệt là ở người trẻ.

Điều trị đục thủy tinh thể bằng phương pháp hiện đại

Theo BS.CKII Nguyễn Thị Diễm Uyên cho biết, mổ đục thủy tinh thể đã có từ rất lâu, xuất hiện đầu tiên là phương pháp phẫu thuật đục thủy tinh thể trong bao. Đối với phương pháp này bác sĩ sẽ lấy nguyên khối thủy tinh thể lớn ra ngoài qua đường rạch trực tiếp ở trên giác mạc. Thời gian hồi phục sẽ kéo dài rất lâu và gây ra những biến chứng nguy hiểm như xuất huyết tống, phù hoàng điểm, bong võng mạc,… Sau khi phẫu thuật, người bệnh phải đeo một cái kính dày ở bên ngoài.

Kế đến là phương pháp mổ ngoài bao, bác sĩ chỉ lấy nhân thủy tinh thể, để lại vỏ bao và đặt thủy tinh thể nhân tạo vào. Với phương pháp này người bệnh không cần phải đeo kính ở bên ngoài. Hạn chế của phương pháp này là vết mổ khá dài, khoảng 9mm ngang bằng với đường kính của thủy tinh thể và được rạch trực tiếp lên củng mạc; Thời gian hồi phục lâu, dễ bị đau sau mổ,…

Phẫu thuật Phaco hiện nay là phương pháp hiện đại và phổ biến nhất. Các bác sĩ sẽ chỉ rạch một đường rất nhỏ khoảng từ 2 – 3 mm ở vùng rìa giác mạc. Sau đó, dùng một đầu dò nhỏ phát ra tần số của sóng siêu âm đưa vào trong tán nhuyễn thủy tinh thể bị đục và hút ra ngoài. Tiếp đó, sẽ đặt một thủy tinh thể nhân tạo mới vào thay thủy tinh thể vừa lấy ra.

Đây là phương pháp phẫu thuật sử dụng kỹ thuật hiện đại, an toàn, giảm các biến chứng, giúp người bệnh hồi phục nhanh chóng. Cùng với những ưu điểm như thời gian phẫu thuật nhanh chỉ trong khoảng 5 – 10 phút, phẫu thuật không gây đau, không chảy máu, người bệnh có thể được xuất viện trong ngày,…

Bên cạnh đó, BS.CKII Nguyễn Thị Diễm Uyên cũng đưa ra một số lời khuyên về cách chăm sóc dành cho người bệnh sau khi phẫu thuật, tuyệt đối tuân thủ lời dặn của bác sĩ, sử dụng thuốc và vệ sinh mắt hợp lý, tái khám theo hẹn. Có thể tập thể dục, tập dưỡng sinh nhẹ nhàng, tránh để nước vào mắt trong vòng 1 tháng.

“Mặc dù Phaco được đánh giá là phương pháp an toàn và hiệu quả nhưng cũng có số ít trường hợp gặp phải biến chứng ngoài ý muốn vì thế cần tuân thủ đúng theo hướng dẫn của bác sĩ. Sau phẫu thuật nếu xuất hiện các dấu hiệu bất thường cần đến ngay bệnh viện. Người bệnh cũng nên thường xuyên tái khám định kỳ mỗi 3 – 6 tháng để bác sĩ kiểm tra và phát hiện những bệnh lý đi kèm”, BS.CKII Nguyễn Thị Diễm Uyên khuyến cáo.

Hiện nay, để hỗ trợ người bệnh sau quá trình phẫu thuật điều trị đục thủy tinh thể bằng phương pháp Phaco Bệnh viện mắt TPHCM sẽ in kèm một mã QR trong giấy ra viện. Khi quét mã sẽ xuất hiện video hướng dẫn giúp người bệnh có thể chăm sóc mắt đúng cách tại nhà sau khi phẫu thuật.

Cao Ánh - Ngọc Nguyễn