Cua mặt quỷ là gì? Loại cua này độc như thế khi chỉ cần ăn 2 càng có thể gây chết người?

Cua mặt quỷ độc như thế nào?

Mới đây nhất, bệnh nhân Đ.V.C. (46 tuổi, trú tại Tĩnh Gia, Thanh Hóa) làm nghề đi biển. Vào khoảng 2h ngày 27/3, bệnh nhân có ăn 1- 4 con cua đã được luộc chín (người dân địa phương gọi loài cua này là còng chữ thập). Sau ăn khoảng 2h, bệnh nhân thấy mệt kèm buồn nôn, nôn nhiều và tê bì miệng, lưỡi, chân tay. Bệnh nhân được đưa vào bờ và đến cấp cứu tại Bệnh viện đa khoa Hợp Lực Tĩnh Gia trong tình trạng nói khó, yếu nhẹ tứ chi. Sau khi vào viện cấp cứu, các bác sĩ xác định bệnh nhân bị ngộ độc do ăn phải cua mặt quỷ.

Trước đó, nam bệnh nhân 34 tuổi cũng được cứu sống tại Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ đã hoàn toàn tê liệt thần kinh, tê liệt chân tay, suy hô hấp chỉ sau khoảng 10 phút kể từ lúc ăn 2 càng cua mặt quỷ.

Tại sao loại cua này lại độc đến thế?

Theo Viện Hải dương học Nha Trang, cua mặt quỷ có phần vỏ ngực rộng nhất khoảng gần 90 mm, dài khoảng 55 mm, kích thước cua nhỏ gọn trong lòng bàn tay. Trên mai của có nhiều u lồi dẹt ở ngoài vỏ và màu sắc bắt mắt không giống các loài cua biển thực phẩm.

Đây là loài thường trú ngụ dưới rạn san hô, có đặc điểm nhận dạng bên ngoài khá tương đồng với màu san hô biển nên rất khó nhận ra. Cua mặt quỷ cũng được xem là loài cua có độc tố cao nhất trong số các loài cua biển.

Theo TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết thêm: Ở Việt Nam, hiện có ít nhất 3 loại cua biển độc được biết tới là cua mặt quỷ (tên khoa học là Zosimus aeneus); cua hạt (Platypodia granulosa) và cua Florida (Atergastis floridus), được phân bố ở các vùng biển của miền Trung, Nha Trang và một số vùng khác.

Theo đó, cua mặt quỷ, tên khoa học Zosimus aeneus, là một loài cua biển. Đây là một trong những loài cua độc, cơ thể chúng có chứa một số loại độc tố ảnh hưởng thần kinh như neurotoxin, tetrodotoxin và saxitoxin. 

Chất độc của cua mặt quỷ hình thành do nguồn thức ăn chính là các loại tảo trong rạn san hô. Sau đó tích tụ chủ yếu trong thịt, trứng và nhiều nhất là trong thịt càng và chân. Ngoài chất độc Saxitonin, cua mặt quỷ còn có thêm hai chất độc khác là Neurotoxin và Tetrodotoxin, tương tự như chất độc trong cá nóc. Các độc tố này đều có độc tính mạnh, tác động trực tiếp tới hệ thần kinh, ức chế hô hấp.

Hiện chất độc Saxitonin trong cua mặt quỷ vẫn chưa có thuốc giải độc. Người trúng độc nếu không được cấp cứu kịp thời, nguy cơ tử vong rất cao.

Cách xử trí khi ăn phải cua mặt quỷ

Cua biển rất giàu giá trị dinh dưỡng. Theo nghiên cứu của các chuyên giá trong 100g thịt cua biển có chứa đến 500mg-1000mg chất béo với hàm hượng lớn là omega 3. Đồng thời, trong thịt cua có chứa một lượng lớn vitamin nhóm B, giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, hỗ trợ tái tạo tạo các tế bào hồng cầu cũng như đẩy nhanh quá trình trao đổi chất của các axit amin. Chỉ cần ăn 1 con cua biển 1 ngày đã có thể cung cấp cho cơ thể bạn hơn 100% nhu cầu vitamin B12 cần thiết.

Trong cua biển còn chứa nhiều Protein và chất khoáng rất cần thiết cho sự phát triển của hệ dẫn truyền thần kinh.

Tuy nhiên, cùng là cua biển nhưng cua mặt quỷ lại mang đến chết chóc cho con người chưa không có lợi về mặt dinh dưỡng do các chất kịch độc đã nêu. Nếu ăn phải cua mặt quỷ, chúng ta cần phải nhanh trí xử lý để tránh đối diện với hiểm nguy đến tính mạng.

Theo các chuyên gia của Viện hải dương học Nha Trang: khi ăn phải cua mặt quỷ đầu tiên phải tìm mọi cách để nôn toàn bộ thịt cua đã ăn ra, uống thật nhiều nước để làm loãng chất độc, kéo dài thời gian hấp thu và dễ dàng nôn chất độc ra.

Nên sử dụng bột than hoạt tính pha với nước để hút các chất độc của cua trong dạ dày. Đến ngay bệnh viện gần nhất để được các bác sĩ có chuyên môn hỗ trợ, cấp cứu kịp thời để không bị ảnh hưởng đến tính mạng.