Giấc ngủ chuẩn theo độ tuổi, trẻ nhỏ cần ngủ bao nhiêu là đủ?

Nhu cầu ngủ của trẻ thay đổi theo từng giai đoạn phát triển. Việc nắm rõ đặc điểm này sẽ giúp cha mẹ xây dựng nền tảng sức khỏe vững chắc, hỗ trợ con phát triển thể chất, trí tuệ và cảm xúc một cách hài hòa.

Trẻ sơ sinh (0 – 3 tháng tuổi)

Trong những tháng đầu đời, trẻ sơ sinh dành phần lớn thời gian trong ngày để ngủ. Theo khuyến nghị của Tổ chức Giấc ngủ Quốc gia Hoa Kỳ (NSF), trẻ từ 0–3 tháng tuổi cần ngủ từ 14 đến 17 giờ mỗi ngày.

Tuy nhiên, giấc ngủ ở giai đoạn này thường ngắt quãng và chia thành nhiều đợt ngắn cả ban ngày lẫn ban đêm, do bé chưa hình thành khả năng phân biệt giữa ngày và đêm. Vì vậy, cha mẹ cần tinh ý nhận biết các dấu hiệu buồn ngủ sớm như ngáp, dụi mắt hoặc trở nên cáu kỉnh, để hỗ trợ bé vào giấc ngủ đúng lúc và tự nhiên nhất.

Trẻ từ 4 – 11 tháng tuổi

Khi bước sang giai đoạn này, nhu cầu ngủ của bé giảm nhẹ, còn khoảng 12 – 16 giờ mỗi ngày, bao gồm cả giấc ngủ ban đêm và các giấc ngủ ngắn ban ngày.

Điểm thay đổi rõ rệt là bé bắt đầu có thể ngủ kéo dài hơn vào ban đêm, thường từ 6 đến 8 tiếng hoặc hơn. Ban ngày, bé vẫn cần 1–2 giấc ngủ ngắn, mỗi giấc kéo dài khoảng 2 – 3 tiếng.

Trẻ từ 1 – 2 tuổi

Ở giai đoạn trẻ mới biết đi, nhu cầu ngủ thường duy trì ổn định ở mức 11 – 14 giờ mỗi ngày, bao gồm cả giấc ngủ đêm và giấc trưa. Phần lớn trẻ trong độ tuổi này có thể ngủ liền mạch từ 10 – 12 giờ vào ban đêm, kèm theo một giấc ngủ trưa kéo dài khoảng 1 – 2 giờ, vẫn giữ vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển toàn diện.

Đáng chú ý, một nghiên cứu đăng trên Tạp chí Nội tiết Lâm sàng và Chuyển hóa (Mỹ) năm 2024 cho thấy, giấc ngủ chất lượng trong giai đoạn này không chỉ hỗ trợ tăng trưởng chiều cao và cân nặng, mà còn có ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng học tập, ghi nhớ và phát triển ngôn ngữ của trẻ.

Trẻ từ 3 – 5 tuổi

Ở giai đoạn này, trẻ rất hiếu kỳ và ham khám phá thế giới xung quanh, nên dễ bị kích thích quá mức. Tuy nhiên, sự kích thích liên tục từ môi trường có thể làm gián đoạn nhịp sinh học và ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Thời gian ngủ lý tưởng cho trẻ trong độ tuổi này là từ 10 – 13 giờ mỗi ngày, bao gồm cả giấc ngủ trưa.

Đặc biệt, việc tiếp xúc với ánh sáng xanh từ màn hình điện thoại, tivi hoặc máy tính bảng vào buổi tối có thể ức chế quá trình sản xuất melatonin, một loại hormone điều hòa giấc ngủ khiến trẻ khó chìm vào giấc ngủ và ngủ không sâu. Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP) khuyến nghị cha mẹ nên hạn chế cho trẻ tiếp xúc với các thiết bị điện tử (điện thoại, máy tính bảng, TV) ít nhất 30 phút trước giờ ngủ.

Ánh sáng xanh từ màn hình khiến trẻ khó đi vào giấc ngủ ( Ảnh minh họa)

Trẻ từ 6 – 13 tuổi

Khi bước vào tuổi đi học, trẻ bắt đầu đối mặt với lịch trình học tập và sinh hoạt dày đặc hơn. Nhu cầu ngủ trung bình trong giai đoạn này giảm xuống còn khoảng 9 – 12 giờ mỗi đêm.

Tuy nhiên, áp lực học hành và thói quen giải trí trước khi ngủ như xem màn hình hay chơi game dễ khiến trẻ ngủ muộn. Duy trì thời gian ngủ hợp lý và đều đặn không chỉ giúp trẻ nâng cao khả năng tập trung, ghi nhớ và học tập hiệu quả, mà còn hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch và phát triển toàn diện về thể chất lẫn tinh thần.

Thanh thiếu niên từ 14 – 17 tuổi

Trong giai đoạn dậy thì, thanh thiếu niên trải qua nhiều thay đổi mạnh mẽ cả về thể chất lẫn tâm lý. Ở độ tuổi này, nhu cầu ngủ trung bình là khoảng 8 – 10 giờ mỗi ngày.

Tuy nhiên, đây cũng là nhóm tuổi dễ rơi vào tình trạng thiếu ngủ nhất do áp lực học hành, thi cử, hoạt động xã hội và đặc biệt là thói quen sử dụng thiết bị điện tử vào ban đêm. Thiếu ngủ kéo dài có thể gây ra hàng loạt vấn đề như mệt mỏi thường xuyên, suy giảm khả năng tập trung, dễ cáu gắt, tăng nguy cơ tai nạn, béo phì và trầm cảm.

Có thể nói, việc hình thành thói quen ngủ đúng giờ, đủ giấc và tạo môi trường ngủ yên tĩnh, thoáng mát là yếu tố quan trọng để trẻ luôn khỏe mạnh, tỉnh táo và tràn đầy năng lượng mỗi ngày.

Khả Bích (Tổng hợp)