Mẹo đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm trong mùa đông

Giữ thực phẩm ở nhiệt độ thích hợp

Nhiệt độ đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát sự phát triển của vi khuẩn trong thực phẩm. Dưới đây là những nguyên tắc cơ bản để giữ thực phẩm ở nhiệt độ an toàn, đảm bảo sức khỏe cho bạn và gia đình:

Nhiệt độ "vùng nguy hiểm" cần tránh

Vi khuẩn gây ngộ độc thực phẩm phát triển mạnh nhất trong khoảng nhiệt độ từ 5°C đến 60°C.

Tránh để thực phẩm ở nhiệt độ phòng quá 2 giờ, đặc biệt là các loại thực phẩm dễ hỏng như thịt, cá, sữa và các món đã nấu chín.

Giữ thực phẩm nóng trên 60°C

Các món ăn đã nấu chín cần được giữ nóng ở nhiệt độ trên 60°C nếu chưa sử dụng ngay.

Sử dụng thiết bị như nồi hâm nóng, máy giữ nhiệt hoặc lò nướng để duy trì nhiệt độ an toàn cho món ăn.

Bảo quản thực phẩm lạnh dưới 5°C

Thực phẩm tươi sống, thực phẩm nấu sẵn và đồ uống cần được lưu trữ trong tủ lạnh ở nhiệt độ dưới 5°C.

Đảm bảo tủ lạnh của bạn luôn hoạt động ổn định và không quá tải để nhiệt độ được duy trì đồng đều.

Rã đông thực phẩm đúng cách

Trong tủ lạnh: Đây là cách rã đông an toàn nhất, vì nhiệt độ lạnh sẽ giữ thực phẩm khỏi "vùng nguy hiểm".

Bằng nước lạnh: Đặt thực phẩm vào túi kín và ngâm trong nước lạnh, thay nước thường xuyên để duy trì nhiệt độ thấp.

Bằng lò vi sóng: Rã đông nhanh chóng nhưng cần nấu ngay sau đó.

Đông lạnh thực phẩm dưới -18°C

Các loại thực phẩm đông lạnh cần được bảo quản ở nhiệt độ dưới -18°C để ngăn chặn vi khuẩn phát triển và duy trì chất lượng thực phẩm.

Đóng gói thực phẩm kín để tránh hiện tượng "cháy đông" (freezer burn) làm giảm hương vị và giá trị dinh dưỡng.

Đo nhiệt độ thực phẩm chính xác

Sử dụng nhiệt kế thực phẩm để đo nhiệt độ bên trong các món ăn, đặc biệt là các món như thịt nướng, gà quay hoặc các món hầm.

Nhiệt độ an toàn cho từng loại thực phẩm:

Gia cầm: 74°C

Thịt đỏ (bò, lợn): 63°C

Cá và hải sản: 63°C

Không tái đông thực phẩm đã rã đông

Thực phẩm đã rã đông một lần không nên được làm đông lại, vì điều này có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn sinh sôi.

Kiểm tra và bảo trì tủ lạnh, tủ đông thường xuyên

Đảm bảo rằng nhiệt độ trong tủ luôn được duy trì ổn định và kiểm tra nhiệt kế tủ lạnh định kỳ.

Làm sạch tủ lạnh để loại bỏ thực phẩm hỏng hoặc có nguy cơ gây nhiễm khuẩn.

Nấu chín kỹ và đúng nhiệt độ

Nấu chín thực phẩm đúng cách không chỉ giúp món ăn thơm ngon mà còn ngăn chặn nguy cơ ngộ độc thực phẩm từ các vi khuẩn, ký sinh trùng hay virus còn sót lại. Dưới đây là những nguyên tắc cần lưu ý để đảm bảo an toàn:

Hiểu về tầm quan trọng của nhiệt độ nấu chín

Vi khuẩn như Salmonella, E. coli và Listeria thường tồn tại trong thực phẩm sống, đặc biệt là thịt, gia cầm và hải sản.

Khi nấu chín thực phẩm đến nhiệt độ thích hợp, vi khuẩn sẽ bị tiêu diệt, đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Sử dụng nhiệt kế thực phẩm

Dùng nhiệt kế thực phẩm để đo chính xác nhiệt độ bên trong thực phẩm thay vì chỉ ước lượng bằng mắt thường.

Đặt nhiệt kế ở phần dày nhất của thực phẩm, tránh gần xương, mỡ hoặc da để có kết quả chính xác.

Nhiệt độ an toàn tối thiểu cho từng loại thực phẩm:

Gia cầm (gà, vịt, ngan): 74°C

Thịt đỏ (bò, lợn, cừu): 63°C

Thịt băm, thịt xay: 71°C

Cá và hải sản: 63°C

Trứng và các món từ trứng: Đảm bảo lòng đỏ và lòng trắng đều chín kỹ, không còn lỏng.

Nấu đều và chín kỹ tất cả các phần

Thực phẩm như thịt gà hoặc cá cần được nấu chín đều cả bên trong lẫn bên ngoài. Không nên để phần thịt bên trong còn đỏ hoặc tái.

Đối với các món nướng, quay, hãy trở đều để thực phẩm chín đồng đều.

Đảm bảo nhiệt độ khi hâm nóng thực phẩm

Thực phẩm đã nấu chín nhưng được hâm nóng lại cần đạt nhiệt độ tối thiểu 74°C trước khi sử dụng. Điều này giúp tiêu diệt vi khuẩn có thể sinh sôi trong quá trình lưu trữ.

Nấu ngay sau khi rã đông

Thực phẩm đông lạnh cần được nấu ngay sau khi rã đông để tránh vi khuẩn phát triển.

Không rã đông thực phẩm ở nhiệt độ phòng và sau đó để lâu trước khi nấu.

Không ăn thực phẩm tái hoặc sống

Hạn chế ăn thịt tái, cá sống, sushi, sashimi hoặc các món gỏi, trứng sống nếu bạn không chắc chắn về nguồn gốc thực phẩm.

Các món như bò tái, lòng, dạ dày nên được chế biến kỹ, đặc biệt trong mùa đông hoặc khi hệ miễn dịch yếu.

Chú ý khi nấu các món ăn nhiều thành phần

Đối với các món hầm, súp hoặc nướng, cần đảm bảo tất cả nguyên liệu trong món ăn đều được nấu chín kỹ.

Kiểm tra nhiệt độ của từng phần nguyên liệu nếu cần.

Tránh ăn thức ăn còn nguội lạnh bên trong

Nếu món ăn bị nguội trong quá trình chờ dùng, hãy hâm nóng lại để đạt nhiệt độ an toàn (trên 74°C).

Chọn thiết bị nấu phù hợp

Sử dụng các loại nồi, chảo, và lò nướng phù hợp để đảm bảo thực phẩm được nấu chín đều.

Đối với món nướng, hãy kiểm tra độ chín kỹ trước khi ăn, tránh chỉ dựa vào màu sắc bên ngoài.

Chú ý vệ sinh dụng cụ nhà bếp

Vệ sinh dụng cụ nhà bếp là một bước quan trọng để đảm bảo an toàn thực phẩm, ngăn ngừa vi khuẩn gây bệnh lây lan và duy trì môi trường nấu ăn sạch sẽ. Dưới đây là những điều cần lưu ý khi vệ sinh dụng cụ nhà bếp:

- Rửa sạch dụng cụ ngay sau khi sử dụng

- Sử dụng nước ấm và chất tẩy rửa

- Dùng thớt riêng cho thực phẩm sống và chin

- Vệ sinh các dụng cụ ít được chú ý như: Khăn lau bếp và miếng rửa chén, máy xay, máy ép, kệ dao, ngăn kéo

- Sử dụng dung dịch khử trùng định kỳ

- Đảm bảo dụng cụ khô ráo trước khi cất giữ

- Định kỳ vệ sinh các thiết bị lớn như: Tủ lạnh, lò vi sóng, lò nướng, máy rửa chén

- Thay thế dụng cụ cũ, hỏng

- Rửa tay sạch trước và sau khi vệ sinh dụng cụ

- Duy trì thói quen vệ sinh đều đặn: Hãy biến việc vệ sinh dụng cụ nhà bếp thành thói quen hàng ngày để tạo môi trường nấu ăn an toàn và sạch sẽ.

Rửa sạch rau củ và trái cây

Mặc dù mùa đông có thể giảm nguy cơ vi khuẩn trong rau củ, nhưng bụi bẩn và hóa chất vẫn còn. Rửa kỹ dưới vòi nước sạch trước khi chế biến.

Có thể ngâm rau củ trong nước muối loãng hoặc dung dịch vệ sinh chuyên dụng trước khi dùng.

Đảm bảo thực phẩm đóng gói còn hạn sử dụng

Kiểm tra ngày sản xuất và hạn sử dụng trước khi mua và sử dụng.

Bảo quản thực phẩm theo hướng dẫn trên bao bì, đặc biệt với sản phẩm đông lạnh và sữa.

Xử lý thực phẩm thừa đúng cách

Đậy kín thực phẩm thừa và bảo quản trong tủ lạnh trong vòng 2 giờ sau bữa ăn.

Tiêu thụ thực phẩm thừa trong 3-4 ngày hoặc làm đông nếu muốn giữ lâu hơn.

Hạn chế ăn đồ sống hoặc tái

Trong thời tiết lạnh, vi khuẩn có thể tồn tại lâu hơn trong các món ăn chưa nấu chín. Hạn chế ăn đồ sống như sushi, thịt tái hoặc gỏi cá.

Uống nước ấm và đảm bảo vệ sinh đồ uống

Trong mùa đông, vi khuẩn có thể phát triển trong các bình đựng nước không vệ sinh. Rửa sạch và khử trùng thường xuyên các dụng cụ đựng nước, bình giữ nhiệt.

Hãy uống nước đun sôi hoặc nước lọc để đảm bảo an toàn.

Chọn nguyên liệu tươi, chất lượng cao

Mua thực phẩm từ những nguồn uy tín để đảm bảo độ tươi ngon.

Tránh mua thực phẩm có dấu hiệu hỏng, đông đá quá lâu hoặc bị biến màu.

Việc giữ gìn vệ sinh và an toàn thực phẩm trong mùa đông không chỉ bảo vệ sức khỏe của bạn mà còn giúp bữa ăn gia đình thêm ngon miệng và trọn vẹn. Hãy áp dụng những mẹo trên để có một mùa đông an lành và khỏe mạnh!

Tình Vũ