Nắng nóng và ngộ độc thực phẩm: Mối nguy tiềm ẩn bạn không thể lơ là

Thiếu nước trầm trọng kèm theo rối loạn muối điện giải

Mùa hè là thời điểm nhiều người dễ bị ngộ độc thực phẩm do ăn phải đồ ăn ôi thiu như bún, phở để lâu, rau sống chưa được rửa kỹ, hoặc các món chế biến sẵn không được bảo quản lạnh đúng cách. Những loại thực phẩm này rất dễ nhiễm các loại vi khuẩn nguy hiểm như E.coli (gây tiêu chảy), Salmonella (thường có trong trứng, thịt sống) và Campylobacter (phổ biến trong thịt gà sống). Các vi khuẩn này có thể gây ra tiêu chảy cấp, nôn mửa liên tục và suy kiệt nhanh chóng.

Trong thời tiết oi bức, cơ thể vốn đã mất nước qua mồ hôi. Nếu cùng lúc bị tiêu chảy, nôn ói kéo dài, lượng nước và chất điện giải mất đi có thể vượt quá khả năng bù đắp. Hệ quả là người bệnh có thể bị tụt huyết áp, chóng mặt, tim đập nhanh, mệt lả và thậm chí mất ý thức. Nếu không được cấp cứu kịp thời bằng bù nước và điện giải, tình trạng này có thể dẫn đến sốc tuần hoàn, hôn mê và tử vong.

Mất nước gây nhiều biến chứng nguy hiểm (Ảnh minh họa) 

Nguy cơ nhiễm khuẩn huyết tăng cao trong mùa hè

Ngộ độc thực phẩm vào mùa nóng không chỉ gây rối loạn tiêu hóa mà còn có thể dẫn đến nhiễm khuẩn huyết, một biến chứng nguy hiểm, đe dọa tính mạng. Việc tiêu thụ thực phẩm nhiễm khuẩn như thịt sống, trứng sống, hải sản để lâu hoặc rau sống rửa không sạch có thể đưa vi khuẩn như Salmonella (gây thương hàn, nhiễm trùng máu) hoặc Listeria (thường có trong sữa, phô mai chưa tiệt trùng) vào cơ thể.

Sau khi xâm nhập vào đường tiêu hóa, vi khuẩn có thể xuyên qua niêm mạc ruột và đi vào máu, gây nhiễm trùng toàn thân. Người bệnh có biểu hiện sốt cao, rét run, huyết áp tụt, thở nhanh, rối loạn ý thức. Nếu không được điều trị kịp thời bằng kháng sinh, tình trạng có thể tiến triển thành suy đa cơ quan và dẫn đến tử vong.

Biến chứng của nhiễm khuẩn huyết cần được cấp cứu ngay để tránh suy đa cơ quan (Ảnh minh họa) 

Suy thận cấp do mất nước và độc tố từ vi khuẩn

Trong thời tiết nắng nóng, ngộ độc thực phẩm kéo dài có thể dẫn đến suy thận cấp, một biến chứng nghiêm trọng. Tình trạng tiêu chảy và nôn mửa liên tục khiến cơ thể mất nước trầm trọng, làm giảm khả năng lọc máu của thận. Đồng thời, một số vi khuẩn như Shigella (gây kiết lỵ, lây qua đường phân và miệng) và E.coli (đặc biệt là chủng sản sinh độc tố shiga) có thể tiết ra độc tố gây tổn thương tế bào ống thận.

Thực phẩm có nguy cơ cao bao gồm thịt băm sống, món ăn chế biến sẵn nhưng bảo quản không đúng cách, hoặc nước đá bẩn. Khi bị tổn thương thận, người bệnh có thể xuất hiện các dấu hiệu như tiểu ít, phù nề, huyết áp tăng. Nếu không được lọc máu kịp thời, tình trạng có thể tiến triển nhanh và đe dọa đến tính mạng.

 Suy thận cấp do mất nước và độc tố (Ảnh minh họa)

Hệ thần kinh có thể bị tổn thương nghiêm trọng

Một số loại thực phẩm để lâu, đặc biệt là đồ hộp hỏng, có thể nhiễm độc tố thần kinh cực mạnh do vi khuẩn Clostridium botulinum, một loại vi khuẩn kỵ khí sản sinh độc tố botulinum gây ngộ độc thần kinh. Ngoài ra, vi khuẩn Staphylococcus aureus thường có trên tay người chế biến thực phẩm như kem, salad cũng tiết ra độc tố ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thần kinh.

Khi nhiễm những loại độc tố này, người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng như hoa mắt, chóng mặt, nói ngọng, yếu liệt cơ, co giật, thậm chí ngừng thở nếu cơ hô hấp bị tê liệt. Đáng lo ngại là các loại độc tố này sinh sôi nhanh và bền vững hơn trong môi trường nóng ẩm.  làm gia tăng nguy cơ ngộ độc vào mùa hè.

 Độc tố vi khuẩn ảnh hưởng hệ thần kinh nặng (Ảnh minh họa)

Tổn thương nghiêm trọng niêm mạc tiêu hóa do thực phẩm ôi thiu

Thức ăn để lâu trong mùa nóng không chỉ gây tiêu chảy mà còn có thể gây viêm loét nặng nề ở dạ dày và ruột. Các món như thịt quay để ngoài trời, canh chua bị ôi, cơm nguội để qua đêm hay đồ chiên rán dùng lại nhiều lần rất dễ nhiễm vi khuẩn sinh độc tố, làm ăn mòn lớp niêm mạc tiêu hóa.

Đặc biệt, độc tố từ E.coli và Clostridium perfringens (thường có trong thịt, cơm để lâu ở nhiệt độ phòng) có thể gây viêm loét, xuất huyết, thậm chí dẫn đến thủng ruột. Người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng nghiêm trọng như đau bụng dữ dội, nôn mửa, sốt cao và cần được cấp cứu kịp thời.

Tổn thương niêm mạc tiêu hóa do ngộ độc (Ảnh minh họa)

Hội chứng urê huyết tán huyết (HUS) thường gặp ở trẻ nhỏ

HUS là một biến chứng nghiêm trọng, chủ yếu do một số chủng E.coli sinh độc tố shiga gây ra, và thường gặp nhất ở trẻ em. Mùa nắng nóng là điều kiện lý tưởng để vi khuẩn này phát triển mạnh, làm gia tăng nguy cơ mắc HUS. Khi xảy ra, hội chứng này gây phá hủy hồng cầu, dẫn đến thiếu máu nghiêm trọng, suy thận cấp và có thể đe dọa tính mạng nếu không được điều trị kịp thời.

 HUS gây suy thận cấp ở trẻ nhỏ mùa nắng (Ảnh minh họa)

Để phòng tránh những hậu quả nghiêm trọng này, cần bảo quản thực phẩm đúng cách, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm và nhanh chóng đến cơ sở y tế khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường sau khi ăn uống.

Hoàng Du (Tổng hợp)