Nếu không tiêm phòng, 100% bệnh nhân sẽ tử vong nếu bị chó dại cắn?

Trước đó, bệnh nhi tên là Ng.Kh.Th. (2 tuổi, ở xã Đông Vinh). Bé Th. nhập viện trong tình trạng vùng da đỉnh đầu rách, bong lóc lộ sọ, có 3 vết cắn kích thước 3cm x 8cm, rách da, mất tổ chức vùng má thái dương phải, lộ mạch máu, chảy máu đẫm gạc, rách da vùng cổ. 

Sự việc xảy ra cảnh báo các bậc phụ huynh phải theo dõi biểu hiện của trẻ, tiêm phòng đầy đủ để tránh bị dại.

Biểu hiện của bệnh dại là gì?

Dại là bệnh viêm não tủy cấp tính do virus, nếu không tiêm huyết thanh kháng dại sau khi bị chó cắn chắc chắn tử vong lúc lên cơn.  

Trả lời báo chí trước đó, theo bác sĩ Nguyễn Trung Cấp, khoa Cấp cứu, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, bệnh dại lây truyền chủ yếu qua vết cắn hoặc vết cào, liếm của con vật dại trên da bị tổn thương. Bệnh dại trên người có thể phòng và điều trị dự phòng bằng vắc xin hay huyết thanh kháng dại. Tiêm huyết thanh là đưa một lượng kháng thể sẵn có vào cơ thể để trung hòa virus dại, còn vắcxin nhằm củng cố miễn dịch lâu dài về sau.

Biểu hiện của bệnh dại trên người là sợ nước, sợ gió, co giật, liệt. Khi đã lên cơn dại, tỷ lệ tử vong gần như 100% đối với cả người và động vật.

Hình minh họa.

Biểu hiện của chó dại sẽ có những sự thay đổi trong hành vi thông thường của nó như cắm đầu cắm cổ chạy không có nguyên nhân, chui rúc vào chỗ tối, hoảng sợ, né tránh, cắn khi không bị trêu chọc, tiết nhiều nước bọt hoặc sùi bọt mép. Vì đói nên con vật có thể nhai mọi thứ, nhiều con bị liệt hai chân nên đi vòng tròn...  

Theo nghiên cứu, bệnh dại thường gia tăng vào mùa hè. Thời gian ủ bệnh kéo dài, sớm nhất là nửa tháng, đa số vài ba tháng, có người đến vài năm. Thời gian phát bệnh phụ thuộc vào vị trí bị chó cắn. Nơi bị chó cắn càng gần thần kinh trung ương thì nạn nhân càng phát bệnh nhanh. Vì thế, những người bị chó cắn ở vùng đầu mặt cổ thì cần tiêm huyết thanh kháng dại càng sớm càng tốt trong vòng 12 giờ sau khi bị cắn.

Trường hợp biết chính xác con chó bị dại, ốm hoặc chó cắn xong một ngày thì chết, bạn thuộc nhóm nguy cơ cao cần tiêm huyết thanh trước, sau đó tiêm vắc xin phòng dại. 

Trường hợp vết cắn nhẹ, xảy ra ở chân, xa thần kinh trung ương và tại thời điểm cắn người con vật vẫn bình thường, cần theo dõi chó trong vòng 10-15 ngày. Trong thời gian theo dõi, nếu chó bỏ ăn, chết, mất tích... thì phải tiêm vắc xin dại ngay. 

Tuy nhiên, nếu đến cơ sở y tế muộn sau khi chó cắn thì việc tiêm huyết thanh kháng dại sẽ không còn tác dụng. Tốt hơn hết nên tiêm vắc xin ngay sau bị chó cắn. Phải tiêm phòng đủ liều theo quy định, liều lượng, kỹ thuật và tiêm đúng khoảng cách giữa các mũi tiêm theo hướng dẫn.

Khi bị súc vật dại hoặc nghi dại cắn, phải rửa ngay vết thương bằng nước xà phòng hay nước muối hòa đặc, dội nước sạch nhiều lần, bôi chất sát khuẩn như cồn... Xử lý tại chỗ vết thương càng sớm thì tác dụng sát khuẩn, phòng virus dại càng hiệu quả. Sau đó, nạn nhân phải đến ngay cơ sở y tế để được tư vấn và điều trị dự phòng.

Tiêm phòng dại có tác dụng phụ không?

Theo các công trình nghiên cứu khoa học, hiện nay, với sự phát triển của khoa học công nghệ, vắc xin phòng dại thế hệ mới được chiết xuất từ tế bào thận khỉ, hay tế bào lưỡng bội người hoặc tế bào vero tinh khiết, đồng thời, virus dại đã được bất hoạt với quy trình sản xuất chặt chẽ, chất lượng vaccine tốt hơn nên không có những tác dụng phụ lên hệ thần kinh như vắc xin cũ (vắc xin thế hệ cũ được sản xuất từ não chuột nên độ tinh khiết không cao và tồn dư các tế bào từ não chuột làm tỷ lệ phản ứng bất thường cao, nhưng hiện đã được thôi dùng).

Do đó mọi người hoàn toàn yên tâm và không phải lo lắng về tác dụng phụ của vaccine như mọi người đã quan niệm trước đây.Thời gian vàng để điều trị dự phòng bệnh dại là 24-48 giờ sau khi bị cắn. Thời gian càng kéo dài thì hiệu quả điều trị càng kém và nạn nhân càng có nguy cơ cao bị tổn thương tế bào thần kinh.

Dương Nhung (tổng hợp)