Ngày càng có nhiều người lớn dưới 50 tuổi mắc bệnh ung thư

Trong nỗ lực tìm hiểu lý do tại sao nhiều người trẻ hơn được chẩn đoán mắc bệnh ung thư, các nhà khoa học đã tiến hành phân tích sâu rộng dữ liệu có sẵn trong tài liệu và trực tuyến, bao gồm cả thông tin về phơi nhiễm đầu đời có thể góp phần vào xu hướng này, kết quả được công bố trên tạp chí Nature Reviews Clinical Oncology.

(Ảnh minh họa)

"Từ dữ liệu của mình, tác giả đã quan sát thấy một thứ gọi là hiệu ứng thuần tập sinh. Hiệu ứng này cho thấy rằng mỗi nhóm người kế tiếp nhau được sinh ra vào thời điểm muộn hơn (ví dụ: thập kỷ sau) có nguy cơ phát triển ung thư cao hơn, có thể là do rủi ro. Shuji Ogino, MD, PhD, một giáo sư và bác sĩ, nhà khoa học tại Khoa Bệnh học (Brigham) giải thích. "Chúng tôi nhận thấy rằng nguy cơ này đang tăng lên theo từng thế hệ. Ví dụ, những người sinh năm 1960 có nguy cơ ung thư cao hơn trước khi bước sang tuổi 50 so với những người sinh năm 1950 và chúng tôi dự đoán rằng mức độ rủi ro này sẽ tiếp tục tăng cao trong các thế hệ kế tiếp".

Để thực hiện nghiên cứu này, Ogino và tác giả chính Tomotaka Ugai, MD, PhD, cũng thuộc Khoa Bệnh học cùng các đồng nghiệp lần đầu tiên phân tích dữ liệu toàn cầu mô tả tỷ lệ mắc 14 loại ung thư khác nhau, cho thấy tỷ lệ mắc bệnh tăng lên ở người lớn trước 50 tuổi từ năm 2000 đến 2012.

Sau đó, nhóm đã tìm kiếm các nghiên cứu có sẵn nhằm kiểm tra xu hướng của các yếu tố nguy cơ có thể xảy ra bao gồm phơi nhiễm đầu đời trong các quần thể nói chung. Cuối cùng, nhóm nghiên cứu đã kiểm tra tài liệu mô tả các đặc điểm lâm sàng và sinh học của khối u của ung thư khởi phát sớm so với ung thư khởi phát muộn được chẩn đoán sau 50 tuổi.

Trong một đánh giá sâu rộng, nhóm phát hiện ra rằng tập hợp các yếu tố xuất hiện khi tiếp xúc đầu đời (exposome), bao gồm chế độ ăn uống, lối sống, cân nặng, khả năng tiếp xúc với môi trường và hệ vi sinh vật, đã thay đổi đáng kể trong vài thập kỷ qua. Do đó, họ đưa ra giả thuyết rằng các yếu tố như chế độ ăn uống và lối sống phương Tây có thể góp phần khiến ung thư khởi phát sớm. Nhóm nghiên cứu thừa nhận rằng, tỷ lệ mắc một số loại ung thư gia tăng một phần là do việc phát hiện sớm, thông qua các chương trình tầm soát ung thư. Tuy nhiên, nhóm lưu ý rằng việc gia tăng tỷ lệ mắc nhiều trong số 14 loại ung thư khó có thể chỉ do sàng lọc nâng cao.

Các yếu tố nguy cơ có thể có đối với ung thư khởi phát sớm bao gồm uống rượu, thiếu ngủ, hút thuốc, béo phì và ăn nhiều thực phẩm. Đáng ngạc nhiên, các nhà nghiên cứu phát hiện ra mặc dù thời lượng ngủ của người lớn không thay đổi đáng kể trong vài thập kỷ, nhưng trẻ em ngày nay lại ngủ ít hơn nhiều so với những thập kỷ trước. Các yếu tố nguy cơ như thực phẩm chế biến nhiều, đồ uống có đường, béo phì, bệnh tiểu đường loại 2, lối sống ít vận động và uống rượu đều đã tăng lên đáng kể từ những năm 1950.

“Trong số 14 loại ung thư đang gia tăng mà tác giả đã nghiên cứu, 8 loại có liên quan đến hệ tiêu hóa. Thực phẩm chúng ta ăn sẽ nuôi các vi sinh vật trong ruột của chúng ta”. "Chế độ ăn uống ảnh hưởng trực tiếp đến thành phần vi sinh vật và cuối cùng những thay đổi này có thể ảnh hưởng đến nguy cơ và kết quả bệnh tật".

Một hạn chế của nghiên cứu này là không có đủ số lượng dữ liệu từ các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình để xác định xu hướng tỷ lệ mắc bệnh ung thư trong nhiều thập kỷ. Trong tương lai, tác giả hy vọng sẽ tiếp tục nghiên cứu này bằng cách thu thập thêm dữ liệu và hợp tác với các viện nghiên cứu quốc tế để theo dõi tốt hơn các xu hướng toàn cầu.

Tham khảo Tạp chí: Tomotaka Ugai, Naoko Sasamoto, Hwa-Young Lee, Mariko Ando, Mingyang Song, Rulla M. Tamimi, Ichiro Kawachi, Peter T. Campbell, Edward L. Giovannucci, Elisabete Weiderpass, Timothy R. Rebbeck, Shuji Ogino. Is early-onset cancer an emerging global epidemic? Current evidence and future implications. Nature Reviews Clinical Oncology, 2022; DOI: 10.1038/s41571-022-00672-8

Bùi Thị Dung - Điều dưỡng viên - Khoa Hoá trị (A6-B), Bệnh viện Trung ương Quân đội 108