Nguồn gốc và ý nghĩa ngày Lễ Thất tịch

Nguồn gốc và ý nghĩa ngày Lễ Thất tịch

Lễ Thất tịch theo văn hóa phương Đông được xem là ngày lễ tình yêu hay đôi khi còn được người phương Tây gọi là ngày Valentine Đông Á và được tổ chức vào ngày 7 tháng 7 Âm lịch hàng năm. Ngày lễ này được dựa trên câu truyện cổ tích từ Trung Quốc mang tên Ngưu Lang Chức Nữ.

Tương truyền rằng, Ngưu Lang là một anh chàng chăn trâu tuy nghèo nhưng rất chăm chỉ, thiện lương đã dành được tình cảm của nàng tiên dệt vải Chức Nữ, con gái út của Vương Mẫu Nương Nương, chuyên dệt các đám mây ngũ sắc trên bầu trời.

Hai người đã kết duyên vợ chồng, trải qua những năm tháng hạnh phúc bên nhau và có được 2 người con, một trai một gái.

Nhưng một ngày kia, Chức Nữ phải trở về thiên đình theo lệnh của Ngọc Đế. Ngưu Lang đau khổ đuổi theo, nhưng bị chặn lại bởi con sông Thiên Hà, ranh giới giữa hai cõi phàm tiên. Thế rồi Ngưu Lang nhất định ở đó chờ đợi, mãi không chịu rời đi.

Từ đó, bên cạnh sông Thiên Hà có thêm một vì sao, mọi người gọi đó là sao Ngưu Lang. Vương Mẫu vì cảm thương tấm chân tình của Ngưu Lang, đã đồng ý cho họ mỗi năm vào ngày Thất tịch (7/7 âm lịch) được gặp nhau một lần.

Tại Việt Nam, ngày Lễ Thất tịch còn được gọi là ngày “ông Ngâu bà Ngâu”. Các đôi lứa yêu nhau thường đến chùa, làm lễ và cầu mong cho tình duyên bền vững, son sắt.

Ngày Lễ Thất tịch đã tồn tại trong văn hóa người Việt Nam từ khá lâu. Truyện Ngưu Lang Chức Nữ hay còn được gọi với tên khác là ông Ngâu bà Ngâu để giải thích về thời tiết Việt Nam là mưa ngâu vào tháng 7 âm lịch.

Vào ngày này trời thường mưa, người ta gọi là mưa ngâu, mưa là nước mắt của Ngưu Lang và Chức Nữ khi gặp nhau. Dân gian có câu: "Đồn rằng tháng 7 mưa ngâu/Con trời lấy chú chăn trâu cũng phiền".

Nếu trời không mưa, các đôi thường cùng nhau ngắm sao Ngưu Lang - Chức Nữ và thề hẹn. Đêm Thất tịch, chòm sao Chức Nữ sẽ sáng vô cùng.

Người ta tin rằng hai người yêu nhau nếu cùng ngắm sao Ngưu Lang - Chức Nữ trong đêm mồng 7 tháng 7 thì sẽ mãi mãi bên nhau.

Những việc nên làm ngày Thất tịch

Ngoài giá trị về mặt dinh dưỡng, dân gian tin rằng, ăn các món ăn từ đậu đỏ trong ngày Lễ Thất tịch sẽ mang lại nhiều may mắn, vậy nên trong ngày Thất tịch, chè đậu đỏ, cháo đậu đỏ được nhiều người lựa chọn.

Ngoài ra, người ta còn truyền tai rằng, các cặp đôi đang yêu nhau mà cùng ăn chè đậu đỏ vào ngày Lễ Thất tịch thì tình yêu sẽ vững bền, tươi đẹp.

Đi chùa lễ phật để cầu duyên và bình an: Người Việt tin rằng, trong ngày Lễ Thất tịch, các cặp đôi nên đến chùa lễ phật, như vậy chuyện tình yêu sẽ được hạnh phúc viên mãn.

Với những người độc thân, ngày lễ này cũng nên đi chùa để sớm tìm được ý trung nhân. Ngoài ra, ngày này đến chùa còn là dịp để cầu sức khỏe, tài lộc và bình an cho bản thân và gia đình.

Làm việc thiện để tích phúc: Lễ Thất tịch là một ngày có ý nghĩa gắn với chuyện tình yêu, vậy nên trong ngày này, mọi người nên làm nhiều việc thiện để tích phúc cho cuộc sống của mình và gia đình.

Một số kiêng cữ ngày Thất tịch

Kiêng kỵ cưới hỏi: Người ta cho rằng, tháng bảy kiêng tổ chức đám cưới vì thời tiết mưa dầm, hay gió bão không tiện cho việc tổ chức hỷ sự.

Tuy nhiên, theo Bùi Xuân Mỹ - tác giả cuốn sách Lễ tục trong gia đình người Việt xưa và nay, nguyên nhân chính khiến người ta kiêng làm lễ thành hôn vào tháng Ngâu lại từ sự tích Ngưu Lang – Chức Nữ.

Người ta sợ chuyện tình Ngâu sẽ vận vào đôi vợ chồng trẻ, khiến cuộc sống hôn nhân của họ gặp phải sự ly biệt.

Kiêng khởi công xây dựng nhà cửa: Thất tịch là ngày duy nhất trong năm mà Ngưu Lang - Chức Nữ gặp nhau, sự trùng phùng này chỉ giới hạn mà không kéo dài, vậy nên người ta sợ khởi công xây dựng nhà cửa vào ngày này thì gia đình sẽ gặp nhiều ly tán.

Ngoài ra, tháng bảy mưa ngâu nên việc xây cất có thể ảnh hưởng tới chất lượng của công trình và mưa gió cũng có thể ảnh hưởng tới tiến độ công việc.

Thu Trang (Tổng hợp)