Rết biển có độc không?

Theo các chuyên gia nghiên cứu về động vật không xương sống cho biết, rết biển thực tế là loài giun nhều tơ thuộc họ rươi.
30/05/2018 09:57

1. Rết biển là gì?

Rết biển hay còn gọi là sâu biển thường xuất hiện nhiều vào mùa sinh sản. Chúng có hình dáng bên ngoài gần giống con rết và có cơ chế gây ngứa bằng lông giống như sâu.

Ret bien co doc khong 2

Rết biển hay còn gọi là sâu biển có hình dáng bên ngoài giống con rết

Sinh vật biển này có thân hình nhiều đốt, chân tựa loài rết nhưng mềm và rung rinh như lụa. Thân hình rết biển nhiều màu sắc chuyển từ đỏ, cam đến vàng rồi trắng, giữa thân có đường chỉ đen chạy dọc sống lưng.

Do hình dáng bên ngoài giống con rết nên nhiều người cho rằng đây chính là con "rết biển". Tuy nhiên, nhiều người lại thấy sinh vật này có bề ngoài rất giống hình tượng rồng trong các tác phẩm điêu khắc thời Lý.

Theo TS. Phạm Đình Trọng - nguyên cán bộ Viện sinh thái tài nguyên sinh vật là người có những nghiên cứu sâu về động vật không xương sống khẳng định: Loài rết biển thực chất là loài giun nhiều tơ thuộc họ Rươi.

Ret bien co doc khong 3

Theo các chuyên gia cho biết, thực tế rết biển là loài giun nhiều tơ thuộc họ Rươi

Ông phân tích, loài giun nhiều tơ thuộc họ Rươi, ngành Giun đốt (Annelida), giới Động vật không xương sống.

2. Rết biển có đặc điểm gì?

Rết biển (giun biển) thường sống vùi mình giữa các khe hang nhỏ ở nền đáy như cát bùn, bùn cát, sét cát; giữa các mảnh vụn nhỏ sinh vật như san hô chết, trai ốc biển, mùn bã thực vật ngập mặn.

Giun nhiều tơ không giống như rết, chúng có hai bên thân nhiều tơ chân phụ kiểu "chân bên". Mỗi chân bên đều có các thuỳ bung, thuỳ lưng và thuỳ giữa và các xúc tu.

Trên các thuỳ này có các bó lông ki-tin có nhiệm vụ bơi. Trong đó, có lông dạng bơi chèo, lông bảo vệ với nhiều gai sắc nhọn... Các xúc tu lưng và bụng còn làm nhiệm vụ như một cơ quan cảm giác hoá học và cơ học.

Ret bien co doc khong 6

Giun nhiều tơ không giống như rết, chúng có hai bên thân nhiều tơ dùng để di chuyển

Khi bơi, bò loài giun phải vặn mình để các chân, lông làm nhiệm vụ vận động khiến chúng có hình dạng uốn éo như rồng.

Trên đầu giun nhiều tơ có đầy đủ cac bộ phận như mắt, miệng và các cơ quan cảm giác (xúc tu, núm/lồi) làm nhiệm vụ định hướng vận động, kiếm mồi. Phần phụ miệng gồm có bộ hàm, răng và các mấu răng sừng hoặc lồi răng cùng các xúc tu hai bên đầu và miệng. Những bộ phận này giúp cho giun nhiều tơ có khả năng tìm mồi, nghiền nhỏ mồi. Thức ăn chủ yếu là mùn bã thực vật, sinh vật nhở hoặc sinh vật phù du nhỏ bám đáy.

Miệng giun có răng ki-tin màu vàng óng nhưng đen ở gốc rất đẹp. Răng chỉ làm nhiệm vụ nghiền, nhai mồi, không cắn người. Máu của một số loài giun nhiều tơ có sắt hoặc đồng nên máu có màu đỏ, đôi khi có sắc xanh.

Chúng thường sống ở biển là chính (có rất ít loài ở nước ngọt), có ở mọi độ sâu từ vùng triều đến vùng nước sâu hàng trăm mét, nơi có rất ít ánh sáng. Giun nhiều tơ sống trong mọi sinh cảnh biển như nước lợ cửa sông, bãi triều lầy, bãi triều cát, trong thảm rong hay cỏ biển, rừng ngập mặn...

Nhiều loài giun tơ có khả năng chịu được áp suất lớn nên có thể sống được ở vùng nước sâu. Tuy nhiên, người dân thường thấy loài giun sống ở vùng triều cát ít bùn. Việt Nam có khoảng 500 loài giun nhiều tơ, chỉ riêng vùng biển Quảng Ninh đã điều tra thống kê được 217 loài. Đây là một đặc thù đa dạng sinh học của Di sản thiên nhiên Thế giới mới Vịnh Hạ Long.

3. Rết biển có độc không?

Một số loài thuộc họ Rươi đã trở thành món ăn đặc sản của vùng ven biển đồng bằng Bắc Bộ và Nam Bộ. Tên khoa học của loài giun nhiều tơ dùng làm đặc sản là Tylorrhynchus heterochaetus Quatrefagès.

Ret bien co doc khong 7

Rết biển có độc không? Rết biển như loài sâu lông có độc tố gây ngứa cho con người

Tuy nhiên, trong số các loài "rết biển" này, cũng có một số loài gây hại. Cụ thể đó là sâu lông, một loài giun nhiều tơ thuộc họ Amphinomidae, ở vùng biển Nam Bộ. Mùa sinh sản của chúng rơi vào khoảng tháng 4 - 5 hàng năm. Loại rết biển này có độc tố gây cho vùng nước bị bẩn, ngứa ngáy và khó chịu cho người cũng như thuỷ sản. Ngoài ra chúng còn ăn cả cá con, tôm con làm ảnh hưởng nặng đến nuôi trồng và khai thác thuỷ sản.

Cũng có một số loài giun nhiều tơ, các lông nối với tuyến chứa chất độc để tự vệ. Khi khách du lịch giẫm phải lông của chúng sẽ cắm vào da gây nhức, ngứa nhưng không gây tác hại gì đáng kể cho sức khoẻ.

Khi chạm phải rết biển, đặc biệt là ở các vùng da mỏng, nhạy cảm, con người có thể bị rộp. Đối với những người dễ bị dị ứng thì tình trạng có thể trở nên nặng hơn, phải vào viện xử lý.

Ret bien co doc khong 8

Khi chạm phải rết biển, vùng da mỏng hoặc nhạy cảm có thể bị rộp

Các nhà khoa học gọi chúng là giun biển hoặc chuột biển. Chúng có nhiều thể khác nhau với mức độc tố cao thấp tuỳ loại. Thậm chí có loài tiết chất độc gây bỏng rát cho kẻ thù khi bị tấn công bất ngờ.

Trong trường hợp gặp loài giun nhiều tơ như vậy, tốt nhất không nên chạm vào, nhất là khi đang bơi.

comment Bình luận

largeer