Rối loạn tiền đình: Dấu hiệu sớm và cách tự điều trị tại nhà

Dấu hiệu sớm cảnh báo rối loạn tiền đình

Các biểu hiện ban đầu của rối loạn tiền đình thường dễ nhầm với mệt mỏi thông thường, nhưng nếu chú ý kỹ, người bệnh sẽ nhận thấy một số dấu hiệu đặc trưng như chóng mặt, mất thăng bằng, có cảm giác mọi vật xung quanh xoay tròn hoặc nghiêng ngả dù đang ngồi yên hoặc chỉ thay đổi tư thế nhẹ. Người bệnh dễ mất thăng bằng, đi không vững, có cảm giác như bước trên mặt đất lồi lõm, nhất là khi lên xuống cầu thang hoặc di chuyển trong bóng tối.

Người bệnh còn kèm theo triệu chứng buồn nôn, nôn ói, đặc biệt xảy ra sau khi cúi xuống, ngẩng lên hoặc di chuyển nhanh. Họ cũng thường gặp tình trạng ù tai hoặc nghe kém thoáng qua, đôi khi kèm theo tiếng ù hoặc ve kêu trong tai, cùng cảm giác nặng đầu hoặc áp lực trong tai. Ngoài ra, đau đầu, choáng váng và hoa mắt thường xuất hiện vào buổi sáng khi mới thức dậy hoặc sau khi làm việc liên tục trong nhiều giờ.

Tình trạng này kéo dài ảnh hưởng xấu đến công việc và sinh hoạt hàng ngày. Nếu nặng, bệnh có thể gây biến chứng nghiêm trọng cần được điều trị kịp thời.

Các biểu hiện ban đầu của rối loạn tiền đình thường dễ nhầm lẫn với mệt mỏi thông thường (Ảnh minh họa)

Nguyên nhân thường gặp và yếu tố nguy cơ

Rối loạn tiền đình có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm cả các bệnh lý và thói quen sinh hoạt. Thường gặp nhất là thiếu máu não do huyết áp thấp, thoái hóa đốt sống cổ gây chèn ép mạch máu hoặc các vấn đề rối loạn tuần hoàn khác.

Bên cạnh đó, stress kéo dài, mất ngủ, làm việc căng thẳng trong môi trường ít vận động hoặc ngồi sai tư thế cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Ở một số trường hợp, rối loạn tiền đình phát sinh sau chấn thương đầu, nhiễm trùng tai trong hoặc biến chứng sau cảm cúm.

Phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh và những người thường xuyên sử dụng các chất kích thích như rượu, cà phê hay thuốc lá cũng có nguy cơ cao mắc rối loạn tiền đình nếu không chú ý kiểm soát sức khỏe đúng cách.

Stress kéo dài cũng tăng nguy cơ rối loạn tiền đình (Ảnh minh họa)

Cách kiểm soát hiệu quả tại nhà

Việc kiểm soát rối loạn tiền đình tại nhà không chỉ giúp giảm tần suất xuất hiện các cơn chóng mặt mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống hàng ngày. Dưới đây là những biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả:

- Điều chỉnh tư thế sinh hoạt: Khi thức dậy, nên ngồi dậy từ từ thay vì bật dậy nhanh. Tránh cúi gập người đột ngột hoặc thay đổi tư thế nhanh vì dễ làm máu dồn không kịp lên não gây choáng váng.

- Tập luyện các bài vận động hỗ trợ tiền đình: Các bài tập xoay đầu, cổ, mắt nhẹ nhàng, giúp cải thiện khả năng phối hợp và tăng khả năng giữ thăng bằng. Ngoài ra, yoga, đi bộ thư giãn hoặc bơi lội đều có ích.

- Chế độ ăn uống hợp lý: Tăng cường rau xanh, trái cây tươi, thực phẩm giàu omega-3 như cá hồi, quả óc chó, hạn chế muối, đường và thực phẩm chế biến sẵn. Tránh xa rượu bia, thuốc lá và đồ uống chứa caffein vì có thể gây mất ngủ, tăng chóng mặt. 

- Giữ tinh thần thoải mái: Ngủ đủ giấc, hạn chế căng thẳng, có thời gian nghỉ giữa các giờ làm việc. Thiền hoặc nghe nhạc thư giãn cũng giúp cải thiện sức khỏe thần kinh, hỗ trợ tốt cho người mắc rối loạn tiền đình.

- Massage và chườm nóng vùng cổ gáy: Giúp lưu thông máu lên não, đặc biệt hiệu quả khi kết hợp cùng luyện tập. Có thể dùng tinh dầu bạc hà, oải hương để hỗ trợ thư giãn.

Nếu sau khi áp dụng các biện pháp trên mà tình trạng không cải thiện, hoặc xuất hiện các dấu hiệu nghiêm trọng như mất ý thức, ngất xỉu, người bệnh cần nhanh chóng đi khám để được bác sĩ chẩn đoán và điều trị kịp thời bằng thuốc hoặc vật lý trị liệu phù hợp.

Thảo Nguyên (Tổng hợp)