Tại sao có nhiều người dị ứng hải sản?

 Hải sản chứa nhiều protein dễ gây dị ứng

Hải sản, đặc biệt là tôm, cua, mực, cá biển... chứa một lượng lớn protein lạ như tropomyosin – một loại protein cấu trúc trong cơ bắp động vật giáp xác. Khi cơ thể nhận diện những protein này là “chất lạ”, hệ miễn dịch sẽ phản ứng bằng cách giải phóng histamin và các chất trung gian khác, gây nên các triệu chứng như ngứa, nổi mề đay, sưng môi, đau bụng, tiêu chảy, thậm chí sốc phản vệ.

Không giống các loại dị ứng thực phẩm thông thường, dị ứng hải sản thường kéo dài cả đời và không “tự khỏi” khi trưởng thành. Đặc biệt, những người có cơ địa dị ứng từ nhỏ, từng bị dị ứng với trứng, sữa, đậu phộng... cũng có nguy cơ cao bị dị ứng hải sản. Ngoài ra, yếu tố di truyền cũng đóng vai trò: nếu cha hoặc mẹ bị dị ứng, con cái có khả năng mắc phải cao hơn.

Những người có cơ địa nhạy cảm sẽ có ngu cơ cao bị dị ứng hải sản (Ảnh minh họa)

Cơ địa nhạy cảm quá mức

Ở người dị ứng, hệ miễn dịch phản ứng quá mức và nhầm lẫn protein trong hải sản là mối đe dọa, dẫn đến các phản ứng nghiêm trọng. Mỗi lần tiếp xúc sau thường nặng hơn lần trước, ngay cả khi chỉ ăn một lượng rất nhỏ hoặc chỉ ngửi thấy mùi. Trong khi đó, người bình thường ăn cùng món lại không gặp vấn đề gì.

Ngoài yếu tố cơ địa, việc tiêu thụ hải sản không tươi, chứa độc tố tự nhiên, kim loại nặng hoặc histamin tích tụ do bảo quản sai cách có thể làm tăng mức độ dị ứng hoặc gây ngộ độc giả dị ứng.

Môi trường sống, thói quen ăn uống và thời điểm tiếp xúc với hải sản từ nhỏ cũng ảnh hưởng đến khả năng dung nạp. Trẻ được làm quen với hải sản đúng cách có thể giảm nguy cơ dị ứng, trong khi hệ miễn dịch chưa hoàn thiện ở trẻ nhỏ dễ bị kích ứng nếu ăn quá sớm hoặc ăn phải hải sản ôi thiu.

Một số người có thể bị sốc phản vệ vì dị ứng hải sản (Ảnh minh họa)

Dị ứng hải sản có nguy hiểm không?

Phần lớn các trường hợp dị ứng hải sản chỉ gây triệu chứng nhẹ đến trung bình như ngứa da, mẩn đỏ, buồn nôn hoặc tiêu chảy. Tuy nhiên, một số người có thể gặp phản ứng nghiêm trọng như sốc phản vệ. Đây là tình trạng cấp cứu nguy hiểm đến tính mạng với biểu hiện: khó thở, sưng lưỡi, hạ huyết áp, chóng mặt, lơ mơ. Khi đó, cần tiêm epinephrine (adrenaline) càng sớm càng tốt và đưa đi cấp cứu ngay.

Để phòng ngừa, người có tiền sử dị ứng hải sản nên tránh tuyệt đối các món ăn có thành phần này. Khi ăn ngoài, cần hỏi rõ nguyên liệu và tránh các loại nước chấm, gia vị không rõ nguồn gốc. Với người chưa từng ăn hải sản, nên thử lượng nhỏ, ăn khi khỏe mạnh và ưu tiên món được nấu chín kỹ, tránh đồ sống hoặc tái.

Trường hợp từng dị ứng nặng cần đến khám tại chuyên khoa dị ứng - miễn dịch, thực hiện test da hoặc xét nghiệm IgE đặc hiệu giúp xác định chính xác loại hải sản gây dị ứng và mức độ phản ứng, từ đó có phương án phòng ngừa hiệu quả.

Thảo Nguyên (Tổng hợp)