Tình trạng báo động trẻ béo phì ở thành phố

Theo điều tra nghiên cứu của Viện dinh dưỡng Quốc gia tiến hành trong giai đoạn 2017-2018 với cỡ mẫu 5000 học sinh tiểu học và THCS, THPT tại 25 xã/phường trên một số tỉnh và thành phố cho thấy tỷ lệ trẻ thừa cân/béo phì lên đến 29%, ở nông thôn là 17.8% và thành thị là 42%. Với sự phát triển của nền kinh tế, với sự thay đổi thói quen ăn uống hiện nay của trẻ, với sự bùng nổ của thực phẩm công nghiệp chế biến sẵn… thì những con số này sẽ không dừng lại ở đây. Và một ngày nào đó, con chúng ta sẽ nằm trong số này nếu không kịp thời điều chỉnh ngay từ bây giờ. 

Nguyên nhân chính gây tình trạng béo phì hiện nay ở con trẻ?

- Tình trạng ít vận động do trẻ thường ngồi lâu chơi máy tính, điện thoại hay thói quen được đưa đón dù quãng đường đi về là không bao xa.

- Thói quen sử dụng thức ăn nhanh hiện nay đang quá nhiều, mỗi sáng chúng ta thường “nhét” vào cặp chau 1 ổ bánh mì hay 1 ít tiền để cháu thích mua gì ở các quầy thức ăn nhanh nạp vào cơ thể.

(Ảnh minh họa)

- Sử dụng nước ngọt đóng chai liên tục trong các bữa ăn.

- Thói quen chế biến thực phẩm theo kiểu “Ngon miệng là trên hết”, đó chính là thịt nướng, thịt quay, đồ xào rán..

- Thiểu năng trí tuệ, thiểu năng sinh dục,suy giáp, cường tuyến thượng thận, bệnh lý vùng dưới đồi của não bộ, yếu tố gia đình…

Nguy cơ sức khỏe nào trẻ tăng cân/béo phì sẽ phải đối mặt trong cuộc đời?

- Trẻ ì ạch, chậm chạp, kém linh hoạt trong mọi hoạt động cuộc sống và học tập.

- Trẻ xấu hổ, tự ti với bạn bè và mọi người gây ra chán chường khi bị chế giễu, trêu ghẹo dẫn đến dễ trầm cảm.

- Trẻ dễ bị tổn thương xương khớp sớm, đặc biệt vùng chịu tì đè nhiều như khớp cổ chân, khớp gối, khớp háng, cột sống thắt lưng.

- Trẻ dễ bị mắc hội chứng "Ngưng thở lúc ngủ”.

- Rối loạn hóc-môn, rối loạn chuyển hóa dẫn đến dễ dậy thì sớm, bé gái dễ bị vô kinh, kinh nguyệt không đều.

- Nguy cơ cao bị tiểu đường, tăng mỡ máu, gan nhiễm mỡ, cao huyết áp, tiểu đường…

Ths.BS. Trần Quốc Khánh - Khoa Phẫu thuật cột sống, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức

Chúng ta cần làm gì bây giờ?

Phản xạ đầu tiên khi thấy trẻ tăng cân đó chính là đo chỉ số khối cơ thể BMI để xác định xem con chúng ta đang ở mức độ nào? Tăng cân hay béo phì, nếu béo phì thì đó là béo phì độ mấy?

Nếu con trẻ có tăng cân, béo phì thì cần đưa cháu đến gặp các chuyên gia về dinh dưỡng/nhi khoa để được khám loại trừ những nguyên nhân thực thể cũng như tư vấn, lên kế hoạch dinh dưỡng, vận động phù hợp.

Những nội dung cha mẹ cần thực hiện ngay:

- Giảm thiểu tối đa thời gian không cần thiết khi ngồi bên máy tính, điện thoại.

- Hạn chế việc đưa đón không cần thiết, việc đi lại vận động mỗi ngày chính là hình thức thể dục tối ưu cho trẻ nhỏ.

- Hạn chế đồ ăn chế biến sẵn (quá nhiều tinh bột, muối nhưng lại thiếu chất xơ và các vitamin, khoáng chất). Tốt nhất vẫn là những bữa cơm gia đình chuẩn bị. Vừa đầy đủ dinh dưỡng, vừa vệ sinh lại tiết kiệm kinh tế.

- Hạn chế nước ngọt đóng chai.

- Hạn chế cách chế biến thức ăn kiểu xào, rán, quay, nướng.

- Lựa chọn môn thể thao phù hợp: Với trẻ tăng cân, béo phì nên ưu tiên bơi, đạp xe, trượt Patin..và nên tránh chạy, nhảy quá nhiều khi cân nặng còn quá cao.

- Tăng cường sử dụng chất xơ, rau và hoa quả, uống sữa để bổ sung chất dinh dưỡng.

Nguyễn Trang