Ứng dụng AI trong báo chí: Bước đi chiến lược hướng tới chuyển đổi số bền vững

AI - Đòn bẩy chiến lược trong sản xuất tin tức hiện đại

Phát biểu khai mạc, PGS.TS Phạm Ngọc Linh – Phó Chủ tịch VUSTA – nhấn mạnh rằng chuyển đổi số là xu thế không thể đảo ngược, trong đó báo chí cần đi đầu để thích ứng và dẫn dắt xã hội trong dòng chảy thông tin ngày một phức tạp. Trí tuệ nhân tạo không còn là khái niệm xa lạ mà đã và đang len lỏi vào mọi khâu của quy trình báo chí – từ thu thập dữ liệu, phân tích xu hướng, hỗ trợ viết nội dung đến tối ưu hóa tương tác với độc giả.

PGS.TS Phạm Ngọc Linh – Phó Chủ tịch VUSTA phát biểu tại buổi tập huấn

“Không thể phủ nhận rằng AI đang tạo ra một cuộc cách mạng trong ngành báo chí. Tuy nhiên, điều quan trọng là con người cần giữ vai trò làm chủ công nghệ, sử dụng AI như một công cụ nâng cao chất lượng thông tin, chứ không thay thế hoàn toàn tư duy báo chí truyền thống”, ông Linh chia sẻ.

Trong khuôn khổ buổi tập huấn, các chuyên gia đã trình bày tổng quan về những công cụ AI đang được ứng dụng phổ biến trong báo chí quốc tế, như sử dụng AI để phân tích dữ liệu lớn (big data), phát hiện tin giả (fake news detection), tạo đề xuất tiêu đề, hoặc cá nhân hóa nội dung hiển thị với từng đối tượng độc giả.

Một điểm đáng chú ý là việc AI có thể hỗ trợ sản xuất nội dung nhanh chóng với độ chính xác cao, giảm tải cho nhà báo trong bối cảnh tin tức cần cập nhật liên tục. Đồng thời, hệ thống AI cũng giúp phân tích hành vi người dùng để từ đó gợi ý nội dung phù hợp, tăng khả năng lan tỏa và hiệu quả truyền thông của các tòa soạn.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cảnh báo rằng AI chỉ nên được xem là một "trợ lý thông minh", chứ không thể thay thế vai trò cốt lõi của người làm báo là đạo đức nghề nghiệp, khả năng điều tra độc lập và tư duy phản biện – những yếu tố mà máy móc chưa thể làm được.

Báo chí Việt Nam cần sẵn sàng cho chuyển đổi số

Theo đại diện ban tổ chức, chương trình tập huấn không chỉ trang bị kiến thức mới về công nghệ mà còn đặt ra bài toán thực tiễn: báo chí Việt Nam sẽ chuyển mình như thế nào để không bị tụt hậu trong kỷ nguyên số? Điều này đòi hỏi mỗi nhà báo phải chủ động học hỏi, nắm bắt công nghệ và thích ứng linh hoạt với sự thay đổi. Các cơ quan báo chí cũng cần có chiến lược đầu tư hạ tầng số, xây dựng cơ sở dữ liệu và đào tạo nguồn nhân lực có khả năng sử dụng công nghệ một cách hiệu quả.

Quang cảnh buổi tập huấn 

Tại buổi tập huấn, nhiều đại biểu cho rằng việc kết nối giới báo chí với các chuyên gia công nghệ, nhà khoa học và doanh nghiệp đổi mới sáng tạo sẽ tạo thành hệ sinh thái chuyển đổi số hiệu quả. Qua đó, không chỉ nâng cao chất lượng tin tức, mà còn mở ra những mô hình truyền thông mới, phù hợp với nhu cầu tiếp nhận thông tin của công chúng hiện đại.

Một trong những điểm nhấn của chương trình là tinh thần “kết nối trí thức” – tạo ra không gian để các nhà báo, nhà khoa học và chuyên gia AI cùng thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm và xây dựng tầm nhìn báo chí trong kỷ nguyên số. Đây là hướng đi đúng đắn nhằm bảo đảm tính nhân văn, chính xác và bền vững cho thông tin báo chí – nhất là trong thời đại mà thông tin sai lệch có thể lan truyền nhanh chóng.

Buổi tập huấn khép lại với kỳ vọng mở ra những hợp tác dài hơi giữa VUSTA và các cơ quan báo chí, tổ chức công nghệ nhằm xây dựng một nền báo chí hiện đại, chính xác, và có khả năng thích ứng cao với biến động của xã hội.

Thanh Tùng