Ung thư trực tràng đang trẻ hóa

Ung thư trực tràng là bệnh gì?

Ung thư trực tràng là một trong những loại ung thư phổ biến của đường tiêu hóa, xảy ra khi các tế bào ở vùng trực tràng (phần cuối của ruột già, gần hậu môn) bị đột biến và phát triển mất kiểm soát, tạo thành khối u ác tính.

Nguy cơ mắc ung thư trực tràng thường tăng dần theo độ tuổi, với độ tuổi trung bình khi được chẩn đoán là khoảng 68, phổ biến hơn ở nam giới. Tuy nhiên, bệnh hoàn toàn có thể phòng ngừa hoặc phát hiện sớm nếu duy trì lối sống lành mạnh và khám tầm soát định kỳ.

Ung thư trực tràng đang trẻ hoá (Ảnh minh hoạ)

Vì sao ung thư trực tràng ngày càng trẻ hóa?

Ung thư trực tràng đang có xu hướng trẻ hóa đáng báo động, đặc biệt tại các quốc gia đang phát triển như Việt Nam. Nguyên nhân chủ yếu đến từ sự thay đổi trong lối sống và chế độ ăn uống thiếu lành mạnh của giới trẻ hiện nay.

Một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu là thói quen tiêu thụ quá nhiều thịt đỏ và các sản phẩm chế biến sẵn như xúc xích, lạp xưởng. Những loại thực phẩm này thường chứa chất bảo quản (như nitrit, nitrat) và sinh ra các hợp chất độc hại khi chế biến ở nhiệt độ cao (như amin dị vòng, hydrocarbon thơm đa vòng). Các chất này có thể gây viêm, tổn thương niêm mạc ruột và thúc đẩy sự hình thành tế bào ung thư.

Bên cạnh đó, chế độ ăn thiếu chất xơ do ít rau xanh và trái cây cũng làm tăng nguy cơ ung thư. Chất xơ giúp thúc đẩy tiêu hóa, loại bỏ độc tố và nuôi dưỡng hệ vi sinh đường ruột. Khi cơ thể thiếu chất xơ, tình trạng táo bón kéo dài và viêm đại tràng dễ xảy ra, tạo điều kiện cho các tế bào ác tính phát triển.

Việc lạm dụng rượu bia cũng là một nguyên nhân đáng chú ý. Khi vào cơ thể, rượu bia chuyển hóa thành acetaldehyde, một chất có khả năng gây ung thư mạnh. Đồng thời, chúng làm tổn thương lớp niêm mạc ruột, tạo điều kiện cho các chất gây ung thư xâm nhập sâu hơn vào cơ thể.

Ngoài ra, lối sống ít vận động, đặc biệt ở giới trẻ làm việc văn phòng cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Khi vận động ít, nhu động ruột giảm, phân lưu lại lâu trong đại tràng, kéo dài thời gian tiếp xúc của niêm mạc ruột với các chất độc hại, từ đó làm tăng nguy cơ hình thành ung thư.

Hút thuốc lá cũng là một yếu tố nguy cơ lớn. Khói thuốc chứa hàng nghìn hóa chất độc hại, trong đó nhiều chất có thể di chuyển theo máu đến đại trực tràng, thúc đẩy sự hình thành và phát triển của polyp là những tổn thương tiền ung thư có thể tiến triển thành ung thư nếu không được phát hiện sớm.

Có nhiều nguyên nhân gây ra ung thư trực tràng (Ảnh minh hoạ)

Cách phòng chống ung thư trực tràng

- Sàng lọc sớm:  Khám sức khỏe định kỳ và xét nghiệm tầm soát ung thư đại trực tràng là biện pháp hiệu quả để phát hiện sớm và ngăn chặn bệnh tiến triển. Các phương pháp phổ biến gồm xét nghiệm phân tìm máu ẩn, nội soi đại tràng sigma hoặc nội soi toàn bộ.

- Thay đổi lối sống: Áp dụng chế độ ăn nhiều rau xanh, thực phẩm giàu chất xơ; hạn chế thịt đỏ, đồ chiên rán và rượu bia. Tăng cường vận động, duy trì cân nặng hợp lý và tránh hút thuốc giúp giảm nguy cơ mắc bệnh.

- Nâng cao nhận thức: Xu hướng trẻ hóa của ung thư trực tràng là vấn đề đáng lo ngại. Cần đẩy mạnh truyền thông, giáo dục cộng đồng về tầm quan trọng của tầm soát sớm và lối sống lành mạnh để phòng bệnh hiệu quả.

Duy Khương (tổng hợp)