Vững bước trong kỷ nguyên mới: Ngoại giao Việt Nam sau 80 năm trưởng thành

Trải qua 80 năm xây dựng và phát triển (28/8/1945 – 28/8/2025), ngành ngoại giao Việt Nam đã khẳng định vai trò là một trong ba trụ cột chính yếu của đối ngoại toàn diện, góp phần tạo dựng và bảo vệ vững chắc nền độc lập dân tộc, chủ quyền lãnh thổ và lợi ích quốc gia.

Ngay từ những ngày đầu thành lập, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Chủ tịch Hồ Chí Minh, ngành ngoại giao đã phát huy vai trò mũi nhọn trên mặt trận đối ngoại, tranh thủ sự ủng hộ quốc tế, phá thế bao vây cấm vận, góp phần vào thắng lợi của cách mạng dân tộc. Trong thời kỳ đổi mới, ngoại giao Việt Nam đã chuyển hướng mạnh mẽ sang hội nhập sâu rộng, phát triển quan hệ với 193 nước, trong đó có đối tác chiến lược và toàn diện với hầu hết các cường quốc và tổ chức quốc tế quan trọng.

Từ vị thế bị bao vây cô lập, Việt Nam ngày nay là thành viên tích cực của ASEAN, APEC, WTO, Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc… Ngoại giao kinh tế, ngoại giao văn hóa, ngoại giao nhân dân ngày càng được đẩy mạnh, đóng góp thiết thực cho công cuộc phát triển và hội nhập đất nước.

Phát biểu tại Hội thảo, Phó Thủ tướng – Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh: "Chúng ta có quyền tự hào về truyền thống và những đóng góp to lớn của ngành ngoại giao trong suốt 80 năm qua. Tuy nhiên, không được chủ quan, ngành cần đổi mới mạnh mẽ cả tư duy, tổ chức và hành động để thích ứng với tình hình mới."

Hội thảo đã nêu bật những bài học quý báu như: kết hợp nhuần nhuyễn giữa lợi ích dân tộc và thời đại; độc lập, tự chủ đi đôi với linh hoạt sáng tạo; đoàn kết, đồng lòng trong hệ thống chính trị; lấy người dân làm trung tâm phục vụ; và đặc biệt là phát huy tư tưởng ngoại giao Hồ Chí Minh – “Dĩ bất biến ứng vạn biến”.

Đồng thời, các tham luận tại hội thảo cũng chỉ ra một số tồn tại cần khắc phục như: Hiệu quả thực thi một số thỏa thuận quốc tế chưa cao; công tác nghiên cứu, dự báo chiến lược còn hạn chế; nguồn lực cho đối ngoại chưa tương xứng với vai trò ngày càng lớn của ngành.

Hội thảo cũng xác định năm nhóm nhiệm vụ chiến lược để phát triển nền ngoại giao Việt Nam hiện đại trong kỷ nguyên mới gồm: Hoàn thiện lý luận đối ngoại thời đại mới, kế thừa tư tưởng Hồ Chí Minh, phát triển thành hệ thống quan điểm ngoại giao hiện đại, gắn với thực tiễn phát triển đất nước và xu thế toàn cầu; Thể chế hóa vai trò trung tâm của đối ngoại, đặt ngoại giao ở vị trí “trọng yếu, thường xuyên” trong chiến lược phát triển quốc gia; tăng cường phối hợp liên ngành giữa Đối ngoại – Quốc phòng – An ninh – Kinh tế – Văn hóa; Nâng cao hiệu quả thực chất của ngoại giao, đặc biệt là ngoại giao kinh tế phục vụ phát triển nhanh, bền vững; chủ động bảo vệ lợi ích quốc gia trên các diễn đàn khu vực và toàn cầu; Xây dựng đội ngũ cán bộ ngoại giao chuyên nghiệp, hiện đại, đáp ứng yêu cầu mới; tăng cường đào tạo, thu hút nhân tài, cải thiện chế độ chính sách để giữ chân nhân lực chất lượng cao; Đẩy mạnh nghiên cứu, dự báo chiến lược đối ngoại, phát huy vai trò tham mưu của Bộ Ngoại giao trong việc hoạch định chính sách và ứng phó kịp thời với biến động quốc tế.

Trong bối cảnh tình hình thế giới diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường, ngoại giao Việt Nam đang đứng trước yêu cầu đổi mới mạnh mẽ, toàn diện. Với truyền thống vẻ vang, tư duy chiến lược và tầm nhìn toàn cầu, ngành ngoại giao sẽ tiếp tục đóng vai trò tiên phong trong việc bảo vệ lợi ích quốc gia – dân tộc, thúc đẩy phát triển bền vững và khẳng định vị thế Việt Nam trên trường quốc tế.

Hành trình 80 năm ngoại giao là niềm tự hào, là động lực để ngành tiếp tục vững bước, xứng đáng là “cánh tay nối dài” của Đảng, Nhà nước và nhân dân trên mặt trận đối ngoại trong kỷ nguyên mới – kỷ nguyên hội nhập và phát triển.

Đức Anh