Chế độ ăn ketogen

Kiểu ăn kiêng này rất hữu ích cho việc giảm cân vì cơ thể bắt đầu sử dụng chất béo của chính mình làm nguồn năng lượng thay vì carbohydrate từ thức ăn. Chế độ ăn ketogen chủ yếu được chỉ định với mục đích kiểm soát và ngăn ngừa các cơn co giật hoặc động kinh, tuy nhiên, nó cũng có thể được khuyến nghị để điều trị bệnh béo phì, tiểu đường loại 2 và trong một số trường hợp là ung thư, vì tế bào ung thư chủ yếu ăn carbohydrate, đó là chất dinh dưỡng được tiêu thụ với số lượng tối thiểu trong chế độ ăn kiêng này.

Điều quan trọng là chế độ ăn kiêng này luôn được thực hiện dưới sự giám sát và hướng dẫn của chuyên gia dinh dưỡng, vì nó rất hạn chế nên cần phải tiến hành đánh giá dinh dưỡng đầy đủ để biết liệu có thể thực hiện nó một cách an toàn hay không.

Lợi ích chính của chế độ ăn ketogen

Những lợi ích chính của chế độ ăn ketogen là:

1. Kiểm soát và ngăn ngừa các cơn co giật hoặc động kinh

Chế độ ăn ketogenic tạo ra cơ thể ketone, chẳng hạn như acetoacetate, axeton và beta-hydroxybutyrate, là những chất có thể đến não và có tác dụng chống co giật.

Bằng cách này, chế độ ăn kiêng này giúp cải thiện hiệu quả sử dụng năng lượng của não, tăng sản xuất một số chất dẫn truyền thần kinh quan trọng như GABA, giảm tính dễ bị kích thích của tế bào thần kinh và cải thiện khả năng giao tiếp giữa các tế bào thần kinh.

Do đó, chế độ ăn ketogenic có thể được coi là phương pháp thay thế an toàn và hiệu quả để điều trị chứng động kinh dai dẳng, có thể giúp giảm đáng kể số cơn động kinh ở người lớn và trẻ em và phải luôn được chỉ định dưới sự hướng dẫn của bác sĩ thần kinh. 

2. Hỗ trợ điều trị ung thư

Chế độ ăn ketogenic có thể hỗ trợ điều trị ung thư vì nó đã được chứng minh là có hiệu quả trong việc giảm kích thước khối u và giảm cân liên quan đến ung thư.

Khả năng này có thể là do khối u ức chế và cung cấp ít glucose hơn để nó có thể tiếp tục phát triển.

Do đó, chế độ ăn ketogenic có thể được sử dụng như một biện pháp bổ sung cho việc điều trị ung thư với sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa ung thư.

3. Giúp bạn giảm cân

Chế độ ăn ketogenic làm tăng cảm giác no vì lipid và protein vẫn tồn tại trong dạ dày trong thời gian dài.

Hơn nữa, sự thèm ăn bị ức chế do beta-hydroxybutyrate và axeton, những chất tăng lên trong cơ thể trong chế độ ăn kiêng này, có thể giúp giảm cân.

4. Phòng ngừa và điều trị bệnh tiểu đường

Chế độ ăn ketogen cũng có thể giúp ngăn ngừa và điều trị bệnh tiểu đường loại II vì nó cải thiện lượng đường trong máu, độ nhạy insulin và nồng độ hemoglobin A trong huyết tương.

5. Ngăn ngừa các bệnh về tim mạch

Chế độ ăn ketogen có thể giúp ngăn ngừa các bệnh tim mạch, chẳng hạn như xơ vữa động mạch hoặc đau tim chẳng hạn.

Điều này là do bằng cách giảm tiêu thụ thực phẩm giàu carbohydrate và tăng tiêu thụ protein, mức chất béo trung tính có thể giảm và mức cholesterol tốt (HDL) trong máu có thể tăng lên, ngăn ngừa các vấn đề về tim.

6. Kiểm soát huyết áp

Chế độ ăn ketogenic, đặc biệt khi thực hiện lâu dài, có thể giúp hạ huyết áp ở những người bị tăng huyết áp.

Điều này là do chế độ ăn ít carb, giàu protein sẽ điều chỉnh những bất thường trong chuyển hóa glucose và insulin, làm giảm huyết áp.

7. Hỗ trợ điều trị các bệnh thoái hóa thần kinh

Chế độ ăn ketogen cũng có thể giúp điều trị các bệnh thoái hóa thần kinh, chẳng hạn như bệnh Alzheimer và Parkinson, do tăng sản xuất thể ketone giúp cải thiện hiệu quả sử dụng năng lượng của não và tăng khả năng chống oxy hóa bảo vệ não khỏi các chất độc hại, chẳng hạn như các gốc tự do MPP có nguồn gốc từ meperidine.

8. Hỗ trợ điều trị buồng trứng đa nang

Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng chế độ ăn ketogenic có thể giúp điều trị hội chứng buồng trứng đa nang vì nó cải thiện đáng kể cân nặng và giúp cân bằng lượng hormone và đường huyết.

Hội chứng buồng trứng đa nang là một vấn đề trao đổi chất thường gặp ở phụ nữ, đặc trưng bởi tình trạng kháng insulin, béo bụng và tăng mỡ máu. 

Cách thực hiện chế độ ăn ketogenic

Chế độ ăn ketogenic bao gồm việc giảm đáng kể lượng carbohydrate tiêu thụ trong chế độ ăn hàng ngày, với mức tiêu thụ khuyến nghị là 20 đến 50 gram mỗi ngày, tương ứng với 10 đến 15% tổng lượng calo hàng ngày. Tuy nhiên, số tiền này có thể thay đổi tùy theo tình trạng sức khỏe, thời gian ăn kiêng và mục tiêu của mỗi người.

Để bù đắp cho mức giảm này, nên tăng cường tiêu thụ thực phẩm giàu chất béo như bơ, dừa, các loại hạt, dầu ô liu, hạnh nhân và quả óc chó. Hơn nữa, lượng protein tiêu thụ phải tương ứng với 20% khẩu phần ăn hàng ngày, đồng thời nên ăn thịt, gà hoặc cá vào bữa trưa và bữa tối, đồng thời bao gồm trứng và phô mai trong bữa ăn nhẹ.

Khi bắt đầu chế độ ăn kiêng này, cơ thể sẽ trải qua giai đoạn thích ứng có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tuần, trong đó cơ thể thích nghi với việc sản xuất năng lượng thông qua chất béo, thay vì carbohydrate. Vì vậy, có thể các triệu chứng như mệt mỏi quá mức, đau đầu sẽ xuất hiện trong vài ngày đầu và sẽ cải thiện khi cơ thể thích nghi.

Một chế độ ăn kiêng khác tương tự như chế độ ăn ketogen là chế độ ăn ít carb , tuy nhiên, điểm khác biệt chính giữa các loại chế độ ăn kiêng này là trong chế độ ăn ketogenic tiêu thụ nhiều chất béo hơn để bù đắp cho việc thiếu carbohydrate. 

Chế độ ăn ketogen phải được tuân theo lời khuyên y tế và theo dõi dinh dưỡng của chuyên gia dinh dưỡng.

Thực phẩm dành cho chế độ ăn ketogenic

Thực phẩm ăn kiêng ketogenic được phép bao gồm:

- Thịt nạc và protein, như gà tây, thịt gà, thịt nạc bò và thịt lợn, và trứng;

- Cá và động vật có vỏ, đặc biệt là các loại cá béo như cá hồi, cá mòi và cá hồi, mực và tôm;

- Các loại rau ít carb như rau bina, rau diếp, bông cải xanh, hành tây, cải xoong, dưa chuột, bí xanh, súp lơ trắng, cà chua, măng tây, rau diếp xoăn đỏ, cải Brussels, pak choi, cải ngựa cải xoăn hoặc hạt tiêu, măng hoặc cỏ linh lăng;

- Các loại trái cây ít carb như việt quất, dâu tây, mâm xôi, anh đào, dừa, bơ;

- Xúc xích như giăm bông thịt lợn hoặc gà tây tự nhiên;

- Dầu và chất béo, tốt nhất là tốt cho sức khỏe, chẳng hạn như dầu ô liu, dầu hướng dương, dầu nho, dầu dừa và dầu bơ, và cũng có thể bao gồm bơ hoặc kem;

- Trái cây sấy khô như đậu phộng, quả óc chó, quả phỉ, quả hạch Brazil, hạnh nhân, bơ đậu phộng, bơ hạnh nhân hoặc bơ hạt điều;

- Các loại hạt và hạt có dầu như hạt lanh, hạt chia, vừng, hướng dương hoặc ô liu;

- Các sản phẩm từ sữa như sữa chua nguyên chất, không đường, kem chua, phô mai tươi, phô mai kem, brie, parmesan, feta, cheddar, swiss, mozzarella và phô mai xanh;

- Gia vị như hạt tiêu, lá oregano, cà ri hoặc rau mùi tây.

Ngoài ra, cũng có thể bổ sung thêm đồ uống dừa, hạnh nhân hoặc hạt phỉ không đường tự nhiên.

Ví dụ, đối với những người có tiền sử huyết áp cao hoặc cholesterol cao, nên tránh các sản phẩm như bơ, kem và xúc xích.

Thực phẩm bị cấm

Những thực phẩm bị cấm trong chế độ ăn ketogenic là:

- Ngũ cốc như ngô, yến mạch, bột ngô, bột mì, bánh mì, bánh mì nướng, bánh quy giòn, gạo hoặc mì ống;

- Các loại đậu như đậu, đậu xanh, đậu lăng hoặc đậu nành;

- Các loại củ như khoai tây, khoai lang hoặc sắn;

- Thực phẩm chế biến từ đường như bánh ngọt, bánh quy sandwich, sô cô la, kẹo, kem, bánh nướng, bánh pudding hoặc sữa lắc;

- Các loại đường đơn giản như đường trắng, đường nâu hoặc mật ong;

- Đồ uống có cồn như bia, rượu vang, rượu gin, rượu rum hoặc rượu táo.

Trái cây, ngoại trừ những loại được đề cập ở trên, chẳng hạn như quả mọng, cũng không được khuyến khích trong chế độ ăn kiêng này vì hầu hết chúng đều rất giàu carbohydrate.

Hơn nữa, nên tránh tiêu thụ thực phẩm ăn kiêng có chất ngọt, vì chúng có thể ảnh hưởng đến mức độ axeton do chế độ ăn kiêng này tạo ra, ngoài ra còn là các sản phẩm chế biến sẵn không được khuyến khích.

Bất cứ khi nào bạn tiêu thụ một loại thực phẩm công nghiệp hóa, điều quan trọng là phải quan sát thông tin dinh dưỡng để kiểm tra xem nó có chứa carbohydrate hay không và bao nhiêu để không vượt quá lượng tính toán cho mỗi ngày.

Ai không nên thực hiện chế độ ăn kiêng này?

Chế độ ăn ketogen chống chỉ định cho những người trên 65 tuổi, trẻ em và thanh thiếu niên, phụ nữ mang thai và phụ nữ đang cho con bú. Những người có nguy cơ nhiễm toan ceto cao cũng cần tránh dùng nó, chẳng hạn như bệnh nhân tiểu đường loại 1, bệnh nhân tiểu đường loại 2 không kiểm soát được, những người thiếu cân hoặc có tiền sử bệnh gan, thận hoặc rối loạn tim mạch, chẳng hạn như đột quỵ.

Chế độ ăn kiêng này cũng không được khuyến khích cho những người bị sỏi mật hoặc những người đang điều trị bằng thuốc có chứa cortisone. Trong những trường hợp này, chế độ ăn ketogenic phải được bác sĩ cho phép và tuân theo sự giám sát của chuyên gia dinh dưỡng.

Theo tuasaude