Chuyên gia cảnh báo sốt xuất huyết Dengue gia tăng nhanh do sai lầm trong nhận thức và xử trí bệnh

Thông tin được đề cập tại tọa đàm sức khỏe cộng đồng với chủ đề “Sốt xuất huyết Dengue: Biến chứng không ngờ từ những lầm tưởng nhỏ”, do Bệnh viện Đại học Y Dược TP Hồ Chí Minh phối hợp với Công ty TNHH dược phẩm Takeda Việt Nam tổ chức, vừa diễn ra sáng ngày 26/7.

Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Hồ Chí Minh, tính đến hết ngày 13/7/2025 (tuần 28), TP Hồ Chí Minh ghi nhận 15.538 ca SXH Dengue, tăng 159,4% (9.548 ca) so với cùng kỳ năm 2024 (5.990 ca) và ghi nhận tổng cộng 10 ca tử vong (khu vực TP Hồ Chí Minh cũ ghi nhận 6 ca tử vong, khu vực Bình Dương ghi nhận 3 ca tử vong và khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu ghi nhận 1 ca tử vong).

Theo số liệu từ Cục Phòng bệnh (Bộ Y tế), cả nước đã ghi nhận 32.189 ca mắc SXH Dengue, tính từ đầu năm đến ngày 8/7/2025. Một số địa phương ghi nhận số mắc tăng cao so với cùng kỳ như: Bến Tre tăng 346,5%; Tây Ninh tăng 274,3%; Long An tăng 208,6%; Đồng Nai tăng 191,7%. Tính đến đầu tháng 7/2025, khu vực phía Nam chiếm hơn 70% tổng số ca mắc SXH Dengue của cả nước.

Những số liệu kể trên đang gióng lên hồi chuông cảnh báo về việc dịch sốt xuất huyết năm nay có thể diễn biến phức tạp. Chưa kể, nguy cơ dịch chồng dịch sốt xuất huyết với các bệnh truyền nhiễm khác như tay chân miệng, cúm, COVID-19…, cùng với tình hình thời tiết mưa bão kéo dài ở một số địa phương khiến việc chẩn đoán sớm và xử trí đúng trở nên khó khăn hơn.

Phân tích tình hình, diễn biến thực tế, các chuyên gia cho rằng, có nhiều sai lầm trong nhận thức và xử trí khiến cho sốt xuất huyết Dengue gia tăng và diễn biến nặng, khó khăn cho công tác cứu trữ. Phổ biến nhất là quan điểm “sốt nhẹ thì không sao” của nhiều người. Điều này dẫn đến sự chủ quan, tự truyền dịch tại nhà hoặc tự sử dụng thuốc kháng sinh mà không theo hướng dẫn y tế, khiến cho bệnh diễn tiến nhanh, khó kiểm soát, dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng, thậm chí tử vong…

“Nhiều trường hợp mắc SXH Dengue nhưng bị nhầm với sốt siêu vi thông thường, vì thế người bệnh dễ chủ quan, không theo dõi sát sao và điều trị tại nhà. Đây là nguyên nhân khiến người bệnh nhập viện muộn và có nguy cơ biến chứng nặng”, Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Phó Chủ tịch thường trực Liên Chi hội truyền nhiễm TP Hồ Chí Minh, nguyên Trưởng Khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi Đồng 1 (TP Hồ Chí Minh) cho biết.

Theo bác sĩ Trương Hữu Khanh, thực tế, giai đoạn hạ sốt của sốt xuất huyết là lúc nguy hiểm nhất nếu không được theo dõi y tế. Bên cạnh đó, béo phì và bệnh nền nói chung là yếu tố nguy cơ đáng báo động, khiến bệnh SXH Dengue diễn tiến nặng và phức tạp hơn.

Một sai lầm khác về nhận thức về bệnh SXH mà nhiều người cũng mắc phải là cho rằng đây là “bệnh của trẻ em”. Theo TS. BS Huỳnh Trung Triệu, Phó trưởng Khoa Hồi sức cấp cứu trẻ em Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới cho biết: “SXH Dengue không còn là bệnh của trẻ em và người trẻ như nhiều người vẫn nghĩ. Thực tế, bệnh viện chúng tôi tiếp nhận điều trị nhiều ca người lớn khỏe mạnh, người lớn có bệnh nền như đái tháo đường, tăng huyết áp. Khi bị SXH Dengue, các ca này thường có diễn biến rất phức tạp với các biến chứng như sốc, suy gan và xuất huyết nghiêm trọng. Người lớn khi bị SXH Dengue nặng thì nguy cơ tử vong cao hơn so với trẻ em”.

Các chuyên gia nhất trí, sốt xuất huyết Dengue đang trở thành mối đe dọa với nguy cơ bùng phát mạnh mẽ nếu không có biện pháp kiểm soát kịp thời. Việc chủ quan, tự ý điều trị tại nhà hay chậm trễ trong việc thăm khám y tế có thể dẫn đến những hậu quả khôn lường, đặc biệt với những người có bệnh nền. Mỗi cá nhân cần nâng cao ý thức phòng bệnh, tuân thủ hướng dẫn y tế và chủ động diệt muỗi, loại bỏ ổ lăng quăng để bảo vệ bản thân và cộng đồng trước đại dịch nguy hiểm này.

Bác sĩ Trương Hữu Khanh nhấn mạnh: "Phòng chống sốt xuất huyết Dengue không thể chỉ trông chờ vào ngành y tế. Dịch bệnh chỉ thật sự được kiểm soát khi từng người dân hiểu rằng hành động nhỏ như dọn dẹp vật chứa nước quanh nhà, ngủ mùng cả ban ngày. Ngoài ra, việc cải thiện về năng lực của hệ thống tuyến trên cùng sự phối hợp tuyên truyền của các cơ quan bộ ban ngành cũng cần thiết cho người dân. Đây chính là những cách thiết thực nhất để tự bảo vệ và ngăn bệnh lây lan trong cộng đồng, bên cạnh những biện pháp vừa nêu thì tiêm chủng cũng là một trong những biện pháp giúp tăng cường phòng bệnh".

Nguyên An (tổng hợp)