Hút thuốc lá và cái giá phải trả cho sức khỏe

 Vì sao thuốc lá lại gây hại cho sức khỏe?

Trong làn khói thuốc tưởng chừng vô hại là hơn 7.000 hóa chất độc hại, trong đó khoảng 70 chất đã được xác định là có khả năng gây ung thư. Hút thuốc lá không chỉ là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong có thể phòng tránh, mà còn làm suy yếu hệ miễn dịch, tăng nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp và khiến các bệnh lý sẵn có trở nên trầm trọng hơn. 

Mối nguy hiểm thầm lặng không nên xem thường (Ảnh minh hoạ)

Những chất độc này được chia thành 4 nhóm chính: nicotine gây nghiện, monoxit cacbon làm giảm khả năng vận chuyển ô-xy trong máu, các chất kích thích dạng vi hạt gây viêm đường thở, và các hợp chất gây ung thư tấn công trực tiếp vào tế bào. Việc hít khói thuốc, dù chủ động hay thụ động đều là hành động âm thầm đầu độc cơ thể mỗi ngày.

Tác hại của thuốc lá đến sức khỏe như thế nào?

Thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng cho sức khỏe, từ ung thư, tim mạch, hô hấp đến ảnh hưởng khả năng sinh sản. Trong khói thuốc có chứa hơn 7.000 hóa chất, trong đó hàng trăm chất độc và khoảng 70 chất có khả năng gây ung thư.

Hút thuốc lá có tỷ lệ mắc ung thư phổi (Ảnh minh hoạ)

- Tăng nguy cơ ung thư: Hút thuốc làm tăng mạnh nguy cơ mắc nhiều loại ung thư như ung thư phổi, gan, thực quản, tụy, máu… Các chất như benzene, formaldehyde, nitrosamines trong thuốc lá gây tổn thương DNA, thúc đẩy sự hình thành tế bào ung thư. Đặc biệt, người hút thuốc có nguy cơ ung thư phổi cao hơn gấp 25 lần người không hút.
- Gây bệnh tim mạch: Các chất độc trong khói thuốc khiến mạch máu bị thu hẹp, dễ hình thành cục máu đông, làm tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Người hút thuốc có nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao gấp 2 - 4 lần người bình thường.
- Tổn thương phổi và hệ hô hấp: Thuốc lá gây viêm, phá hủy các túi khí trong phổi, dẫn đến bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), suy hô hấp, ho kéo dài, khó thở mạn tính.
- Ảnh hưởng đến thai kỳ: Hút thuốc làm giảm khả năng thụ thai và tăng nguy cơ sảy thai, sinh non, thai nhi nhẹ cân hoặc dị tật. Khói thuốc cũng làm giảm ô-xy cung cấp cho thai nhi, ảnh hưởng đến sự phát triển não và phổi.
- Gây hại cho người xung quanh: Khói thuốc thụ động đặc biệt nguy hiểm với trẻ nhỏ và phụ nữ mang thai, làm tăng nguy cơ viêm phổi, hen suyễn, nhiễm trùng đường hô hấp.
- Làm da lão hóa sớm: Hút thuốc khiến da xỉn màu, xuất hiện nếp nhăn sớm do giảm lưu thông máu và phá hủy collagen, elastin là hai thành phần duy trì sự đàn hồi và tươi trẻ của da.
- Rối loạn chức năng sinh lý nam: Nicotine làm cản trở tuần hoàn máu đến dương vật, gây rối loạn cương dương và làm giảm ham muốn tình dục, đặc biệt ở nam giới hút thuốc lâu năm.

Một số điều cần lưu ý đối với thuốc lá

Tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 40.000 người tử vong vì các bệnh liên quan đến thuốc lá, và hơn 33 triệu người bị ảnh hưởng do hít phải khói thuốc thụ động. Điều này cho thấy tác động của thuốc lá không chỉ dừng lại ở người hút mà còn lan rộng đến cộng đồng xung quanh.

Để bảo vệ sức khỏe, mỗi người cần chủ động thực hiện một số nguyên tắc: không hút thuốc tại nơi công cộng như bệnh viện, bến xe, sân bay; không hút trong nhà hoặc nơi có trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai; không bán thuốc lá cho trẻ dưới 16 tuổi và nên lên tiếng khi thấy người khác hút thuốc ở nơi không phù hợp.

Tác hại của thuốc lá là rõ ràng và nghiêm trọng. Bỏ thuốc lá không chỉ là lựa chọn đúng đắn cho sức khỏe cá nhân mà còn là hành động thiết thực bảo vệ cộng đồng. Khi ngừng hút thuốc, bạn sẽ giảm đáng kể nguy cơ mắc các bệnh nguy hiểm và giúp môi trường sống trở nên an toàn, lành mạnh hơn.

Duy Khương (Tổng hợp)