Ngày Viêm gan Thế giới 2025: Gần 5 triệu người châu Âu đang sống chung với viêm gan mạn tính

Theo ước tính gần đây của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Châu Âu (ECDC), 3,2 triệu người đang sống chung với viêm gan B mãn tính và 1,8 triệu người mắc viêm gan C mãn tính trên khắp EU/EEA. Tại EU/EEA, viêm gan B và C gây ra khoảng 50.000 ca tử vong mỗi năm – 15.000 ca liên quan đến viêm gan B và 35.000 ca liên quan đến viêm gan C – trong khi số ca tử vong do ung thư gan do viêm gan siêu vi tiếp tục gia tăng. Hơn nữa, nghiên cứu cho thấy hơn 65% người mắc viêm gan B và 62% người mắc viêm gan C vẫn chưa được chẩn đoán và do đó không được chăm sóc, khiến họ có nguy cơ cao mắc bệnh gan mãn tính và ung thư gan.

Marieke van der Werf, Trưởng phòng Nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục, vi-rút lây truyền qua đường máu và bệnh lao, cho biết, viêm gan mạn tính gây ra 50.000 ca tử vong có thể phòng ngừa được mỗi năm, và số ca tử vong do ung thư gan đang gia tăng. Các biện pháp phòng ngừa như tiêm chủng, cải thiện khả năng tiếp cận xét nghiệm và tiếp cận chăm sóc sớm cho những người được chẩn đoán nhiễm bệnh là điều cần thiết cho một châu Âu khỏe mạnh và kiên cường hơn.

Viêm gan B và C mãn tính có thể gây tổn thương gan dần dần trong nhiều năm mà không gây ra bất kỳ triệu chứng nào cho đến khi dẫn đến các tình trạng nghiêm trọng như xơ gan và ung thư gan. Thời gian nhiễm trùng không được phát hiện càng lâu, chi phí y tế cá nhân và cộng đồng càng cao, khiến việc chẩn đoán sớm và kết nối với dịch vụ chăm sóc là rất quan trọng để phá vỡ chuỗi lây truyền và ngăn ngừa tử vong có thể tránh được.

Việc tiêm vắc-xin phòng viêm gan B cho trẻ em, cùng với các chương trình phòng ngừa lây truyền từ mẹ sang con, đã làm giảm lây truyền viêm gan B trên khắp EU/EEA, đặc biệt là ở nhóm tuổi trẻ. Tuy nhiên, sự gia tăng gần đây các ca viêm gan B cấp tính mới được báo cáo trên toàn khu vực có thể phản ánh sự gia tăng lây truyền và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì các chương trình phòng ngừa toàn diện.

Các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDG) của Liên Hợp Quốc năm 2030 bao gồm cam kết toàn cầu nhằm loại trừ viêm gan siêu vi như một mối đe dọa sức khỏe cộng đồng, với các mục tiêu cụ thể là chẩn đoán 90% số người mắc viêm gan B và C mạn tính, điều trị 80% số người đủ điều kiện, giảm 90% số ca nhiễm mới và giảm 65% số ca tử vong liên quan đến viêm gan. Tuy nhiên, dữ liệu hiện tại cho thấy EU/EEA chưa đi đúng hướng: một tỷ lệ lớn người nhiễm viêm gan B và C vẫn chưa được chẩn đoán, và số ca tử vong liên quan đến viêm gan không hề giảm, trong khi số ca tử vong do ung thư gan liên quan vẫn tiếp tục gia tăng. Do đó, dữ liệu hiện tại cho thấy EU/EEA cần hành động mạnh mẽ và ngay lập tức để đi đúng hướng nhằm đạt được các mục tiêu SDG năm 2030 về viêm gan siêu vi.

Vào Ngày phòng chống viêm gan thế giới, ECDC nhắc lại các khuyến nghị của mình đối với các cơ quan y tế công cộng EU/EEA nhằm tăng cường nỗ lực giải quyết bệnh viêm gan do vi-rút thông qua các biện pháp chính sau:  

Đảm bảo tỷ lệ tiêm chủng cao phòng chống viêm gan B thông qua các chương trình tiêm chủng cho trẻ em và cho các nhóm dân số có nguy cơ nhiễm trùng cao hơn; Cải thiện khả năng tiếp cận xét nghiệm để chẩn đoán sớm viêm gan B và C; Hỗ trợ các chương trình giảm tác hại nhằm ngăn chặn sự lây lan của viêm gan B và C trong nhóm người tiêm chích ma túy. Điều này bao gồm cung cấp kim tiêm sạch, nơi an toàn để sử dụng ma túy dưới sự giám sát y tế, và tiếp cận dịch vụ xét nghiệm và điều trị; Đảm bảo lộ trình chăm sóc và điều trị rõ ràng. Hiện nay đã có các phương pháp điều trị hiệu quả cho bệnh viêm gan B và C, giúp giảm tiến triển của bệnh và nguy cơ biến chứng nặng như ung thư gan;Cung cấp dịch vụ chăm sóc dễ tiếp cận cho các nhóm có nguy cơ dựa trên sự hiểu biết về nhu cầu của họ.

Nguyên An (theo ECDC europa)